Thị trường trái phiếu: Đâu rồi sự thông thái một thời?

Thị trường trái phiếu: Đâu rồi sự thông thái một thời?

Ngọc Lan

Ngọc Lan

Junior Editor

13:08 21/08/2024

Thị trường trái phiếu đang rơi vào tình trạng hỗn loạn, và tình hình này có vẻ sẽ tiếp tục kéo dài trong thời gian tới.

Cơn hoảng loạn mới nhất xảy ra vào đầu mùa hè này, khi một báo cáo việc làm không mấy khả quan từ Hoa Kỳ đã tạm thời gây chấn động trên tất cả các thị trường tài sản chính.

Báo cáo việc làm phi nông nghiệp tháng 7 rõ ràng đã không đạt kỳ vọng. Hoa Kỳ chỉ tạo thêm 114,000 việc làm trong tháng, thấp hơn nhiều so với dự đoán 175,000. Đây là một sự chênh lệch đáng kể, dấy lên nghi vấn rằng lãi suất tại Mỹ có thể đã được duy trì ở mức cao trong thời gian quá lâu. Tuy nhiên, đây chỉ là một báo cáo đơn lẻ, có thể bị ảnh hưởng bởi các yếu tố thời tiết. Hơn nữa, việc cố gắng dự đoán chính xác và nhất quán số liệu việc làm là một nhiệm vụ gần như bất khả thi.

Tuy nhiên, thị trường trái phiếu chính phủ và các công cụ phái sinh liên quan - vốn giúp nhà đầu tư phòng ngừa rủi ro hoặc kiếm lời từ biến động lãi suất - đã phản ứng dữ dội. Vào thời điểm cao trào của đợt biến động mùa hè này (nay đã tạm lắng), các thị trường này đã phản ánh kỳ vọng của nhà đầu tư rằng Fed có thể sẽ phải cắt giảm lãi suất giữa các cuộc họp chính thức - một biện pháp khẩn cấp thường chỉ áp dụng trong những cuộc khủng hoảng nghiêm trọng như đại dịch hay bất ổn tài chính.

Khoảng hai tuần sau đó, thị trường chứng khoán phần lớn đã lấy lại được sự bình tĩnh. Các chỉ số đo lường biến động của thị trường cổ phiếu đã trở lại mức ổn định như trong gần một năm qua. Tuy nhiên, thị trường trái phiếu vẫn chưa hoàn toàn bình ổn. Họ chỉ mới bắt đầu từ bỏ ý tưởng về một đợt cắt giảm lãi suất mạnh vào mùa thu.

Đây là một sự thay đổi bất ngờ trong kịch bản thông thường. Trong thứ bậc không chính thức của các thị trường tài chính, biến động ngắn hạn của tiền tệ thường được xem như một canh bạc may rủi, trong khi thị trường chứng khoán thường chịu ảnh hưởng của các trào lưu nhất thời. Thị trường lãi suất được coi là nơi quy tụ những bộ óc sắc sảo nhất, đưa ra những tín hiệu cho các thị trường khác noi theo và cung cấp cái nhìn sâu sắc về hướng đi tiếp theo của nền kinh tế toàn cầu và chính sách tiền tệ.

Tuy nhiên, theo một cách đáng lo ngại , những đợt phản ứng thái quá như vậy đang ngày càng trở nên phổ biến. Chẳng hạn, vào cuối năm ngoái, thị trường trái phiếu vốn được coi là đáng tin cậy và thông thái đã dự đoán rằng Fed sẽ cắt giảm lãi suất 6, thậm chí 7 lần trong năm 2024, chỉ vì lạm phát ở Mỹ đã hạ nhiệt đôi chút. Nhiều tháng sau đó, tháng 9 đã gần kề nhưng chúng ta vẫn đang chờ đợi đợt cắt giảm lãi suất đầu tiên.

Nhìn lại thời gian gần đây, thị trường trái phiếu chính phủ Mỹ đã phản ứng mạnh mẽ trước sự sụp đổ của Ngân hàng Silicon Valley vào mùa xuân 2023. Đây chắc chắn là một sự kiện đáng kể trong lĩnh vực ngân hàng. Tuy nhiên, phản ứng của thị trường lãi suất lại một lần nữa quá dữ dội, đến mức khiến người ta nghĩ rằng các nhà đầu tư thực sự tin rằng cần có một đợt cắt giảm lãi suất khẩn cấp. Và một lần nữa, điều đó đã không xảy ra.

Vậy tại sao thị trường trái phiếu vốn được coi là thông minh lại có những biểu hiện giống như cổ phiếu Meme? Greg Peters, đồng giám đốc đầu tư tại PGIM Fixed Income, cho rằng những thay đổi trong cấu trúc thị trường ít nhất là một phần nguyên nhân, và sẽ tiếp tục tạo ra những phản ứng và biến động quá mức. Sự kết hợp giữa các thuật toán dò tìm tín hiệu và vai trò ngày càng lớn của các quỹ phòng hộ đã tạo ra điều kiện thị trường không ổn định. Khả năng hấp thụ các cú sốc của các ngân hàng sau năm 2008 yếu hơn cũng không giúp ích gì.

Thêm vào đó, các nhà hoạch định chính sách tiền tệ cũng phụ thuộc vào sự thay đổi của dữ liệu kinh tế như chúng ta. Kể từ sau đại dịch, việc đưa ra dự báo trước - tức là họ cảm thấy có thể cho biết những gì sắp xảy ra - đã trở thành chuyện quá khứ.

"Bối cảnh các ngân hàng trung ương đưa ra quyết định dựa trên dữ liệu tạo điều kiện thuận lợi cho những biến động thị trường. Cấu trúc giao dịch mới trên thị trường lại chính là chất xúc tác, biến những biến động nhỏ thành những cơn bão lớn," Peters nhận định. Đó là lý do tại sao những sự kiện gây xáo trộn này, dù gây ra nhiều xáo trộn cho cổ phiếu, tín dụng doanh nghiệp và thậm chí cả giá hàng hóa, sẽ tiếp tục diễn ra.

Iain Stealey - chuyên gia tại JPMorgan Asset Management lưu ý rằng xu hướng này đánh dấu sự thay đổi so với giai đoạn sau khủng hoảng, khi lãi suất thấp và các chương trình mua trái phiếu của chính phủ đã kiềm chế biến động thị trường. Hiện nay, Stealey nói: "Thị trường liên tục có sự giằng co, và đang đặt câu hỏi về các quyết định của ngân hàng trung ương. Có vẻ như chúng ta đang phụ thuộc vào từng điểm dữ liệu."

Đối với các nhà đầu tư, thật khó để biết những biến động nào của trái phiếu cần được xem xét nghiêm túc và những biến động nào chỉ là ảo ảnh. Những ảo ảnh này thường là cơ hội vàng cho các chuyên gia trái phiếu, những người có thể nhận ra thời điểm giá giảm để mua vào hoặc thời điểm giá tăng đột biến để bán ra.

Điều rõ ràng là giai đoạn ổn định kéo dài, gần như nhàm chán của thị trường trái phiếu đã kết thúc. Đó là ngoại lệ, không phải là quy luật. Giờ đây, thị trường trái phiếu cũng có thể gây ra những cơn bất ổn không kém gì các thị trường khác.

Financial Times

Broker listing

Cùng chuyên mục

Ngành ô tô Trung Quốc chịu áp lực kép: Dư cung, chiến tranh giá và căng thẳng tài chính

Ngành ô tô Trung Quốc chịu áp lực kép: Dư cung, chiến tranh giá và căng thẳng tài chính

Ngành ô tô Trung Quốc đang chịu sức ép lớn từ dư thừa công suất và cuộc chiến giá kéo dài, làm xói mòn biên lợi nhuận và kéo dài chu kỳ thanh toán cho nhà cung cấp. Dữ liệu từ 33 nhà sản xuất cho thấy các chỉ số tài chính chủ chốt đều suy giảm từ năm 2019 đến 2024. Trong khi một số công ty như BYD cải thiện được lợi nhuận, phần lớn doanh nghiệp trong ngành đối mặt với nợ tăng, tồn kho cao và áp lực thanh khoản. Chính phủ Trung Quốc đã cam kết kiểm soát cuộc đua giảm giá và thúc đẩy tái cấu trúc ngành một cách có trật tự.
Chứng khoán châu Á tăng nhẹ nhờ Nvidia và kỳ vọng Fed hạ lãi suất, thị trường phớt lờ chính sách thuế quan mới của Trump

Chứng khoán châu Á tăng nhẹ nhờ Nvidia và kỳ vọng Fed hạ lãi suất, thị trường phớt lờ chính sách thuế quan mới của Trump

Cổ phiếu châu Á tăng vào thứ Năm nhờ động lực từ Nvidia chạm mốc vốn hóa 4 nghìn tỷ USD và kỳ vọng Fed sẽ cắt giảm lãi suất trong năm nay. Trong khi đó, thị trường phản ứng thờ ơ với các mức thuế mới từ Tổng thống Trump, bao gồm thuế 50% đối với đồng và hàng xuất khẩu từ Brazil. Đồng USD suy yếu, giá dầu giảm nhẹ, còn Bitcoin tiếp tục dao động gần mức đỉnh lịch sử.
Thị trường chứng khoán vẫn "xanh" bất chấp sức ép từ thuế quan, NVIDIA vượt mốc 4.000 tỷ USD

Thị trường chứng khoán vẫn "xanh" bất chấp sức ép từ thuế quan, NVIDIA vượt mốc 4.000 tỷ USD

Trọng tâm của thị trường vẫn đặt vào triển vọng tăng trưởng, khi các ông lớn công nghệ tiếp tục kéo thị trường chứng khoán vượt qua làn khói mờ của bất ổn thương mại. Việc Nvidia bứt phá vượt ngưỡng vốn hóa 4,000 tỷ USD đã tiếp thêm sinh lực cho phe mua, ngay cả khi những tuyên bố cứng rắn mới nhất về thuế quan từ Tổng thống Trump đang đe dọa làm chao đảo tâm lý nhà đầu tư. Tựa như con tàu chủ lực dẫn đầu đoàn hạm, Nvidia tiến thẳng qua sóng gió đầu năm với cánh buồm căng gió—không phải nhờ cường điệu, mà nhờ nhu cầu thực sự, đơn hàng đã được khóa chặt và lực kéo không ngừng từ các khoản đầu tư vào hạ tầng AI.
OPEC+ bỏ dao mổ, cầm đinh ba: Trận chiến thị phần bắt đầu

OPEC+ bỏ dao mổ, cầm đinh ba: Trận chiến thị phần bắt đầu

Thị trường dầu mỏ vật chất đang biến thành một chiến trường khốc liệt, nơi kỷ luật cung cấp bị thay thế bởi cuộc đấu tranh giành thị phần không khoan nhượng. OPEC+ đã bỏ “dao mổ”—công cụ quản lý giá nhẹ nhàng—để cầm “đinh ba”, đâm thẳng vào thị phần bằng sức mạnh cung ứng. Đợt tăng sản lượng gần 550,000 thùng/ngày cho tháng 8 không chỉ đơn thuần là một điều chỉnh—mà là một tuyên bố chiến lược. Nhóm này được dự đoán sẽ đảo ngược toàn bộ mức cắt giảm 2.2 triệu thùng/ngày vào tháng 9, sớm hơn gần một năm so với kế hoạch ban đầu.
Chính sách tiền tệ toàn cầu: Thận trọng là lựa chọn chiến lược

Chính sách tiền tệ toàn cầu: Thận trọng là lựa chọn chiến lược

Mỗi năm, mùa hè đánh dấu thời điểm diễn ra hai hội nghị ngân hàng trung ương quan trọng, nơi các nhà hoạch định chính sách tiền tệ, học giả và đại diện khu vực tư nhân hội tụ để thảo luận các nghiên cứu mới và trao đổi quan điểm về triển vọng kinh tế toàn cầu. Đầu tiên là Diễn đàn ECB, tổ chức vào cuối tháng 6 tại thị trấn ven biển lộng gió Sintra, Bồ Đào Nha; kế đến là hội nghị Jackson Hole vào cuối tháng 8 tại vùng núi Rocky Mountains, Wyoming, Mỹ. Năm nay, dù gió ở Sintra thổi mạnh không ngừng, các cuộc thảo luận vẫn diễn ra một cách điềm tĩnh, tập trung và sâu sắc – một phép ẩn dụ phù hợp cho tâm thế của các ngân hàng trung ương hiện nay.
Cập nhật thuế quan: Đòn thuế của Trump giáng vào Nhật Bản và Hàn Quốc

Cập nhật thuế quan: Đòn thuế của Trump giáng vào Nhật Bản và Hàn Quốc

Tổng thống Trump đã bắt đầu gửi thông báo tới các đối tác thương mại chính về mức thuế mới mà ông dự định áp dụng đối với hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ. Hai quốc gia đầu tiên nhận thông báo là Nhật Bản và Hàn Quốc, cả hai sẽ phải đối mặt với mức thuế 25%, tăng từ mức 10% hiện tại – một đòn giáng mạnh vào hy vọng rằng Trump sẽ giảm căng thẳng thương mại và tránh leo thang cuộc chiến thuế quan.
Mở cửa thị trường châu Á: Các nhà giao dịch có xu hướng đặt cược vào một biến thể của chiến lược "TACO"

Mở cửa thị trường châu Á: Các nhà giao dịch có xu hướng đặt cược vào một biến thể của chiến lược "TACO"

Tuần này, thị trường toàn cầu di chuyển như đoàn xe không kính chẳng có đèn pha, và mỗi nhà giao dịch đều hy vọng xe dẫn đầu không lao xuống vực. Với thời hạn áp thuế ngày 9/7 đang tới gần, thị trường hiện giờ đang theo dõi Washington sát sao nhằm tìm kiếm bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy sự leo thang hoặc thoái lui. Con đường phía trước vẫn mơ hồ, nhưng địa hình thì đầy chông gai.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ