Trump và tham vọng quyền lực: Lời hứa hay lời cảnh báo cho nền dân chủ Mỹ?

Trump và tham vọng quyền lực: Lời hứa hay lời cảnh báo cho nền dân chủ Mỹ?

Ngọc Lan

Ngọc Lan

Junior Editor

07:29 30/07/2024

Cựu Tổng thống Donald Trump một lần nữa nhắc lại một trong những câu nói cửa miệng yêu thích của ông vào tối thứ Sáu rằng ông muốn làm Tổng thống suốt đời.

"Các Kitô hữu, hãy ra ngoài và bỏ phiếu, chỉ lần này thôi. Các bạn sẽ không phải làm điều đó nữa," ông nói với một nhóm tôn giáo tại một sự kiện ở Florida. "Các bạn phải ra ngoài và bỏ phiếu. Trong 4 năm nữa, các bạn sẽ không phải bỏ phiếu nữa. Chúng tôi sẽ khiến mọi thứ trở nên tốt đẹp hơn, đến mức các bạn sẽ không cần phải bỏ phiếu."

Chiến dịch tranh cử của Trump khẳng định rằng những nhận xét này không liên quan gì đến ngai vàng và quyền trượng. Steven Cheung, một người phát ngôn, khẳng định rằng "Ông Trump đang nói về việc thống nhất đất nước này và mang lại thịnh vượng cho mọi người Mỹ, trái ngược với môi trường chính trị chia rẽ đã gây ra quá nhiều bất đồng và thậm chí dẫn đến một âm mưu ám sát."

Đó là một cách giải thích khá gượng ép, ngay cả đối với Đảng Cộng hòa, vốn tuyên bố tại hội nghị gần đây ở Milwaukee rằng họ dự định tập trung vào sự đoàn kết. Thượng nghị sĩ Tom Cotton, một đảng viên Cộng hòa Arkansas, có cách nhìn khác. Ông nói trên một chương trình trò chuyện Chủ nhật rằng Trump rõ ràng đang nói đùa. Thống đốc Đảng Cộng hòa Chris Sununu của New Hampshire, một người từng chỉ trích Trump nhưng giờ lại bào chữa cho ông, nói rằng những nhận xét đó chỉ là cường điệu và một kiểu nói điển hình của Trump. Ông nói thêm: Trump chỉ muốn nói rằng ông sẽ khiến đất nước trở nên tốt đẹp hơn, chứ không phải gian lận bầu cử. Thượng nghị sĩ Lindsey Graham, một đảng viên Cộng hòa Nam Carolina, cho rằng tất cả những gì Trump muốn truyền đạt là ông sẽ điều chỉnh con tàu Mỹ này và chuyển giao con tàu ấy cho thế hệ tiếp theo.

Có lẽ vậy. Nhưng điều chưa rõ là Trump thực sự muốn dành bao nhiêu thời gian để điều chỉnh con tàu Mỹ này - và khi nào ông sẽ sẵn sàng chuyển giao con tàu ấy cho thế hệ tiếp theo nếu trở lại Nhà Trắng. Trong vài năm qua, ông đã nhiều lần khẳng định ông muốn ở Nhà Trắng hơn hai nhiệm kỳ. Nếu đảng Cộng hòa kiểm soát cả hai viện Quốc hội vào tháng 11 và cuối cùng có được sự ủng hộ từ ít nhất 38 tiểu bang, họ có thể thay đổi Hiến pháp và bãi bỏ Tu chính án thứ 22 - vốn giới hạn tổng thống chỉ được tại chức 2 nhiệm kỳ.

Trump chưa bao giờ muốn từ bỏ quyền lực. Sau cùng, ông và các đồng minh đã tiến hành hàng chục vụ kiện thất bại nhằm thách thức kết quả cuộc bầu cử tổng thống năm 2020. Họ tạo ra danh sách đại cử tri giả nhằm lật ngược kết quả của Đại cử tri đoàn, và Trump đã cá nhân gây áp lực lên các quan chức tiểu bang để phản đối kết quả. Ông cũng kích động một cuộc nổi loạn tại Điện Capitol vào ngày 6/1/2021. Ông tiếp tục lan truyền lời nói dối rằng cuộc bầu cử đó đã bị gian lận chống lại ông. Và trong quá khứ, ông đã khẳng định rằng 8 năm ở Nhà Trắng vẫn chưa đủ để ông hài lòng.

"Bây giờ ông ấy là tổng thống trọn đời. Tổng thống trọn đời," Trump nói về Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào năm 2018. "Và nhìn xem, ông ấy đã làm được điều đó. Tôi nghĩ điều đó thật tuyệt. Có lẽ một ngày nào đó chúng ta sẽ phải thử điều đó." Năm 2019, ông mơ tưởng về việc làm tổng thống ít nhất là 10 hoặc 14 năm. Cùng năm đó, ông cũng đăng trên Twitter rằng những người ủng hộ ông sẽ yêu cầu ông ở lại lâu hơn hai nhiệm kỳ. Ông lại đưa ra ý tưởng về ba nhiệm kỳ khi vận động tranh cử vào năm 2020.

Tạp chí American Conservative, được thành lập bởi cựu chiến lược gia Đảng Cộng hòa và ứng cử viên tổng thống Patrick Buchanan cùng những người khác, tự giới thiệu là một thách thức đối với giới lãnh đạo bảo thủ Đảng Cộng hòa ở Beltway. Dự án 2025, một nỗ lực của Quỹ Heritage được thiết kế bởi các cố vấn và người ủng hộ Trump, đưa ra một lộ trình chính sách có thể xảy ra nếu Trump trở lại Nhà Trắng, cũng coi American Conservative là thành viên của hội đồng cố vấn của mình.

Đầu năm nay, American Conservative đã xuất bản một bài báo được lan truyền rộng rãi, lập luận rằng "Tu chính án thứ 22 là một hạn chế tùy tiện đối với các tổng thống phục vụ nhiệm kỳ không liên tục - và đối với chính nền dân chủ". Bài báo cho rằng những người ủng hộ Trump đặc biệt bị thiệt thòi bởi giới hạn nhiệm kỳ, trước khi vận động cho "Trump 2028!"

Vài tháng sau khi bài báo được xuất bản, Trump đã hỏi một cuộc vận động rằng ông nên làm Tổng thống trong bao lâu: "Các bạn biết đấy, Franklin D. Roosevelt đã làm Tổng thống 16 năm - gần 16 năm - ông ấy đã có 4 nhiệm kỳ. Tôi không biết, chúng ta có được coi là 3 nhiệm kỳ không? Hay là 2 nhiệm kỳ?" Một số người tham dự hét lên: "Ba."

Trump đã gợi ý rằng ông sẽ tôn trọng Hiến pháp. Trong một cuộc phỏng vấn dài với tạp chí Time vào đầu năm nay, ông nói rằng ông không có ý định cố gắng lật đổ Tu chính án thứ 22. "Tôi sẽ không ủng hộ một thách thức." ông nói. "Tôi sẽ không ủng hộ điều đó chút nào. Tôi dự định phục vụ 4 năm và làm một công việc tuyệt vời."

Vậy chúng ta nên tin ai, Trump xuất hiện trong cuộc phỏng vấn với Time hay Trump thường xuyên cố gắng phá hoại Hiến pháp trong thời gian làm tổng thống? Tôi sẽ đặt cược vào vế sau. Về cơ bản, Trump là một kẻ ngoài vòng pháp luật và một nhà độc tài.

Chắc chắn, Quốc hội có thể vẫn bị chia rẽ sau tháng 11. Và việc tập hợp hàng chục tiểu bang để thông qua việc bãi bỏ Tu chính án thứ 22 cũng sẽ là một nhiệm vụ khó khăn. Nhưng Trump đã dành hàng thập kỷ tìm cách vượt qua các quy tắc và luật pháp. Những nhiệm vụ thách thức không quá khó khăn để có thể làm chậm bước chân ông.

Trump đã từng nói với chúng ta rằng ông muốn ở lâu hơn trong Nhà Trắng và ông khẳng định điều đó vào tối thứ Sáu. Chúng ta nên tin vào lời nói của ông. Nếu có cơ hội ngồi trên ngai vàng, chắc chắn ông sẽ hành động.

* Bài viêt trên là quan điểm cá nhân của tác giả Timothy L. O'Brien từ tờ báo Bloomberg.

Bloomberg

Broker listing

Cùng chuyên mục

OPEC+ bỏ dao mổ, cầm đinh ba: Trận chiến thị phần bắt đầu

OPEC+ bỏ dao mổ, cầm đinh ba: Trận chiến thị phần bắt đầu

Thị trường dầu mỏ vật chất đang biến thành một chiến trường khốc liệt, nơi kỷ luật cung cấp bị thay thế bởi cuộc đấu tranh giành thị phần không khoan nhượng. OPEC+ đã bỏ “dao mổ”—công cụ quản lý giá nhẹ nhàng—để cầm “đinh ba”, đâm thẳng vào thị phần bằng sức mạnh cung ứng. Đợt tăng sản lượng gần 550,000 thùng/ngày cho tháng 8 không chỉ đơn thuần là một điều chỉnh—mà là một tuyên bố chiến lược. Nhóm này được dự đoán sẽ đảo ngược toàn bộ mức cắt giảm 2.2 triệu thùng/ngày vào tháng 9, sớm hơn gần một năm so với kế hoạch ban đầu.
Chính sách tiền tệ toàn cầu: Thận trọng là lựa chọn chiến lược

Chính sách tiền tệ toàn cầu: Thận trọng là lựa chọn chiến lược

Mỗi năm, mùa hè đánh dấu thời điểm diễn ra hai hội nghị ngân hàng trung ương quan trọng, nơi các nhà hoạch định chính sách tiền tệ, học giả và đại diện khu vực tư nhân hội tụ để thảo luận các nghiên cứu mới và trao đổi quan điểm về triển vọng kinh tế toàn cầu. Đầu tiên là Diễn đàn ECB, tổ chức vào cuối tháng 6 tại thị trấn ven biển lộng gió Sintra, Bồ Đào Nha; kế đến là hội nghị Jackson Hole vào cuối tháng 8 tại vùng núi Rocky Mountains, Wyoming, Mỹ. Năm nay, dù gió ở Sintra thổi mạnh không ngừng, các cuộc thảo luận vẫn diễn ra một cách điềm tĩnh, tập trung và sâu sắc – một phép ẩn dụ phù hợp cho tâm thế của các ngân hàng trung ương hiện nay.
Cập nhật thuế quan: Đòn thuế của Trump giáng vào Nhật Bản và Hàn Quốc

Cập nhật thuế quan: Đòn thuế của Trump giáng vào Nhật Bản và Hàn Quốc

Tổng thống Trump đã bắt đầu gửi thông báo tới các đối tác thương mại chính về mức thuế mới mà ông dự định áp dụng đối với hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ. Hai quốc gia đầu tiên nhận thông báo là Nhật Bản và Hàn Quốc, cả hai sẽ phải đối mặt với mức thuế 25%, tăng từ mức 10% hiện tại – một đòn giáng mạnh vào hy vọng rằng Trump sẽ giảm căng thẳng thương mại và tránh leo thang cuộc chiến thuế quan.
Mở cửa thị trường châu Á: Các nhà giao dịch có xu hướng đặt cược vào một biến thể của chiến lược "TACO"

Mở cửa thị trường châu Á: Các nhà giao dịch có xu hướng đặt cược vào một biến thể của chiến lược "TACO"

Tuần này, thị trường toàn cầu di chuyển như đoàn xe không kính chẳng có đèn pha, và mỗi nhà giao dịch đều hy vọng xe dẫn đầu không lao xuống vực. Với thời hạn áp thuế ngày 9/7 đang tới gần, thị trường hiện giờ đang theo dõi Washington sát sao nhằm tìm kiếm bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy sự leo thang hoặc thoái lui. Con đường phía trước vẫn mơ hồ, nhưng địa hình thì đầy chông gai.
Von der Leyen giữa làn đạn thương mại Mỹ–Trung: EU tìm chỗ đứng trong cuộc chơi siêu cường

Von der Leyen giữa làn đạn thương mại Mỹ–Trung: EU tìm chỗ đứng trong cuộc chơi siêu cường

Giữa áp lực từ cả Washington lẫn Bắc Kinh, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen nỗ lực định vị EU như một đối tác thương mại chiến lược. Dù không nắm nhiều đòn bẩy, Brussels vẫn có cơ hội tận dụng vị thế trung gian để tái cấu trúc chuỗi cung ứng và giảm thiểu thiệt hại từ cuộc đối đầu giữa hai cường quốc.
Trung Quốc siết chặt dòng chảy nhân tài: Mặt trận mới trong cuộc chiến thương mại toàn cầu

Trung Quốc siết chặt dòng chảy nhân tài: Mặt trận mới trong cuộc chiến thương mại toàn cầu

Việc Foxconn triệu hồi hàng trăm kỹ sư Trung Quốc từ các nhà máy iPhone ở Ấn Độ cho thấy Bắc Kinh đang thắt chặt kiểm soát nhân tài công nghệ giữa bối cảnh căng thẳng thương mại leo thang. Trong khi các công ty phương Tây chuyển dịch chuỗi cung ứng ra khỏi Trung Quốc, cuộc cạnh tranh toàn cầu giờ đây không chỉ là về hàng hóa, mà còn là về con người và trí tuệ.
Lãi suất có thực sự quá cao?

Lãi suất có thực sự quá cao?

Nhiều người tin là có, và ngày càng có nhiều ý kiến kêu gọi Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Jerome Powell nên sớm hạ lãi suất. Nhưng họ có đúng không? Liệu ngân hàng trung ương có nên can thiệp, giảm lãi suất và nới lỏng chính sách tiền tệ? Câu trả lời trung thực là: không ai có thể chắc chắn. Tuy nhiên, nếu nhìn từ góc độ lịch sử, lãi suất hiện tại vẫn ở mức tương đối thấp, và chính sách tiền tệ vẫn chưa thực sự bị siết chặt.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ