Dư chấn kinh tế từ nhiệm kỳ đầy tranh cãi của Donald Trump

Dư chấn kinh tế từ nhiệm kỳ đầy tranh cãi của Donald Trump

Ngọc Lan

Ngọc Lan

Junior Editor

17:01 27/06/2024

Thật đáng tiếc khi chúng ta phải chờ đợi các nhà phân tích đầu tư chỉ ra tác động của các kế hoạch thương mại của ông Donald Trump. Chiến dịch tranh cử của Tổng thống Joe Biden lẽ ra nên liên tục nhắc nhở người dân Mỹ về điều này mỗi ngày. Dĩ nhiên, việc Tổng thống Biden tập trung vào ảnh hưởng của ông Trump đối với nền dân chủ Mỹ là điều dễ hiểu. Tuy nhiên, điều này đang lấn át những vấn đề mà cử tri quan tâm hơn.

Theo phân tích của Moody's Analytics, kết quả cuối cùng là các chính sách của Trump sẽ gây ra suy thoái kinh tế vào giữa năm 2025. Tỷ lệ thất nghiệplạm phát sẽ tăng vọt. Một nửa dưới của phân phối thu nhập ở Mỹ sẽ chịu thiệt hại nặng nề nhất.

Nhưng đó mới chỉ là một nửa câu chuyện. Dự báo của Moody's dựa trên kế hoạch lâu dài của ông Trump về việc áp thuế 10% lên tất cả hàng nhập khẩu và 60% đối với hàng hóa từ Trung Quốc. Những mức thuế này đã đủ tốn kém. Theo Viện Kinh tế Quốc tế Peterson, một gia đình trung bình sẽ phải trả thêm 1,700 USD mỗi năm do giá cả tăng cao.

Đảng Dân chủ cũng không khác biệt so với Đảng Cộng hoà lắm. Hai điểm đồng thuận lớn ở Mỹ hiện nay là: toàn cầu hóa có hại và Mỹ đang trong cuộc cạnh tranh "được ăn cả, ngã về không" với Trung Quốc. Đây là một phần lý do khiến Tổng thống Biden không thể công kích trực diện các kế hoạch chiến tranh thương mại của ông Trump. Tuy nhiên, ông Trump đang vô tình tạo điều kiện thuận lợi hơn cho Tổng thống Biden. Đầu tháng này, cựu tổng thống đã công bố chính sách "thuế quan toàn diện", theo đó thuế nhập khẩu sẽ hoàn toàn thay thế thuế thu nhập.

Việc đưa ra một mức thuế quan tối ưu có thể bù đắp cho việc bãi bỏ thuế thu nhập là điều bất khả thi. Thuế suất càng cao, sự gián đoạn thương mại càng lớn. Điều này được so sánh như "một con chó đuổi theo đuôi của chính mình". Chi phí kinh tế của việc quay trở lại chính sách tài khóa thế kỷ 19 sẽ tác động mạnh mẽ đến những người lao động chân tay và gia đình họ - đối tượng đang ngày càng chuyển sang ủng hộ ông Trump. Người hưởng lợi sẽ là những người giàu, những người chi tiêu một phần nhỏ hơn nhiều thu nhập của họ cho hàng hóa. Một nghiên cứu của Moody's về vấn đề này chắc chắn sẽ dự báo một cuộc suy thoái kinh tế.

Ngoài kế hoạch mới nhất của ông Trump, còn có kế hoạch "tách rời hoàn toàn" với Trung Quốc do ông Robert Lighthizer, cựu đại diện thương mại của ông Trump và có khả năng là Bộ trưởng Tài chính tiếp theo đang thúc đẩy. Ông Trump cũng có kế hoạch về việc thay thế Jerome Powell làm chủ tịch Fed. Tất cả những điều này cộng lại sẽ dẫn đến lãi suất cao hơn, lạm phát tăng vọt và một bước chuyển quyết định hướng tới phi toàn cầu hóa. Tóm lại, ông Trump đang tạo ra một điểm yếu ngày càng lớn để chính quyền Biden tấn công. Tổng thống Mỹ có thể nhắm vào điểm này trong cuộc tranh luận tổng thống đầu tiên giữa hai người vào tối thứ Năm.

Câu hỏi đặt ra là nhiệm kỳ thứ hai của Biden sẽ có ý nghĩa gì đối với nền kinh tế toàn cầu. Tổng thống Mỹ vẫn chưa làm rõ sự khác biệt giữa "giảm rủi ro" và "tách rời". Lý do là vì rất khó để vạch ra ranh giới giữa hai khái niệm này. Nếu bất kỳ thặng dư thương mại nào của Trung Quốc đều có thể được đầu tư vào cỗ máy chiến tranh ngày càng lớn mạnh của họ, thì tại sao chỉ dừng lại ở lĩnh vực bán dẫn và công nghệ trí tuệ nhân tạo? Cho đến khi Biden có thể xác định rõ ràng hơn các thông số, sẽ rất khó để đạt được lập trường chung với EU về vấn đề Trung Quốc.

Tóm lại, cả chính quyền Biden và Trump đều hứa hẹn sẽ đi theo cùng một hướng. Nhưng ông Trump sẽ làm điều đó một cách mạnh mẽ và quyết đoán hơn. Điều trớ trêu trong lập trường của Trump là ông là ứng cử viên hứa hẹn chấm dứt sự can dự của Mỹ vào các "cuộc chiến tranh vô tận" ở Ukraine và Dải Gaza, thậm chí có thể xem xét việc từ bỏ Đài Loan - mặc dù không thể dự đoán được trước những hướng đi của ông Trump. Tuy nhiên, kế hoạch rút lui khỏi nền kinh tế toàn cầu của ông ta sẽ làm tăng khả năng xung đột với Trung Quốc.

Những gì chúng ta biết về kế hoạch của ông Trump là chúng sẽ kích hoạt suy thoái kinh tế. Những gì chúng ta nghĩ rằng ông Trump sẽ bị cám dỗ làm có thể dẫn đến một cuộc đại suy thoái. Hậu quả kinh tế của ông Trump sẽ là một thảm họa. Những hậu quả địa chính trị ngoài ý muốn thậm chí có thể còn tồi tệ hơn. Nước Mỹ dưới thời Tổng thống Biden đang mơ màng bước vào một cuộc Chiến tranh Lạnh với Trung Quốc. Ông Trump thì như đang ôm lấy cơn ác mộng đó. Điều tốt nhất Tổng thống Biden có thể làm để cải thiện triển vọng của mình là làm rõ những điều này sẽ ảnh hưởng như thế nào đến lợi ích cốt lõi của tầng lớp trung lưu Mỹ.

Bài viết trên là quan điểm cá nhân của tác giả Edward Luce từ trang tin Financial Times.

Financial Times

Broker listing

Cùng chuyên mục

USD lao đao khi giới đầu tư lo ngại về lạm phát, chính sách thương mại và tài chính công của Mỹ
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

USD lao đao khi giới đầu tư lo ngại về lạm phát, chính sách thương mại và tài chính công của Mỹ

Đồng USD đang hướng tới tháng giảm giá thứ năm liên tiếp do lo ngại về chính sách thương mại thiếu nhất quán của Trump và tình trạng tài chính công của Mỹ. Nhà đầu tư chuyển dòng vốn sang tài sản thị trường mới nổi khi chờ đợi dữ liệu lạm phát PCE quan trọng. Đồng yên và euro giữ vững, trong khi chỉ số USD tiếp tục chịu áp lực giảm.
Quan chức BoE Taylor cảnh báo rủi ro suy thoái, kêu gọi hạ lãi suất
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Quan chức BoE Taylor cảnh báo rủi ro suy thoái, kêu gọi hạ lãi suất

Quan chức BoE Taylor cho rằng lạm phát cao chỉ mang tính tạm thời và tiếp tục kêu gọi cắt giảm mạnh lãi suất để đối phó với các rủi ro toàn cầu. Ông cảnh báo thuế quan của Trump có thể làm suy giảm tăng trưởng kinh tế trong thời gian tới. Trong khi đó, Thống đốc Andrew Bailey vẫn giữ lập trường thận trọng trước bất ổn thương mại toàn cầu.
Mỹ áp dụng yêu cầu giấy phép mới với xuất khẩu ethane sang Trung Quốc
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Mỹ áp dụng yêu cầu giấy phép mới với xuất khẩu ethane sang Trung Quốc

Bộ Thương mại Mỹ yêu cầu các nhà xuất khẩu ethane phải có giấy phép mới để tiếp tục xuất khẩu sang Trung Quốc, gây ra sự gián đoạn trong chuỗi cung ứng nguyên liệu hóa dầu quan trọng. Các nhà máy hóa dầu Trung Quốc có thể chịu ảnh hưởng nếu lệnh này kéo dài, mặc dù hiện tại vẫn còn tồn kho đủ dùng trong ngắn hạn. Thị trường đang theo dõi sát sao tác động của quy định mới đối với hoạt động xuất nhập khẩu và sản xuất.
Thuế quan của Trump vẫn có hiệu lực sau phán quyết của tòa phúc thẩm
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Thuế quan của Trump vẫn có hiệu lực sau phán quyết của tòa phúc thẩm

Toà phúc thẩm liên bang Mỹ tạm thời đình chỉ phán quyết dừng sắc thuế của Trump, chờ xem xét kháng cáo từ chính phủ. Trước đó, toà cấp dưới cho rằng Trump vượt quyền khi áp thuế dựa trên luật khẩn cấp. Quyết định mới kéo dài tiến trình pháp lý và tạo thêm bất định cho môi trường thương mại.
Lạm phát leo thang, sản xuất suy yếu: BoJ đối mặt bài toán lãi suất
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Lạm phát leo thang, sản xuất suy yếu: BoJ đối mặt bài toán lãi suất

Lạm phát lõi tại Tokyo tăng mạnh do giá thực phẩm cao kéo dài, làm gia tăng kỳ vọng BoJ sẽ tiếp tục thắt chặt chính sách tiền tệ. Tuy nhiên, sản lượng công nghiệp sụt giảm và nhu cầu toàn cầu yếu khiến triển vọng tăng lãi suất trở nên khó lường. BoJ đứng trước áp lực cân bằng giữa kiểm soát giá cả và bảo vệ đà phục hồi kinh tế.
Crypto dưới ánh đèn Nhà Trắng: Cơ hội và rủi ro từ chính quyền Trump
Nguyễn Tuấn Đạt

Nguyễn Tuấn Đạt

Junior Analyst

Crypto dưới ánh đèn Nhà Trắng: Cơ hội và rủi ro từ chính quyền Trump

Gia đình Trump đang trở thành nhân vật nổi bật trong thế giới tiền điện tử khi công ty của họ huy động hàng tỷ USD đầu tư vào crypto. Với sự ủng hộ mạnh mẽ từ Nhà Trắng, tiền kỹ thuật số như bitcoin và stablecoin đang được thúc đẩy phát triển mạnh mẽ. Tuy nhiên, điều này cũng tạo ra nhiều lo ngại về mâu thuẫn lợi ích và rủi ro tiềm ẩn cho hệ thống tài chính Mỹ.
Bùng nổ, suy yếu, kiện tụng: Thị trường chao đảo khi lệnh tạm ngừng thuế quan trở thành ảo ảnh pháp lý
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

Bùng nổ, suy yếu, kiện tụng: Thị trường chao đảo khi lệnh tạm ngừng thuế quan trở thành ảo ảnh pháp lý

Phiên giao dịch sáng tại châu Á hôm qua giống như một canh bạc thắng lớn—thị trường hồ hởi với tin Nvidia tiếp tục bùng nổ nhờ AI và một phán quyết tòa án tưởng chừng sẽ chấm dứt cỗ máy thuế quan của Trump. Rủi ro bị đẩy lùi, sắc xanh lan rộng. Nhưng đến cuối phiên tại New York, cục diện đã xoay chuyển.
USD vươn cao khi Trump bị "tuýt còi" - EUR/USD rớt giá
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

USD vươn cao khi Trump bị "tuýt còi" - EUR/USD rớt giá

Một tòa án liên bang Hoa Kỳ ngăn chặn các quyết định thuế quan của Trump. USD và chứng khoán Mỹ tăng vọt sau quyết định của tòa án, nhưng đà tăng đã yếu dần. Nguy cơ Trump từ bỏ lập trường hòa nhã gần đây. Vàng nỗ lực leo cao hơn; dầu giao dịch trên 63 USD một lần nữa