Điều gì sẽ xảy ra nếu Fed mất hết quyền lực?

Điều gì sẽ xảy ra nếu Fed mất hết quyền lực?

Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

09:18 25/09/2024

Nhiều nhà kinh tế lập luận rằng chính sách lãi suất của ngân hàng trung ương chỉ là "màn trình diễn" và không thực sự ảnh hưởng đến nền kinh tế, dẫn đến việc nhà đầu tư nên chú trọng hơn vào các yếu tố cơ bản thay vì lo lắng về sai lầm của Fed.

Nếu Intel bị bán và Qualcomm đang rình rập, đó sẽ là cú sốc lớn cho những ai tin rằng các “ông lớn” công nghệ sẽ mãi mãi thống trị. Sau khoảng 15 năm, các cuộc cách mạng di động và AI đã biến một gã khổng lồ trong ngành bộ xử lý máy tính thành kẻ đứng thứ hai. Vậy kịch bản nào có thể lật đổ Google, Nvidia, Apple, Microsoft hoặc Meta? Và sẽ mất bao lâu?

Chủ nghĩa "ảo ảnh" của ngân hàng trung ương

Cách đây vài tuần, chúng tôi tự hỏi liệu Jay Powell may mắn hay tài giỏi: chính sách thông minh của Fed có phải là nguyên nhân, hay chỉ tình cờ trùng với sự sụt giảm nhanh chóng của lạm phát trong hai năm qua? Nếu bạn tin rằng Powell và Fed chỉ gặp may, như nhiều nhà kinh tế đã nghĩ, thì bạn sẽ còn muốn đặt ra câu hỏi lớn hơn. Điều gì sẽ xảy ra nếu chính sách lãi suất của ngân hàng trung ương luôn chỉ là một "màn trình diễn nhỏ", không hề có tác động thực sự lên nền kinh tế và thị trường? Nếu lãi suất chính sách thực chất chỉ là "theo sau" các thay đổi lớn, chứ không phải nguyên nhân gây ra những biến động đó?

Ngày nay, từ “dị giáo” thường được dùng như một danh hiệu để thể hiện rằng quan điểm của ai đó "độc đáo và tuyệt vời". Nhưng trên Phố Wall, ý kiến cho rằng chính sách của Fed chỉ là một ảo ảnh phụ lại là một "dị giáo" theo đúng nghĩa đen. Nếu điều này là thật, thì rất nhiều những gì nhà đầu tư, chuyên gia và nhà phân tích tin tưởng, nói và làm thực chất chỉ là những nghi thức vô nghĩa thờ phụng một “thần thánh” không hề tồn tại.

Quan điểm này không phải là đùa. Aswath Damodaran, giáo sư của Đại học New York (cũng đã từng được chúng tôi phỏng vấn trên Unhedged), gần đây đã cập nhật lý luận về "ảo ảnh" Fed trên blog của mình. Ông lập luận rằng:

Lãi suất quỹ liên bang, được Fed thiết lập, chỉ là một lãi suất ngắn hạn không có sức ảnh hưởng đáng kể lên các lãi suất quan trọng khác như vay mua nhà, vay mua xe, thẻ tín dụng, trái phiếu doanh nghiệp hay khoản vay kinh doanh.

Mặc dù lãi suất quỹ liên bang và các lãi suất khác thường có xu hướng dài hạn tương đồng, nhưng trong ngắn hạn, mối quan hệ giữa chúng khá lộn xộn. Có khi một cái tăng, cái kia giảm hoặc hoàn toàn không có mối liên hệ nào. Hãy xem lãi suất quỹ liên bang và lợi suất trái phiếu hạng Triple-B: từ năm 2004 - 2006, lãi suất quỹ liên bang tăng hơn 4%, nhưng Triple-B chỉ tăng chưa đến 1%. Thị trường gần như phớt lờ hành động quyết liệt của Fed.

Sự tương quan hay quan hệ nhân quả?

Có thể Fed có chút quyền lực trong việc phát tín hiệu: thị trường có thể tin rằng Fed có bí mật gì đó về nền kinh tế, hoặc Fed thực sự có khả năng kiểm soát lãi suất. Nhưng, ngoài những thời điểm khủng hoảng, những ảnh hưởng này chỉ là thứ yếu.

Tóm lại, “Fed chỉ phản ứng với các biến động trên thị trường, chứ không phải là người cầm lái; Fed theo sau thay vì dẫn đầu.” Lãi suất danh nghĩa được điều khiển bởi hai yếu tố chính, và không cái nào nằm trong tay ngân hàng trung ương: lãi suất thực (phụ thuộc vào kỳ vọng tăng trưởng kinh tế) vầ lạm phát kỳ vọng. Ví dụ, lãi suất không quá thấp trong thập kỷ trước đại dịch vì Fed giữ chúng ở mức thấp, mà vì nền kinh tế tăng trưởng yếu và chẳng có dấu hiệu lạm phát nào.

Damodaran không phải là người duy nhất có suy nghĩ này. Năm ngoái, Martin Sandbu của Financial Times đã viết một bài có tiêu đề “Nếu ngân hàng trung ương chẳng thể làm gì với lạm phát thì sao?” và ông lập luận:

"Phân tích kỹ lưỡng có thể giải thích gần như toàn bộ hành vi lạm phát ở Mỹ và khu vực đồng euro chỉ như là kết quả tạm thời của một loạt cú sốc nguồn cung lớn giữa các ngành... Nếu đây thực sự là lý do chính thì chẳng có chính sách tiền tệ nào có thể ngăn chặn các đợt bùng nổ lạm phát trong hai năm qua, và chính sách tiền tệ hiện tại cũng chẳng đóng góp gì trong việc kéo lạm phát xuống."

Sandbu không hoàn toàn bác bỏ tác động của chính sách, ông vẫn cho rằng chính sách lãi suất có tác dụng, nhưng lần này “hoàn toàn có hại” vì sẽ làm yếu nền kinh tế trong khi lạm phát đã tự động giảm. Tuy nhiên, rất dễ để nhìn thấy lập luận này có thể mở rộng sang các cú sốc lạm phát khác, và thậm chí còn xa hơn.

Cựu đồng nghiệp của tôi, Spencer Jakab, trên Wall Street Journal đã đưa ra một quan điểm tương tự, so sánh Jay Powell với Phù thủy xứ Oz:

Người đàn ông quyền lực phía sau tấm màn của ngân hàng trung ương, Jay Powell, thực tế không thể làm được nhiều như người ta tưởng để cứu các danh mục đầu tư khỏi bị mất giá nếu nền kinh tế bắt đầu trượt dốc.

Jakab trích dẫn việc cắt giảm lãi suất năm 2007, lúc đầu khiến giá cổ phiếu tăng vọt, nhưng dù cắt giảm nhiều lần hơn, vẫn không thể ngăn chặn suy thoái diễn ra vài tháng sau đó. Ngay cả trong những thời điểm ít cực đoan hơn, Jakab lập luận (dựa trên nghiên cứu của David Kostin, chiến lược gia cổ phiếu tại Goldman) rằng động lực kinh tế, chứ không phải chính sách Fed, đã chi phối thị trường trong các chu kỳ cắt giảm lãi suất. Jakab chưa đi đến mức như Damodaran, người cho rằng việc điều chỉnh lãi suất của Fed giống như kéo một đòn bẩy không nối với bất cứ thứ gì.

Chuyện lớn hơn là liệu ngân hàng trung ương có thực sự vô dụng không. Để chứng minh, ta phải mô tả và bác bỏ lý thuyết về việc chính sách lãi suất điều khiển các lãi suất khác như thế nào. Nhưng giả sử việc này là có thể, câu hỏi đáng quan tâm cho các nhà đầu tư là: bạn sẽ làm gì nếu biết rằng Fed chỉ là kẻ theo sau, không phải người dẫn dắt thị trường và nền kinh tế?

Một điều chắc chắn: bạn sẽ bớt lo lắng về “sai lầm của Fed” và đặc biệt là việc thắt chặt quá mức dẫn đến suy thoái. Nhớ rằng, nhiều người, trong đó có Unhedged, đã lo sợ điều này vào năm 2022, và có lẽ đã bỏ lỡ cơ hội vàng của năm 2023. Nhưng nếu các nhà đầu tư phớt lờ Fed và chỉ nhìn vào các yếu tố cơ bản của nền kinh tế và dòng tiền của doanh nghiệp, liệu họ có giữ vững tinh thần lạc quan và tận dụng được cơ hội không?

Financial Times

Broker listing

Thư mục bài viết

Cùng chuyên mục

USD lao đao khi giới đầu tư lo ngại về lạm phát, chính sách thương mại và tài chính công của Mỹ
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

USD lao đao khi giới đầu tư lo ngại về lạm phát, chính sách thương mại và tài chính công của Mỹ

Đồng USD đang hướng tới tháng giảm giá thứ năm liên tiếp do lo ngại về chính sách thương mại thiếu nhất quán của Trump và tình trạng tài chính công của Mỹ. Nhà đầu tư chuyển dòng vốn sang tài sản thị trường mới nổi khi chờ đợi dữ liệu lạm phát PCE quan trọng. Đồng yên và euro giữ vững, trong khi chỉ số USD tiếp tục chịu áp lực giảm.
Quan chức BoE Taylor cảnh báo rủi ro suy thoái, kêu gọi hạ lãi suất
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Quan chức BoE Taylor cảnh báo rủi ro suy thoái, kêu gọi hạ lãi suất

Quan chức BoE Taylor cho rằng lạm phát cao chỉ mang tính tạm thời và tiếp tục kêu gọi cắt giảm mạnh lãi suất để đối phó với các rủi ro toàn cầu. Ông cảnh báo thuế quan của Trump có thể làm suy giảm tăng trưởng kinh tế trong thời gian tới. Trong khi đó, Thống đốc Andrew Bailey vẫn giữ lập trường thận trọng trước bất ổn thương mại toàn cầu.
Mỹ áp dụng yêu cầu giấy phép mới với xuất khẩu ethane sang Trung Quốc
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Mỹ áp dụng yêu cầu giấy phép mới với xuất khẩu ethane sang Trung Quốc

Bộ Thương mại Mỹ yêu cầu các nhà xuất khẩu ethane phải có giấy phép mới để tiếp tục xuất khẩu sang Trung Quốc, gây ra sự gián đoạn trong chuỗi cung ứng nguyên liệu hóa dầu quan trọng. Các nhà máy hóa dầu Trung Quốc có thể chịu ảnh hưởng nếu lệnh này kéo dài, mặc dù hiện tại vẫn còn tồn kho đủ dùng trong ngắn hạn. Thị trường đang theo dõi sát sao tác động của quy định mới đối với hoạt động xuất nhập khẩu và sản xuất.
Thuế quan của Trump vẫn có hiệu lực sau phán quyết của tòa phúc thẩm
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Thuế quan của Trump vẫn có hiệu lực sau phán quyết của tòa phúc thẩm

Toà phúc thẩm liên bang Mỹ tạm thời đình chỉ phán quyết dừng sắc thuế của Trump, chờ xem xét kháng cáo từ chính phủ. Trước đó, toà cấp dưới cho rằng Trump vượt quyền khi áp thuế dựa trên luật khẩn cấp. Quyết định mới kéo dài tiến trình pháp lý và tạo thêm bất định cho môi trường thương mại.
Lạm phát leo thang, sản xuất suy yếu: BoJ đối mặt bài toán lãi suất
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Lạm phát leo thang, sản xuất suy yếu: BoJ đối mặt bài toán lãi suất

Lạm phát lõi tại Tokyo tăng mạnh do giá thực phẩm cao kéo dài, làm gia tăng kỳ vọng BoJ sẽ tiếp tục thắt chặt chính sách tiền tệ. Tuy nhiên, sản lượng công nghiệp sụt giảm và nhu cầu toàn cầu yếu khiến triển vọng tăng lãi suất trở nên khó lường. BoJ đứng trước áp lực cân bằng giữa kiểm soát giá cả và bảo vệ đà phục hồi kinh tế.
Crypto dưới ánh đèn Nhà Trắng: Cơ hội và rủi ro từ chính quyền Trump
Nguyễn Tuấn Đạt

Nguyễn Tuấn Đạt

Junior Analyst

Crypto dưới ánh đèn Nhà Trắng: Cơ hội và rủi ro từ chính quyền Trump

Gia đình Trump đang trở thành nhân vật nổi bật trong thế giới tiền điện tử khi công ty của họ huy động hàng tỷ USD đầu tư vào crypto. Với sự ủng hộ mạnh mẽ từ Nhà Trắng, tiền kỹ thuật số như bitcoin và stablecoin đang được thúc đẩy phát triển mạnh mẽ. Tuy nhiên, điều này cũng tạo ra nhiều lo ngại về mâu thuẫn lợi ích và rủi ro tiềm ẩn cho hệ thống tài chính Mỹ.
Bùng nổ, suy yếu, kiện tụng: Thị trường chao đảo khi lệnh tạm ngừng thuế quan trở thành ảo ảnh pháp lý
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

Bùng nổ, suy yếu, kiện tụng: Thị trường chao đảo khi lệnh tạm ngừng thuế quan trở thành ảo ảnh pháp lý

Phiên giao dịch sáng tại châu Á hôm qua giống như một canh bạc thắng lớn—thị trường hồ hởi với tin Nvidia tiếp tục bùng nổ nhờ AI và một phán quyết tòa án tưởng chừng sẽ chấm dứt cỗ máy thuế quan của Trump. Rủi ro bị đẩy lùi, sắc xanh lan rộng. Nhưng đến cuối phiên tại New York, cục diện đã xoay chuyển.
USD vươn cao khi Trump bị "tuýt còi" - EUR/USD rớt giá
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

USD vươn cao khi Trump bị "tuýt còi" - EUR/USD rớt giá

Một tòa án liên bang Hoa Kỳ ngăn chặn các quyết định thuế quan của Trump. USD và chứng khoán Mỹ tăng vọt sau quyết định của tòa án, nhưng đà tăng đã yếu dần. Nguy cơ Trump từ bỏ lập trường hòa nhã gần đây. Vàng nỗ lực leo cao hơn; dầu giao dịch trên 63 USD một lần nữa