Ước tính mới nhất của Dan Hanson, chuyên gia kinh tế trưởng phụ trách Vương quốc Anh tại Bloomberg, cho thấy mức lãi suất trung lập – ngưỡng mà chính sách tiền tệ không còn tác động thúc đẩy hoặc kìm hãm tăng trưởng – hiện nằm trong khoảng từ 3% đến 4%, cao hơn đáng kể so với các dự đoán trước đây. Ông nhận định rằng mức 3.5%, thấp hơn 1.25 điểm phần trăm so với mức hiện tại, sẽ là ngưỡng hợp lý khi BoE hoàn tất chu kỳ điều chỉnh.

Xác định chính xác lãi suất trung lập đang trở thành nhiệm vụ then chốt của BoE, đặc biệt trong bối cảnh ngân hàng này tìm cách đưa nền kinh tế thoát khỏi cú sốc lạm phát nghiêm trọng giai đoạn 2022-2023. Sau một chu kỳ tăng lãi suất mạnh mẽ nhất trong hàng thập kỷ, với mức tăng từ 01% lên 5.25% chỉ trong vòng 20 tháng, BoE đang bước vào giai đoạn đảo ngược chính sách nhằm tránh kìm hãm đà tăng trưởng.

Thống đốc BoE, ông Andrew Bailey, gần đây cho biết ngân hàng dự kiến sẽ giảm lãi suất 4 lần trong năm 2025, mỗi lần 25 bps, đưa lãi suất từ mức 4.75% xuống còn 3.75%. Tuy nhiên, ông từ chối đưa ra nhận định cụ thể về mức lãi suất trung lập, chỉ nhấn mạnh rằng mức này sẽ cao hơn nhiều so với giai đoạn gần bằng 0 của thập niên 2010.

Theo Hanson, dư địa để BoE tiếp tục cắt giảm lãi suất mà không kích thích lạm phát là rất hạn chế. Ông dự báo ngân hàng sẽ chỉ thực hiện thêm một lần cắt giảm vào năm 2026, dừng ở mức 3.5% – cao hơn mức 3% mà ông từng dự đoán.

Tranh luận về mức lãi suất trung lập không chỉ diễn ra tại Anh mà còn trở thành chủ đề nóng ở các ngân hàng trung ương lớn khác như Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) và Fed. Tuy nhiên, trong khi ECB và Fed đã cập nhật các mô hình dự báo lãi suất trung lập, BoE vẫn giữ nguyên các ước tính từ năm 2018, khi mức trung lập được đặt trong khoảng 2%-3%.

Phó Thống đốc BoE, bà Clare Lombardelli, gần đây cho rằng lãi suất trung lập là một chỉ số “không thể quan sát trực tiếp” và việc cố gắng xác định nó không “thực sự hợp lý”. Quan điểm này vấp phải sự phản đối từ các chuyên gia kinh tế. Ông Gertjan Vlieghe, cựu thành viên của Ủy ban Chính sách Tiền tệ (MPC), chỉ trích BoE vì không thúc đẩy các cuộc thảo luận về vấn đề này, đồng thời nhấn mạnh rằng các nhà hoạch định chính sách cần có quan điểm rõ ràng về điểm dừng của chu kỳ cắt giảm lãi suất.

Quan điểm nội bộ trong MPC cũng có sự khác biệt lớn. Swati Dhingra, thành viên có quan điểm dovish, nhận định rằng mức lãi suất trung lập đã tăng nhẹ và hiện nằm trong khoảng 2.5%-3.5%. Trong khi đó, Catherine Mann, thành viên có quan điểm hawkish, cho rằng lãi suất trung lập đã tăng cao hơn dự kiến, đồng nghĩa với việc các chính sách hiện tại của BoE không còn mang tính kìm hãm mạnh như trước đây. Charles Goodhart, một trong những người sáng lập MPC, dự báo mức lãi suất trung lập trong dài hạn có thể vượt ngưỡng 4%.

Phân tích của Hanson dựa trên phương pháp luận tương tự như Fed, nhấn mạnh rằng nền kinh tế Anh đã thể hiện khả năng chống chịu tốt hơn dự đoán trước chu kỳ tăng lãi suất khắc nghiệt. Ông chỉ ra rằng khoảng một nửa mức tăng của lãi suất chính sách đã được bù đắp bằng sự gia tăng tương ứng trong lãi suất trung lập, giúp giải thích sự ổn định đáng ngạc nhiên của nền kinh tế.

Theo chuyên gia Hanson, kinh nghiệm từ giai đoạn tăng lãi suất 2022-2023 cho thấy nền kinh tế Anh đã thể hiện sự linh hoạt và chống chịu vượt ra ngoài dự báo của các mô hình kinh tế truyền thống. “Điều này không chỉ giải thích sự kiên cường của nền kinh tế trước lãi suất cao mà còn mang đến những gợi ý quan trọng về điểm cân bằng dài hạn của lãi suất cho vay trong tương lai”, Hanson nhận định.