Thị trường tài chính đang diễn giải các số liệu lạm phát gần đây như "tín hiệu xanh" để Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ (Fed) tiếp tục lộ trình nới lỏng với động thái cắt giảm 25 điểm cơ bản lãi suất ngắn hạn. Tuy nhiên, trước thềm cuộc họp chính sách quan trọng tuần này, việc Fed đưa ra thông điệp "Không vội vàng" sẽ là một phương án thận trọng và hợp lý. Mặc dù khả năng điều chỉnh giảm lãi suất có thể được xem xét trong năm 2025, nhưng ở thời điểm hiện tại, việc duy trì ổn định chính sách tiền tệ vẫn là lựa chọn phù hợp hơn.

Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) đã tăng tốc lên mức 2.7% trong tháng 11 so với cùng kỳ năm trước, cao hơn mức 2,6% của tháng 10. Đáng chú ý, lạm phát lõi - không bao gồm biến động giá lương thực và năng lượng - đã neo ở ngưỡng 3,3% trong bốn tháng liên tiếp. Dù giới đầu tư xem đây là diễn biến phù hợp với kỳ vọng thị trường và không thay đổi dự báo về đợt cắt giảm lãi suất sắp tới, cách tiếp cận này có thể chưa thực sự toàn diện. Câu hỏi then chốt không nằm ở việc liệu các số liệu mới có tạo bất ngờ hay không, mà là liệu đà giảm lạm phát có đủ bền vững để đưa chỉ số này về mục tiêu 2% của Fed hay không.

Biến động giá tiêu dùng (% thay đổi so với cùng kỳ năm trước)

Bức tranh tổng thể vẫn chưa thực sự rõ nét. Có dấu hiệu cho thấy đà giảm của lạm phát lõi từ đỉnh gần 7% trong năm 2022 đang chững lại, với tốc độ tăng giá vẫn cao hơn mục tiêu của Fed. Các yếu tố vĩ mô được dự báo sẽ tạo áp lực đan xen cả hai chiều trong những tháng tới. Một điểm quan trọng cần lưu ý là Fed chủ yếu tham chiếu chỉ số giá tiêu dùng cá nhân (PCE) thay vì CPI. Chỉ số PCE hiện đang tiệm cận hơn với mục tiêu 2% do gán trọng số thấp hơn cho chi phí nhà ở - yếu tố chính đẩy CPI duy trì ở mức cao thông qua giá thuê nhà tăng. Gần đây, áp lực từ chi phí nhà ở đã có dấu hiệu hạ nhiệt, điều này có thể thu hẹp khoảng cách giữa hai thước đo lạm phát.

Tuy nhiên, thị trường lao động Mỹ vẫn duy trì tình trạng thắt chặt đáng kể. Tỷ lệ thất nghiệp đang ở vùng đáy lịch sử trong khi thu nhập giờ làm thực tế tăng 1,3% so với cùng kỳ năm trước theo số liệu mới nhất. Chi phí du lịch và giá xe ô tô tiếp tục neo ở mức cao. Đặc biệt, giá dịch vụ (loại trừ nhà ở và năng lượng) tăng 0,3% trong tháng 11 - một lần nữa vượt ngưỡng tương thích với mục tiêu. Tổng hợp các chỉ báo này chưa phản ánh mức lãi suất điều hành hiện tại là quá thắt chặt. Ngoài ra, dù không muốn đề cập trực tiếp, các nhà hoạch định chính sách Fed buộc phải tính đến kịch bản Tổng thống đắc cử Donald Trump áp dụng các biện pháp thuế quan mới và cắt giảm thuế - những động thái có thể tạo thêm áp lực lạm phát.

Fed đang đối mặt với thách thức trong chiến lược truyền thông chính sách khi theo đuổi đồng thời hai mục tiêu: "định hướng dẫn dắt" và "phụ thuộc vào dữ liệu". Yếu tố thứ nhất nhấn mạnh tầm quan trọng của việc ổn định kỳ vọng thị trường: ngân hàng trung ương minh bạch hóa tư duy chính sách để thị trường có thể định giá trước các điều chỉnh lãi suất, từ đó tránh gây sốc. Phù hợp với định hướng này, Fed định kỳ công bố "dự báo" (không phải "tiên đoán" như họ vẫn nhấn mạnh) về quỹ đạo lãi suất được các nhà hoạch định chính sách đánh giá là phù hợp. Ngược lại, nguyên tắc phụ thuộc vào dữ liệu nhấn mạnh yếu tố bất định: lãi suất trong tương lai sẽ biến động theo diễn biến lạm phát, với mục tiêu 2% là điểm neo duy nhất.

Mặc dù Fed thường xuyên điều chỉnh trọng số giữa hai yếu tố, cơ quan này vẫn nỗ lực đạt được cả hai mục tiêu - vừa duy trì kỳ vọng ổn định về lãi suất vừa linh hoạt phản ứng với biến động giá cả. Tuy nhiên, khi hai định hướng mâu thuẫn, Fed buộc phải đưa ra lựa chọn. Tuần này sẽ là thời điểm thích hợp để Fed nhắc nhở thị trường rằng nguyên tắc "Để dữ liệu dẫn dắt" mới là ưu tiên hàng đầu.