Thuế quan Mỹ đẩy thép dư thừa đổ bộ châu Âu, ngành thép EU kêu cứu

Nguyễn Tuấn Đạt
Junior Analyst
Châu Âu đang đối mặt với làn sóng nhập khẩu thép tràn ngập từ Mỹ sau khi Washington áp thuế cao, khiến ngành thép EU chịu áp lực lớn với giá giảm sâu và nguy cơ mất việc làm hàng loạt. Trước tình hình này, các doanh nghiệp và cơ quan chức năng châu Âu kêu gọi Brussels nhanh chóng hành động để bảo vệ thị trường thép trong nước.

Ngành thép châu Âu đã kêu gọi Brussels thực hiện các biện pháp khẩn cấp vì sự gia tăng nhập khẩu dự kiến sẽ làm giảm giá tại EU.
“Đã đến lúc hành động,” Ilse Henne, chủ tịch hội đồng giám sát của Thyssenkrupp nói với FT.
Cảnh báo được đưa ra khi Ủy ban châu Âu ban hành báo cáo giám sát đầu tiên của mình để phát hiện sự gia tăng nhập khẩu sau khi Donald Trump trở lại Nhà Trắng đe dọa áp thuế quan. Báo cáo này cho thấy sự gia tăng lớn về khối lượng nhập khẩu và giá giảm mạnh đối với một loạt các sản phẩm, từ đàn guitar đến robot công nghiệp kể từ ngày 1 tháng 1.
Nhập khẩu thanh và que thép không gỉ tăng hơn 1,000 phần trăm so với cùng kỳ năm trước, giá giảm 88 phần trăm. Các loại thanh và que thép khác tăng 222 phần trăm trong khi giá giảm 55%.
“Với công cụ giám sát nhập khẩu mới này, chúng tôi đang tăng cường khả năng bảo vệ lợi ích của chính mình và ngăn chặn sự gia tăng nhập khẩu được chuyển hướng đến thị trường của chúng tôi,” ông Maroš Šefčovič, ủy viên thương mại EU, cho biết.
Nhập khẩu đàn guitar điện tăng gần 500% và giá giảm 80% trong khi robot công nghiệp tăng 315%, giá giảm 33%.
Một bản đồ nhiệt trong báo cáo cho thấy Trung Quốc là nguồn gốc của sự gia tăng lớn về máy móc, dệt may, hóa chất, và gỗ và giấy.
Một sự gia tăng lớn cũng xảy ra trong nhập khẩu thực phẩm, đồ uống và hóa chất từ Mỹ, khi các công ty tích trữ trước khi thuế quan trả đũa của EU có hiệu lực.
Các nhà phân tích cảnh báo rằng dữ liệu hải quan tự động không chính xác vì các sản phẩm có giá rất khác nhau được gộp vào cùng một danh mục, nên người tiêu dùng cũng có thể đang chuyển sang mua sản phẩm rẻ hơn.
Tuy nhiên, Henne cho biết mối đe dọa đối với ngành thép là có thật. EU đã áp dụng các biện pháp tự vệ từ năm 2016, áp thuế 25 phần trăm đối với nhập khẩu vượt quá hạn ngạch, nhưng chúng đang được nới lỏng trước khi hết hạn vào năm 2026.
Šefčovič hứa vào thứ Năm rằng ông sẽ đề xuất một hệ thống thay thế vào mùa hè này.
Henne cho biết một kế hoạch hỗ trợ ngành công nghiệp bằng cách cắt giảm giá năng lượng và ưu tiên sản xuất trong nước trong các hợp đồng công nên được triển khai nhanh chóng.
“Các công ty bên ngoài EU phải đáp ứng các tiêu chuẩn về khí hậu, mở cửa thị trường và cạnh tranh tương tự — nếu không, chúng ta có nguy cơ làm suy yếu khả năng phục hồi của chính mình,” bà nói.
Bà cũng kêu gọi áp thuế đối với nhập khẩu thép của Nga. Trong khi các sản phẩm thành phẩm và bán thành phẩm bị cấm sau cuộc xâm lược Ukraine năm 2022 thì thép tấm được miễn trừ.
Henne cho biết Thyssenkrupp đang giảm công suất sản xuất từ 11 triệu xuống 9 triệu tấn hàng năm do nhu cầu yếu, dẫn đến mất hàng ngàn việc làm.
Mỹ đã áp thuế 50 phần trăm đối với thép và nhôm trong tuần này, tăng gấp đôi mức thuế 25 phần trăm đối với các lĩnh vực mà tổng thống Mỹ đã áp dụng vào tháng Ba.
Eurofer, cơ quan công nghiệp, cho biết vào thứ Năm rằng tiêu thụ thép của EU sẽ giảm 0.9 phần trăm vào năm 2025, năm suy thoái thứ tư. Tuy nhiên, nhập khẩu vẫn tiếp tục tăng, cơ quan này cho biết.
“Trước tình hình triển vọng thị trường thép EU tiếp tục xấu đi, chúng tôi kêu gọi Ủy ban châu Âu xem xét các hành động thương mại khẩn cấp để đảm bảo sự ổn định của thị trường thép EU,” ông Axel Eggert, tổng giám đốc Eurofer, cho biết.
Financial Times