Donald Trump và thách thức thu hẹp khoảng cách kinh tế

Donald Trump và thách thức thu hẹp khoảng cách kinh tế

Quỳnh Chi

Quỳnh Chi

Junior Editor

14:46 20/01/2025

Trong chiến dịch tái tranh cử thành công, Tổng thống đắc cử Donald Trump đã tận dụng được lợi thế chính trị từ sự phân cực trong các chỉ số kinh tế nội địa.

Các động lực thúc đẩy xu hướng này, cùng với khoảng cách ngày càng rộng giữa hiệu suất kinh tế tổng thể của Mỹ và các đối tác, được dự báo sẽ tiếp tục gia tăng nếu không có biện pháp can thiệp hiệu quả. Tình trạng này có thể dẫn đến những rủi ro trong lĩnh vực kinh tế, tài chính và xã hội trong những năm sắp tới. Khả năng giải quyết các vấn đề này một cách có hệ thống và nhất quán sẽ là yếu tố then chốt định hình di sản của nhiệm kỳ tổng thống thứ hai.

Dù Hoa Kỳ đã và đang duy trì được những thành tựu ấn tượng về tăng trưởng và việc làm, "sự vượt trội về kinh tế" này lại không nhận được sự đánh giá tích cực rộng rãi từ cử tri. Phần lớn lợi ích được nhận định là chỉ tập trung vào một số phân khúc xã hội hạn hẹp, trong khi thiếu sự quan tâm thỏa đáng đến khó khăn của các nhóm dễ bị tổn thương - những người cảm thấy tiếng nói của mình chưa được lắng nghe.

Điều này làm suy giảm niềm tin của người dân vào năng lực quản lý kinh tế của đảng Dân chủ, tạo nên sự tương phản rõ rệt với tâm lý tích cực về diễn biến kinh tế trong nhiệm kỳ đầu của Trump. Hệ quả là một nền kinh tế phân hóa theo mô hình chữ "K" - phản ánh kết quả khác biệt giữa các nhóm thu nhập cao và thấp, đồng thời cho thấy tổng thống đắc cử sẽ phải đối mặt với những thách thức đáng kể ở phân khúc thu nhập thấp.

Bất ổn tài chính hiện tại - bị khuếch đại bởi việc cạn kiệt nguồn tiết kiệm thời đại dịch, gia tăng nợ và bão hòa thẻ tín dụng - sẽ cần thời gian để khắc phục thông qua đà tăng hiện tại của lương và việc làm. Nếu tình hình xấu đi, hệ quả không chỉ là suy yếu cấu trúc xã hội mà còn đe dọa tiêu dùng - động lực then chốt của tăng trưởng kinh tế Mỹ, đặc biệt trong thời điểm đất nước có tiềm năng cải thiện đáng kể về năng suất và tăng trưởng.

Hiện tượng phân cực không chỉ giới hạn trong phạm vi nội địa, đặc biệt khi xét đến vị thế vượt trội của Mỹ. Theo phân tích mới đây của Goldman Sachs, kể từ quý IV/2019 - thời điểm trước đại dịch - mức tăng GDP danh nghĩa của khu vực Eurozone chỉ đạt 39% so với Mỹ. Anh Quốc thậm chí còn thấp hơn với 10%, trong khi đại diện các nền kinh tế mới nổi như Trung Quốc cũng chỉ đạt 55%. Triển vọng tương lai cho thấy IMF vừa nâng dự báo tăng trưởng của Mỹ năm 2025 thêm 0.5 điểm phần trăm lên 2.7%, trong khi hạ dự báo cho khu vực châu Âu.

Hiệu suất vượt trội của kinh tế Mỹ đã tạo ra những diễn biến trên thị trường tài chính, có nguy cơ làm trầm trọng thêm thách thức của các quốc gia có tốc độ tăng trưởng, đầu tư và năng suất thấp hơn. Lợi suất trái phiếu chính phủ Mỹ tăng mạnh do tăng trưởng vượt kỳ vọng, áp lực lạm phát dai dẳng và mức độ nhạy cảm của thị trường với nợ công và thâm hụt ngân sách gia tăng. Hệ quả là lợi suất tại các quốc gia khác cũng tăng theo do cạnh tranh nguồn vốn đầu tư với Mỹ. Những tác động lan tỏa tiêu cực này đặc biệt nghiêm trọng tại các nền kinh tế vốn đã tồn tại điểm yếu cơ cấu và đang phải đối mặt với các rào cản chu kỳ.

Anh Quốc là một minh chứng điển hình. Không chỉ chứng kiến lợi suất trái phiếu chính phủ 10 năm tăng nhanh hơn và cao hơn mức của Mỹ, quốc gia này còn phải đối mặt với sự suy giảm đáng kể giá trị đồng bảng. Tác động kép của trì trệ - lạm phát (stagflation) càng làm phức tạp thêm bức tranh kinh tế vốn đã ảm đạm, đồng thời thu hẹp dư địa điều hành cho cả chính sách tài khóa và tiền tệ. Tại khu vực Eurozone, mặc dù ít gay gắt hơn, những tác động lan tỏa cũng diễn ra theo chiều hướng tương tự. Tình trạng này cũng xuất hiện tại các nền kinh tế mới nổi, trong đó Trung Quốc thể hiện xu hướng quá mức trong việc bù đắp điểm yếu nội địa thông qua chính sách phá giá tiền tệ và thúc đẩy xuất khẩu.

Tương tự như tình trạng phân cực trong nước, sự gia tăng khoảng cách với bên ngoài này có thể làm phức tạp hóa các thách thức trong quản lý kinh tế mà chính quyền Trump mới phải đối mặt. Bởi lẽ, việc duy trì vị thế "ngôi nhà vững chãi trong khu phố đang suy thoái" là một nhiệm vụ không hề đơn giản.

Khi khoảng cách giữa Mỹ và phần còn lại của thế giới ngày càng rộng, giá trị đồng USD có xu hướng tăng cao. Với những vấn đề cơ cấu tại Trung Quốc và châu Âu, điều này sẽ không tạo điều kiện cho một quá trình điều chỉnh toàn cầu, nơi các nền kinh tế tăng trưởng chậm hơn dần hội tụ lên mức của Mỹ. Thay vào đó, đây có thể tác động tiêu cực đến chính nền kinh tế Mỹ, khi theo số liệu từ chuyên gia Torsten Slok của Apollo, 41% doanh thu của các doanh nghiệp trong chỉ số S&P 500 đến từ thị trường quốc tế. Tình trạng này cũng làm gia tăng nguy cơ thúc đẩy chủ nghĩa bảo hộ do ảnh hưởng tới năng lực cạnh tranh của Mỹ.

Mặc dù sự phân cực kinh tế đã góp phần vào chiến thắng tái tranh cử của Trump, ông giờ đây phải đối mặt với nhiệm vụ tái định hướng xu hướng này nhằm giảm thiểu rủi ro đối với sự thịnh vượng của nền kinh tế Mỹ. Từ chính sách thuế đến các biện pháp thuế quan, tổng thống đắc cử cần cân nhắc kỹ lưỡng yếu tố này trong chuỗi thông báo chính sách dự kiến được công bố trong những tuần và tháng tới. Nếu không, những sáng kiến đầy triển vọng có thể đối mặt với nguy cơ thất bại.

Financial Times

Broker listing

Cùng chuyên mục

Bitcoin và 10 đồng tiền ảo hàng đầu tăng giá khi Strategy tăng cường đặt cược vào BTC
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

Bitcoin và 10 đồng tiền ảo hàng đầu tăng giá khi Strategy tăng cường đặt cược vào BTC

Bitcoin giữ vững gần mức 97,000 USD ngay cả khi các nhà giao dịch tiếp tục "tiêu hóa" sự bất ổn kinh tế liên quan đến thuế quan vào thứ Sáu. Hầu hết 10 đồng tiền ảo hàng đầu tăng giá vào thứ Sáu và tâm lý nhà giao dịch crypto được cải thiện. Strategy, trước đây là MicroStrategy, nâng mục tiêu lợi nhuận Bitcoin lên 15 tỷ USD vào năm 2025, cho biết cổ phiếu MSTR là một "đường tắt Bitcoin".
Thuế quan Trump đang bóp nghẹt ngành sản xuất châu Á
Quỳnh Chi

Quỳnh Chi

Junior Editor

Thuế quan Trump đang bóp nghẹt ngành sản xuất châu Á

Hoạt động sản xuất tại đa số nền kinh tế châu Á suy giảm trong tháng 4, phản ánh phản ứng tiêu cực của doanh nghiệp trước tình trạng nhu cầu sụt giảm và bất định thương mại từ chính sách thuế quan cơ sở 10% do Tổng thống Mỹ Donald Trump áp đặt.
Thị trường trái phiếu đặt cược vào tác động tiêu cực của thuế quan đối với thị trường việc làm
Quỳnh Chi

Quỳnh Chi

Junior Editor

Thị trường trái phiếu đặt cược vào tác động tiêu cực của thuế quan đối với thị trường việc làm

Giới đầu tư trái phiếu Hoa Kỳ đang tích cực gia tăng vị thế, dự đoán rằng chính sách thuế quan của Tổng thống Donald Trump sẽ kìm hãm đà tăng trưởng của nền kinh tế lớn nhất thế giới, từ đó buộc Cục Dự trữ Liên bang phải hạ lãi suất điều hành.
6 hướng đi giúp Fed ứng phó hiệu quả với biến động kinh tế
Quỳnh Chi

Quỳnh Chi

Junior Editor

6 hướng đi giúp Fed ứng phó hiệu quả với biến động kinh tế

Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ đang thực hiện một cuộc tái cấu trúc quan trọng về phương thức quản lý nền kinh tế lớn nhất thế giới. Khi được triển khai hợp lý, đánh giá khung chính sách tiền tệ này có thể tăng cường năng lực của ngân hàng trung ương trong việc ứng phó với các cú sốc kinh tế và bất ổn chính sách.
Nhập khẩu không phải thủ phạm gây sụt giảm GDP Mỹ!
Quỳnh Chi

Quỳnh Chi

Junior Editor

Nhập khẩu không phải thủ phạm gây sụt giảm GDP Mỹ!

Quan điểm kinh tế của Donald Trump luôn xem thâm hụt thương mại là yếu tố bất lợi cho tăng trưởng. Quan điểm này dường như được củng cố qua báo cáo GDP gần đây. Ngày 30/4, Cục Phân tích Kinh tế Hoa Kỳ công bố nền kinh tế Mỹ suy giảm 0.3% trong quý I/2025 - đánh dấu sự sụt giảm đầu tiên trong ba năm qua. Theo Cục này, nguyên nhân chính là "sự gia tăng nhập khẩu, vốn được tính là khoản giảm trừ trong công thức tính GDP". Trước diễn biến này, ông Trump tỏ ra bối rối và quy trách nhiệm cho "hệ quả kéo dài từ chính quyền Biden". Tuy nhiên, dù đây là tin xấu đối với ông, lại là tin tốt cho chính sách kinh tế Trump (Trumponomics) khi các tiêu đề truyền thông lan rộng thông điệp rằng nhập khẩu là gánh nặng của nền kinh tế.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ