Thực hư về tin đồn Ả Rập Saudi huỷ bỏ thoả thuận petrodollar

Thực hư về tin đồn Ả Rập Saudi huỷ bỏ thoả thuận petrodollar

Đặng Thùy Linh

Đặng Thùy Linh

Junior Analyst

09:23 18/06/2024

Tuần trước, một số báo cáo cho rằng thỏa thuận petrodollar giữa Mỹ và Saudi đã bị huỷ bỏ và dự đoán Ả Rập Saudi sẽ bán dầu trên thị trường quốc tế bằng nhiều loại tiền tệ khác nhau, bao gồm cả đồng nhân dân tệ của Trung Quốc.

Tuy nhiên, những thông tin này có phần không chính xác: Ả Rập Saudi đã giao dịch bằng các loại tiền tệ khác ngoài USD trong nhiều thập kỷ, và chưa từng có một hiệp ước chính thức nào (với ngày hết hiệu lực cụ thể) chi phối thỏa thuận không chính thức vốn được gọi là "hệ thống petrodollar".

Nhưng bất chấp sai sót, những thông tin này cho thấy một xu hướng thực tế: Ả Rập Saudi đang dần giảm sự phụ thuộc vào Hoa Kỳ. Rất có thể phản ánh việc gia nhập khối BRICS mở rộng gần đây, nước này đang có xu hướng thanh toán các giao dịch dầu mỏ bằng nhiều loại tiền tệ khác ngoài đồng USD. Do sự liên minh ngày càng chặt chẽ giữa Hoa Kỳ và Tây Âu, cùng những nỗ lực nhằm thoát khỏi sự phụ thuộc vào xuất khẩu năng lượng, Ả Rập Saudi đã tăng cường các hoạt động kinh tế và ngoại giao với Trung Quốc, Iran, Nga - những quốc gia được xem là đối thủ chính của Hoa Kỳ trên thị trường quốc tế. Những động thái gần đây hướng tới việc chấp nhận các loại tiền tệ khác ngoài USD phản ánh sự thay đổi địa chính trị rộng lớn hơn nhằm khỏi khỏi sự thống trị của Hoa Kỳ.

Hệ thống petrodollar, được hình thành vào những năm 1970, là một thỏa thuận không chính thức, trong đó Ả Rập Saudi đồng ý bán dầu độc quyền bằng USD để đổi lấy sự bảo vệ của quân đội Hoa Kỳ và đầu tư của Mỹ vào TPCP Hoa Kỳ. Ngay sau sự sụp đổ của hệ thống Bretton Woods năm 1971, thỏa thuận này đã củng cố giá trị của đồng USD và đảm bảo sự hỗ trợ quân sự của Hoa Kỳ cho Ả Rập Saudi. Nó cũng đảm bảo nhu cầu tương đối ổn định đối với TPCP Hoa Kỳ, một khoản lợi nhuận bất ngờ mà sau 5 thập kỷ đã trở thành một gánh nặng khổng lồ.

Tuy nhiên, một vài thay đổi về chính sách gần đây cho thấy sự rời bỏ khuôn khổ trước đây.

Vào tháng 1/2023, Bộ trưởng tài chính Ả Rập Saudi đã công bố về khả năng thực hiện giao dịch bằng nhiều loại tiền tệ khác nhau. Tiếp theo đó là việc tăng cường nhập khẩu dầu từ Nga và thiết lập thỏa thuận hoán đổi tiền tệ theo tỷ giá hối đoái ấn định với Trung Quốc. Đây là những điều chỉnh trong chiến lược, khi Ả Rập Saudi tìm cách xây dựng mối quan hệ linh hoạt với các cường quốc trong khu vực và trên toàn cầu - đang nổi lên ngoài phạm vi ảnh hưởng của Mỹ.

Bỏ qua những thông tin phóng đại và sai lệch, quan hệ Mỹ-Saudi đang suy yếu chỉ là một ví dụ trong xu hướng ngày càng thịnh hành về tầm ảnh hưởng đang giảm sút của Mỹ trên thị trường tiền tệ toàn cầu và tài chính quốc tế. Sự thay đổi này phản ánh việc "vũ khí hóa" đồng USD vào đầu năm 2022 và hàng loạt các chính sách của Mỹ đang khiến đồng USD trở nên kém hấp dẫn hơn. Chắc chắn, tác động của những thay đổi này sẽ không thể nhìn thấy hoặc cảm nhận được ngay lập tức.

Tuy nhiên, những diễn biến đang nổi lên với tốc độ ngày càng nhanh cho thấy sự suy giảm về khả năng kiểm soát và vai trò của Mỹ trong các vấn đề tài chính và địa chính trị toàn cầu.

Zerohedge

Broker listing

Cùng chuyên mục

Ai sẽ hưởng lợi từ dự luật thuế của đảng Cộng hòa? Những người có thu nhập cao nhưng chưa giàu (HENRYs)
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

Ai sẽ hưởng lợi từ dự luật thuế của đảng Cộng hòa? Những người có thu nhập cao nhưng chưa giàu (HENRYs)

Trong những tuần trước và sau khi Đạo luật Cắt giảm Thuế và Việc làm được thông qua vào tháng 12 năm 2017, Đảng Dân chủ đã nhấn mạnh quan điểm rằng 1% những người có thu nhập cao nhất sẽ nhận được 83% tổng số tiền cắt giảm thuế. Nói một cách chính xác, điều này là đúng nhưng đến năm 2027 thì sẽ là sai, sau khi các điều khoản của dự luật liên quan đến thuế thu nhập cá nhân hết hạn, chỉ còn lại các khoản cắt giảm thuế doanh nghiệp không có ngày hết hạn. Trước đó, 1% nhóm thu nhập cao nhất nhận được khoảng một phần tư tổng số tiền cắt giảm.
Liệu vàng đã đạt đỉnh hay còn muốn tăng?
Trà Giang

Trà Giang

Junior Editor

Liệu vàng đã đạt đỉnh hay còn muốn tăng?

CEO của Walmart hôm qua đã cảnh báo rằng các mức thuế hiện tại sẽ buộc tập đoàn này phải tăng giá trong năm nay – bất chấp việc Mỹ gần đây đã giảm một số loại thuế đối với hàng hóa Trung Quốc. Trong báo cáo quý trước, Walmart từng thừa nhận chưa thể ước tính đầy đủ tác động của thuế quan lên hoạt động kinh doanh cốt lõi. Nhưng có vẻ như giờ đây họ đã có câu trả lời – và tin tức này không mấy tích cực với người tiêu dùng.
Lệnh trừng phạt dầu mỏ có thể làm suy yếu sức mạnh của Mỹ
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Lệnh trừng phạt dầu mỏ có thể làm suy yếu sức mạnh của Mỹ

Trump gia tăng trừng phạt nhằm duy trì quyền lực kinh tế Mỹ, nhưng lịch sử Con đường Tơ lụa và thực tế dầu mỏ Iran cho thấy chiến lược này có thể phản tác dụng và tạo ra hệ quả khó lường. Cuộc đối đầu hiện tại giữa các siêu cường không chỉ là tranh giành ảnh hưởng mà còn là cuộc chạy đua về kiểm soát các tuyến thương mại và hệ thống tài chính toàn cầu.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ