Trump và đồng USD: Liệu "vũ khí kinh tế" Mỹ có thể bị lung lay?

Trump và đồng USD: Liệu "vũ khí kinh tế" Mỹ có thể bị lung lay?

Ngọc Lan

Ngọc Lan

Junior Editor

08:18 29/07/2024

Những tuyên bố mới nhất của Donald Trump về thiệt hại mà đồng USD quá mạnh gây ra cho nền kinh tế Hoa Kỳ đã khơi lại một cuộc tranh luận quen thuộc: Liệu ông có thể làm suy yếu đồng tiền dự trữ thống trị thế giới này không? Câu trả lời ngắn gọn là không thể, hoặc ít nhất là không thể thực hiện mà không gây tổn hại nghiêm trọng cho nền kinh tế. Còn câu trả lời dài hơn là, có lẽ ông ấy cũng chẳng cần phải làm vậy.

Vấn đề chính sách đồng USD lại nổi lên sau cuộc phỏng vấn của Trump với Bloomberg, như một phần trong chiến dịch tái tranh cử Tổng thống của ông. "Chúng ta đang gặp vấn đề về tiền tệ, như các bạn đã biết. Đó chính là tiền tệ." ông nói trong một cuộc thảo luận về các ưu tiên chính sách cho nhiệm kỳ thứ hai.

"Mức độ chênh lệch tiền tệ hiện nay giữa đồng USD mạnh và đồng Yên yếu, đồng Nhân dân tệ yếu là rất lớn," ông tiếp tục. "Trước đây tôi thường đấu tranh với họ, bạn biết đấy, họ luôn muốn đồng tiền của họ yếu. Họ đã nỗ lực và cố gắng thực hiện điều đó và tôi nói, nếu các bạn làm đồng tiền của các bạn yếu hơn nữa, tôi sẽ phải áp thuế lên các bạn. Điều đó đã đi quá giới hạn của tôi, nhưng tôi đã hành động cứng rắn." Kết quả, theo ông, là một "gánh nặng to lớn" đối với các công ty Mỹ đang cố gắng kinh doanh ở nước ngoài.

Hãy tạm gác lại việc chỉ số đồng USD theo trọng số thương mại hiện nay gần như ngang bằng với thời điểm Trump nhậm chức vào đầu năm 2017, và việc nhiệm kỳ tổng thống thứ hai của Trump rõ ràng chưa phải là điều chắc chắn. Khả năng thắng cử của ông có thể càng thêm chắc chắn bởi vụ mưu sát cách đây hai tuần, nhưng đó chỉ là phỏng đoán, và còn quá sớm để có một cái nhìn rõ ràng về việc liệu ông sẽ có cuộc đua thoải mái hơn trong cuộc bầu cử tháng 11 chống lại Kamala Harris hay không.

Tuy nhiên, đồng USD là "chất keo" gắn kết thương mại và đầu tư toàn cầu, vì vậy các nhà quản lý quỹ hầu như không còn lựa chọn nào khác ngoài việc xem xét nghiêm túc đòn tấn công mạo hiểm này vào đồng USD, đặc biệt khi ứng cử viên phó Tổng thống của Trump, JD Vance, cũng tự nhận là người ủng hộ đồng USD suy yếu. Nhưng con đường để biến đồng USD yếu thành hiện thực của bộ đôi Đảng Cộng hòa này cực kỳ phức tạp.

Trước hết, như George Saravelos, chuyên gia phân tích tiền tệ của Deutsche Bank đã nêu rõ trong một ghi chú gửi khách hàng, "đồng USD sẽ phải giảm rất nhiều mới có ý nghĩa", có thể lên tới 40% để thu hẹp thâm hụt thương mại. Đây dường như là một mục tiêu lớn và tiềm ẩn rủi ro đáng kể về ổn định tài chính, ngay cả đối với một chính quyền mới đầy tham vọng.

Một cách để Trump thực hiện điều này là thiết lập một quỹ dự trữ ngoại tệ. Nhưng một lần nữa, Saravelos cho rằng một quỹ như vậy có thể phải lên tới 2 nghìn tỷ USD để có đủ sức mạnh cần thiết, đòi hỏi phải phát hành một lượng lớn trái phiếu chính phủ Mỹ.

Nhưng con số khổng lồ không dừng lại ở đó. Những người theo dõi đồng Yên đều biết rằng chính quyền Tokyo đã chi khoảng 62 tỷ USD vào cuối tháng 4 và tháng 5 để can thiệp hỗ trợ đồng Yên hồi đầu năm nay, với thành công đạt được khá hạn chế. Nếu áp dụng quy mô đó theo khối lượng giao dịch trung bình tương đối giữa đồng Yên và USD, Mỹ sẽ cần 1 nghìn tỷ USD can thiệp cho một chiến dịch kéo dài 2 tuần.

"Tóm lại, thị trường quá lớn, ngay cả chính phủ Liên bang Mỹ cũng không thể đơn phương kiểm soát.", Saravelos viết. Hành động đa phương để kiềm chế đồng USD có lẽ cũng khó thực hiện, do thiếu sự đồng thuận về việc liệu tỷ giá hối đoái có phải là vấn đề đủ nghiêm trọng để đáng bỏ công sức hay không. Vậy chỉ còn lại hai lựa chọn: kiểm soát vốn hoặc phá hủy uy tín của các thể chế Mỹ. Tuy nhiên, xét đến việc Trump thích dùng thị trường chứng khoán Mỹ như thước đo mức độ nổi tiếng và thành công của mình, những phương án này dường như khó xảy ra. "Hãy cẩn thận với điều bạn mong muốn," Steve Englander, Trưởng bộ phận chiến lược tiền tệ tại Standard Chartered cảnh báo. Ông cũng lưu ý rằng mục tiêu làm suy yếu đồng USD mâu thuẫn trực diện với một số chính sách khác của Trump, vốn có xu hướng gây lạm phát.

Tuy nhiên, có vẻ như Trump đang tận hưởng một trong những nguồn lực quý giá nhất trên thị trường: may mắn.

Thực hiện giao dịch "carry trade" giữa đồng USD và đồng Yên (đồng tiền cấp vốn) đã là một trong những chiến lược ưa thích của các quỹ phòng hộ trong khoảng 3 năm qua, góp phần đưa đồng USD lên mức mạnh nhất và đồng Yên xuống mức yếu nhất trong nhiều thập kỷ. Tuy nhiên, tỷ giá USD/JPY đã giảm đáng kể trong những tuần gần đây - giảm hơn 5% kể từ ngày 11/7, chủ yếu do các dấu hiệu cho thấy lạm phát ở Mỹ đang hạ nhiệt.

Thật vậy, tập đoàn quỹ phòng hộ Man chỉ ra rằng các giao dịch "carry trade" sử dụng đồng Yên làm đồng tiền cấp vốn đã trở nên quá phổ biến trong giới đầu cơ, đến mức nếu xu hướng này đảo ngược, điều đó có thể gây ra tác động dây chuyền, làm biến động mạnh nhiều chiến lược phổ biến khác của các nhà đầu tư.

Chính quyền Nhật Bản, vốn gần đây đã can thiệp để hỗ trợ đồng Yên, có khả năng sẽ tiếp tục thúc đẩy xu hướng thay đổi tỷ giá này trong những tháng tới. Đồng thời, BoJ có vẻ sẽ duy trì việc thắt chặt chính sách tiền tệ. Tóm lại, điều này cho thấy cặp tiền tệ USD/JPY có thể đã đạt đỉnh.

Cuối cùng, cách dễ dàng nhất để phá hủy đồng tiền của một quốc gia là làm sụp đổ nền kinh tế. May mắn thay cho tất cả chúng ta, dường như có ít nhất một đồng tiền chủ chốt - đồng Yên - đã vô tình đang "nhảy" theo điệu nhạc của Trump. Điều này có thể đảm bảo rằng chúng ta sẽ không phải chứng kiến thí nghiệm đầy rủi ro này diễn ra trong thực tế.

*Bài viết trên là quan điểm cá nhân của tác giả Katie Martin từ tờ báo Financial Times.

Financial Times

Broker listing

Cùng chuyên mục

OPEC+ bỏ dao mổ, cầm đinh ba: Trận chiến thị phần bắt đầu

OPEC+ bỏ dao mổ, cầm đinh ba: Trận chiến thị phần bắt đầu

Thị trường dầu mỏ vật chất đang biến thành một chiến trường khốc liệt, nơi kỷ luật cung cấp bị thay thế bởi cuộc đấu tranh giành thị phần không khoan nhượng. OPEC+ đã bỏ “dao mổ”—công cụ quản lý giá nhẹ nhàng—để cầm “đinh ba”, đâm thẳng vào thị phần bằng sức mạnh cung ứng. Đợt tăng sản lượng gần 550,000 thùng/ngày cho tháng 8 không chỉ đơn thuần là một điều chỉnh—mà là một tuyên bố chiến lược. Nhóm này được dự đoán sẽ đảo ngược toàn bộ mức cắt giảm 2.2 triệu thùng/ngày vào tháng 9, sớm hơn gần một năm so với kế hoạch ban đầu.
Chính sách tiền tệ toàn cầu: Thận trọng là lựa chọn chiến lược

Chính sách tiền tệ toàn cầu: Thận trọng là lựa chọn chiến lược

Mỗi năm, mùa hè đánh dấu thời điểm diễn ra hai hội nghị ngân hàng trung ương quan trọng, nơi các nhà hoạch định chính sách tiền tệ, học giả và đại diện khu vực tư nhân hội tụ để thảo luận các nghiên cứu mới và trao đổi quan điểm về triển vọng kinh tế toàn cầu. Đầu tiên là Diễn đàn ECB, tổ chức vào cuối tháng 6 tại thị trấn ven biển lộng gió Sintra, Bồ Đào Nha; kế đến là hội nghị Jackson Hole vào cuối tháng 8 tại vùng núi Rocky Mountains, Wyoming, Mỹ. Năm nay, dù gió ở Sintra thổi mạnh không ngừng, các cuộc thảo luận vẫn diễn ra một cách điềm tĩnh, tập trung và sâu sắc – một phép ẩn dụ phù hợp cho tâm thế của các ngân hàng trung ương hiện nay.
Cập nhật thuế quan: Đòn thuế của Trump giáng vào Nhật Bản và Hàn Quốc

Cập nhật thuế quan: Đòn thuế của Trump giáng vào Nhật Bản và Hàn Quốc

Tổng thống Trump đã bắt đầu gửi thông báo tới các đối tác thương mại chính về mức thuế mới mà ông dự định áp dụng đối với hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ. Hai quốc gia đầu tiên nhận thông báo là Nhật Bản và Hàn Quốc, cả hai sẽ phải đối mặt với mức thuế 25%, tăng từ mức 10% hiện tại – một đòn giáng mạnh vào hy vọng rằng Trump sẽ giảm căng thẳng thương mại và tránh leo thang cuộc chiến thuế quan.
Mở cửa thị trường châu Á: Các nhà giao dịch có xu hướng đặt cược vào một biến thể của chiến lược "TACO"

Mở cửa thị trường châu Á: Các nhà giao dịch có xu hướng đặt cược vào một biến thể của chiến lược "TACO"

Tuần này, thị trường toàn cầu di chuyển như đoàn xe không kính chẳng có đèn pha, và mỗi nhà giao dịch đều hy vọng xe dẫn đầu không lao xuống vực. Với thời hạn áp thuế ngày 9/7 đang tới gần, thị trường hiện giờ đang theo dõi Washington sát sao nhằm tìm kiếm bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy sự leo thang hoặc thoái lui. Con đường phía trước vẫn mơ hồ, nhưng địa hình thì đầy chông gai.
Von der Leyen giữa làn đạn thương mại Mỹ–Trung: EU tìm chỗ đứng trong cuộc chơi siêu cường

Von der Leyen giữa làn đạn thương mại Mỹ–Trung: EU tìm chỗ đứng trong cuộc chơi siêu cường

Giữa áp lực từ cả Washington lẫn Bắc Kinh, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen nỗ lực định vị EU như một đối tác thương mại chiến lược. Dù không nắm nhiều đòn bẩy, Brussels vẫn có cơ hội tận dụng vị thế trung gian để tái cấu trúc chuỗi cung ứng và giảm thiểu thiệt hại từ cuộc đối đầu giữa hai cường quốc.
Trung Quốc siết chặt dòng chảy nhân tài: Mặt trận mới trong cuộc chiến thương mại toàn cầu

Trung Quốc siết chặt dòng chảy nhân tài: Mặt trận mới trong cuộc chiến thương mại toàn cầu

Việc Foxconn triệu hồi hàng trăm kỹ sư Trung Quốc từ các nhà máy iPhone ở Ấn Độ cho thấy Bắc Kinh đang thắt chặt kiểm soát nhân tài công nghệ giữa bối cảnh căng thẳng thương mại leo thang. Trong khi các công ty phương Tây chuyển dịch chuỗi cung ứng ra khỏi Trung Quốc, cuộc cạnh tranh toàn cầu giờ đây không chỉ là về hàng hóa, mà còn là về con người và trí tuệ.
Lãi suất có thực sự quá cao?

Lãi suất có thực sự quá cao?

Nhiều người tin là có, và ngày càng có nhiều ý kiến kêu gọi Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Jerome Powell nên sớm hạ lãi suất. Nhưng họ có đúng không? Liệu ngân hàng trung ương có nên can thiệp, giảm lãi suất và nới lỏng chính sách tiền tệ? Câu trả lời trung thực là: không ai có thể chắc chắn. Tuy nhiên, nếu nhìn từ góc độ lịch sử, lãi suất hiện tại vẫn ở mức tương đối thấp, và chính sách tiền tệ vẫn chưa thực sự bị siết chặt.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ