Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), Jerome Powell, cho biết vào thứ Tư rằng các chính sách ban đầu của chính quyền Trump, bao gồm hàng rào thuế quan rộng rãi đối với hàng nhập khẩu, dường như đã đẩy nền kinh tế Mỹ vào quỹ đạo tăng trưởng chậm hơn và lạm phát cao hơn trong ngắn hạn. Ông nhấn mạnh rằng các nhà hoạch định chính sách của Fed đang phải đối mặt với mức độ bất định "đặc biệt cao", khiến việc dự báo trở nên khó khăn hơn bao giờ hết.

Powell nhận định rằng tâm lý chung trên thị trường đang giảm sút do tình trạng "hỗn loạn" trong chính sách, đồng thời giá cả hàng hóa được dự báo sẽ tăng nhanh hơn so với kỳ vọng trước đó, một phần lớn do kế hoạch áp thuế nhập khẩu của Tổng thống Donald Trump. Trong cuộc họp chính sách kéo dài hai ngày, Fed đã quyết định giữ nguyên lãi suất chính sách qua đêm trong biên độ 4.25% - 4.50%, phù hợp với dự báo trước đó.

Mặc dù các nhà hoạch định chính sách của Fed vẫn giữ nguyên dự báo về hai lần cắt giảm lãi suất, mỗi lần 25 điểm cơ bản vào cuối năm nay, nhưng động thái này chủ yếu nhằm bù đắp cho tăng trưởng kinh tế suy yếu, thay vì để kích thích nền kinh tế trong bối cảnh lạm phát tăng cao. Powell thừa nhận rằng Fed đang trong trạng thái “chưa biết phải làm gì” khi triển vọng kinh tế trở nên bất định hơn bao giờ hết.

Powell thẳng thắn thừa nhận rằng các dự báo kinh tế hiện tại được đưa ra trong bối cảnh mức độ bất ổn cao chưa từng có. “Chúng ta đang đối diện với sự bất định rất lớn. Nếu phải đưa ra dự báo vào lúc này, thì chúng ta sẽ viết gì? Thật sự rất khó để biết mọi thứ sẽ diễn biến ra sao,” ông nói trong cuộc họp báo sau khi kết thúc phiên họp chính sách của Fed.

Biểu đồ lãi suất Fed 1990-2025

Ông cũng chỉ ra rằng sự suy giảm niềm tin của thị trường có thể liên quan đến tình trạng hỗn loạn chính sách trong giai đoạn đầu của chính quyền mới, vốn đang thực hiện những thay đổi lớn về thương mại và thuế quan. Dữ liệu kinh tế hiện tại vẫn khá vững chắc, với tỷ lệ thất nghiệp duy trì ở mức 4.1% và thị trường lao động được đánh giá là cân bằng. Tuy nhiên, Fed đã hạ thấp dự báo tăng trưởng trong ba năm tới, cho thấy nền kinh tế Mỹ có thể đang trên đà trải qua giai đoạn tăng trưởng yếu nhất kể từ nhiệm kỳ đầu tiên của cựu Tổng thống Barack Obama, ngay sau cuộc khủng hoảng tài chính 2007-2009.

Theo Powell, chính sách thuế quan của chính quyền Trump đã tạo ra một cú sốc từ bên ngoài, làm gia tăng áp lực lạm phát. Ông lưu ý rằng nếu tất cả các kế hoạch áp thuế được thực hiện, mức thuế trung bình đối với hàng nhập khẩu vào Mỹ có thể tăng lên mức chưa từng thấy kể từ cuộc Đại suy thoái.

Một số mức thuế đã có hiệu lực, trong khi phần lớn sẽ bắt đầu được áp dụng vào đầu tháng 4, bao gồm thuế suất 25% đối với hầu hết các mặt hàng nhập khẩu từ Mexico và Canada, cùng một loạt thuế quan trả đũa đối với hàng hóa từ các quốc gia khác. Powell nhấn mạnh rằng Fed sẽ theo dõi chặt chẽ diễn biến của giá tiêu dùng trong những tháng tới để đánh giá mức độ ảnh hưởng của các hàng rào thuế quan đối với lạm phát.

Đồng thời, Fed cũng sẽ theo dõi liệu những thay đổi này có tạo ra "tâm lý lạm phát" trong doanh nghiệp và người tiêu dùng hay không. Trong khi một số chỉ số kỳ vọng lạm phát đã tăng trong những tuần đầu của chính quyền Trump, thì các thước đo dài hạn quan trọng hơn đối với chính sách tiền tệ vẫn chưa có nhiều biến động đáng kể.

Powell tái khẳng định rằng Fed sẵn sàng hành động linh hoạt trong trường hợp lạm phát kéo dài hơn dự kiến hoặc tỷ lệ thất nghiệp bắt đầu gia tăng. Tuy nhiên, ở thời điểm hiện tại, ông cho rằng hai mục tiêu này của Fed không mâu thuẫn nhau, cho phép ngân hàng trung ương có thêm thời gian để đánh giá tình hình trước khi đưa ra quyết định về lãi suất.

Dù Fed đã cắt giảm lãi suất tổng cộng một điểm phần trăm trong năm ngoái, nhưng ngân hàng trung ương vẫn giữ nguyên lãi suất trong năm nay để chờ đợi thêm dữ liệu về diễn biến lạm phát và tác động từ các chính sách của chính quyền Trump. “Chúng tôi sẽ không vội vàng hành động,” Powell nhấn mạnh. “Chính sách hiện tại của chúng tôi đã được định vị tốt để đối phó với những rủi ro và bất định đang hiện hữu... Điều cần làm bây giờ là chờ đợi để có thêm thông tin rõ ràng hơn về nền kinh tế.”

Theo dự báo mới nhất, các quan chức Fed hiện kỳ vọng lạm phát sẽ đạt 2.7% vào cuối năm 2025, cao hơn so với mức 2.5% được dự báo hồi tháng 12. Mục tiêu lạm phát dài hạn của Fed vẫn là 2%, và các nhà hoạch định chính sách vẫn xem thuế quan là một cú sốc tạm thời đối với mục tiêu này.

Ngoài ra, Fed cũng hạ dự báo tăng trưởng kinh tế năm nay từ 2.1% xuống còn 1.7%, đồng thời dự báo tỷ lệ thất nghiệp sẽ tăng nhẹ vào cuối năm.

Ngay sau khi Fed công bố tuyên bố chính sách và dự báo kinh tế mới nhất, các chỉ số chứng khoán lớn của Mỹ tiếp tục tăng điểm, với Phố Wall đóng cửa ở mức cao hơn đáng kể. Đồng USD giảm nhẹ so với mức tăng trước đó, trong khi lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ cũng giảm nhẹ.

Diễn biến lạm phát và lãi suất tại Mỹ giai đoạn 2021-2025

Các nhà giao dịch hợp đồng tương lai lãi suất của Mỹ hiện đặt cược với xác suất hơn 62% rằng Fed sẽ tiếp tục cắt giảm lãi suất vào cuộc họp tháng 6, tăng so với mức 57% trước khi tuyên bố chính sách được công bố, theo ước tính của LSEG.

“Fed cũng đang lạc lối trong rừng như phần còn lại của chúng ta khi cố gắng giải mã những thay đổi chính sách kinh tế liên tục từ Nhà Trắng,” Omair Sharif, Chủ tịch của Inflation Insights, nhận xét. “Ngoài việc hạ dự báo tăng trưởng và nâng dự báo lạm phát, điều đáng chú ý nhất trong báo cáo lần này là mức độ bất định ngày càng cao.”

Ngoài quyết định về lãi suất, Fed cũng thông báo sẽ giảm tốc độ thu hẹp bảng cân đối kế toán trị giá 6.81 nghìn tỷ USD, một động thái được gọi là thắt chặt định lượng (quantitative tightening).

Tuy nhiên, không phải tất cả các thành viên Fed đều đồng ý với quyết định này. Thống đốc Fed, Chris Waller, là quan chức duy nhất phản đối tuyên bố chính sách mới nhất, do không đồng tình với sự thay đổi trong chính sách bảng cân đối kế toán.

Nhìn chung, dù Fed vẫn giữ lập trường thận trọng, nhưng những bất ổn từ chính sách thuế quan của chính quyền Trump tiếp tục là yếu tố lớn tác động đến triển vọng kinh tế và điều hành chính sách tiền tệ trong thời gian tới.