Kinh tế thế giới chao đảo: Châu Âu dần "lụi tàn", Mỹ bị phụ thuộc vào nợ công để duy trì tăng trưởng

Kinh tế thế giới chao đảo: Châu Âu dần "lụi tàn", Mỹ bị phụ thuộc vào nợ công để duy trì tăng trưởng

Đặng Thùy Linh

Đặng Thùy Linh

Junior Analyst

16:13 22/10/2024

Kinh tế thế giới đang đối mặt với nhiều khó khăn. Ở bất kỳ quốc gia nào, đều có thể thấy các mô hình kinh tế không bền vững: Mỹ đang dựa vào tăng trưởng từ việc vay nợ, Trung Quốc cố gắng "vắt kiệt" những mô hình phát triển cũ, còn châu Âu thì đang dần suy tàn.

Hôm nay, hãy cùng xem xét các mô hình kinh doanh mà châu Âu và Mỹ đang áp dụng, để nắm bắt được bối cảnh sắp tới, từ đó đưa ra một danh mục đầu tư phù hợp.

Châu Âu đang dần suy tàn

Biểu đồ về tăng trưởng GDP của châu Âu cho thấy một sự thật đáng buồn.

Europe GDP Growth

Dự báo của các chuyên gia tại ECB cho thấy trong 5 năm tới, tăng trưởng GDP chỉ đạt 1.3% - thấp nhất từ trước tới nay. Trước cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu, con số này từng trên 2%.

Trong khi Mỹ đang chứng kiến sự bùng nổ kinh tế và những quốc gia như Ấn Độ phát triển mạnh mẽ, châu Âu phải đối mặt với các câu hỏi khó:

Tại sao tăng trưởng lại thấp như vậy? Suy thoái liệu sẽ còn kéo dài?

1. Cơ sở hạ tầng chưa hoàn thiện: Liên minh Châu Âu hoạt động theo một chính sách tiền tệ chung nhưng lại có nhiều chính sách tài khóa khác nhau, và không có liên minh về ngân hàng hay thị trường vốn.

2. Năng suất lao động thấp và không cải cách cơ cấu: Dù vấn đề tăng năng suất được nhắc đến nhiều, nhưng các chính trị gia châu Âu không thực sự thúc đẩy những cải cách nhằm cải thiện năng suất về mặt cơ cấu. Trong 20 năm qua, năng suất lao động ở châu Âu chỉ tăng khoảng 1% mỗi năm, trong khi Mỹ tăng nhanh hơn nhiều.

Europe Productivity

3. Tình hình nhân khẩu học ngày càng xấu đi: Tỷ lệ sinh thấp đồng nghĩa với việc lực lượng lao động châu Âu sẽ giảm 25% trong 20-30 năm tới. Ở Ý, tỷ lệ phụ nữ tham gia lực lượng lao động thậm chí còn chưa tới 60%.

Labor Force Growth

4. Thiếu tinh thần đổi mới, nhưng lại có quá nhiều quy định: Châu Âu không khuyến khích đổi mới mà tập trung vào việc tạo ra thêm các quy định mới, gây khó khăn cho sự phát triển.

Mặc dù châu Âu đang dần suy yếu, thị trường vẫn tỏ ra lạc quan một cách vô lý.

Tuần vừa rồi, ECB đã tiếp tục hạ lãi suất, nhưng lãi suất danh nghĩa vẫn còn quá cao so với xu hướng lạm phát hiện tại.

Như biểu đồ bên dưới cho thấy, để kích thích tăng trưởng, châu Âu cần lãi suất thấp hơn mức lạm phát. Trước đại dịch, mức lãi suất danh nghĩa dài hạn ở châu Âu là 0.5%. Hiện tại, con số này là hơn 2%.

ECB Deposit Rate

Điều gì đã thay đổi để châu Âu có thể duy trì được mức lãi suất cao hơn? Theo tác giả là không có gì cả. Thực ra, Châu Âu đang "chết dần chết mòn". Và hãy đảm bảo rằng danh mục đầu tư của bạn đã sẵn sàng cho điều này.

Bond Market Pricing

Chuyển sang mô hình kinh tế Mỹ, dưới đây là một số dữ liệu thống kê đáng kinh ngạc về nền kinh tế Hoa Kỳ - kể từ giữa năm 2020 đến nay:

  • GDP danh nghĩa của Mỹ đã tăng khoảng 7 nghìn tỷ USD
  • Tổng nợ công của Mỹ đã tăng khoảng 8.5 nghìn tỷ USD

Nền kinh tế Mỹ đang phát triển nhờ vào nợ công. Biểu đồ dưới đây cho thấy GDP danh nghĩa của Mỹ (màu xanh) tăng ít hơn so với đà tăng của nợ công (màu đỏ). Nếu tính thêm cả nợ khu vực tư nhân, con số này sẽ vượt mốc 8 nghìn tỷ USD.

Debt vs GDP

Liệu thị trường có nên lo lắng về mô hình tăng trưởng dựa vào nợ này không? Điều này không quá đáng lo ngại, miễn là nợ được sử dụng để đầu tư vào những dự án hiệu quả. Nhưng Mỹ ngày càng kém trong việc này. Mỗi 1 USD nợ mới tạo ra ngày càng ít tăng trưởng GDP.

GDP Per Dollar of Total Nonfinancial Debt

Tuy kinh tế Mỹ phát triển tốt từ năm 2020, nhưng chủ yếu nhờ vay nợ nhiều hơn là tăng trưởng thực.

Bất kể ai giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ tới đây, chắc chắn sẽ đều khiến nợ công tăng cao nhằm thúc đẩy tăng trưởng.

Investing

Broker listing

Cùng chuyên mục

USD chịu áp lực khi lo ngại về tính độc lập của Fed gia tăng dưới thời Trump

USD chịu áp lực khi lo ngại về tính độc lập của Fed gia tăng dưới thời Trump

USD giảm khi các nhà đầu tư ngày càng lo ngại về khả năng Tổng thống Trump can thiệp vào hoạt động của Cục Dự trữ Liên bang, sau những phát ngôn chỉ trích Chủ tịch Jerome Powell và gợi ý sẽ thay thế ông bằng một nhân vật thân thiện hơn với mục tiêu chính sách của Nhà Trắng, làm dấy lên nghi ngại về tính độc lập và trung lập của Fed.
Thay thế Powell: Kỳ vọng thị trường tăng cao, nhưng độc lập của Fed đối mặt thách thức

Thay thế Powell: Kỳ vọng thị trường tăng cao, nhưng độc lập của Fed đối mặt thách thức

Sự chênh lệch giữa dự báo lãi suất của Fed và kỳ vọng cắt giảm sâu hơn từ thị trường một phần phản ánh khả năng Jerome Powell sẽ được thay thế bởi một người ôn hòa hơn nếu Trump trở lại Nhà Trắng. Dù vậy, các chuyên gia cảnh báo không nên đánh giá thấp vai trò của dữ liệu và sự đồng thuận trong nội bộ Fed, cũng như rủi ro làm suy yếu tính độc lập chính trị của ngân hàng trung ương.
10 nghìn tỷ USD và tiếp tục tăng: Phố Wall tăng vọt, phe gấu bị nghiền nát

10 nghìn tỷ USD và tiếp tục tăng: Phố Wall tăng vọt, phe gấu bị nghiền nát

Phố Wall đang tăng mạnh, với S&P 500 đạt mức cao kỷ lục và vốn hóa thị trường tăng gần 10 nghìn tỷ USD kể từ tháng Tư, nhờ lạm phát hạ nhiệt, chính sách ôn hòa hơn từ Fed và sự hồi phục của nhóm cổ phiếu ngân hàng. Trong khi đó, thị trường ngoại hối lại phản ánh lo ngại về rủi ro cấu trúc và bất ổn chính trị, tạo nên một giai đoạn phân kỳ nơi chỉ một bên có thể đúng.
Bỏ mặc chiến tranh, thị trường Mỹ lại lao lên: Lý do đằng sau sự vững vàng
Nguyễn Tuấn Đạt

Nguyễn Tuấn Đạt

Junior Analyst

Bỏ mặc chiến tranh, thị trường Mỹ lại lao lên: Lý do đằng sau sự vững vàng

Dù xung đột bùng phát ở Trung Đông, thị trường Mỹ dường như chẳng mảy may bận tâm. Chỉ số S&P 500 vẫn đều đặn leo cao, bất chấp loạt cú sốc từ địa chính trị, chính sách thuế quan, cho tới nỗi lo về thị trường nhà ở. Điều gì đang đứng sau sự vững vàng đến khó tin này?
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ