Hôm thứ Tư, lợi suất trái phiếu Kho bạc kỳ hạn 30 năm được đẩy lên mức 5.1%, chỉ thấp hơn một chút so với mức cao nhất trong hai thập kỷ và gây ra sự sụt giảm ở cổ phiếu và USD. Việc này xảy ra trong bối cảnh các quan chức Mỹ gặp gỡ các nhà lập pháp Đảng Cộng hòa để đàm phán nhằm thông qua các đợt cắt giảm thuế.

Mối lo ngại là dự luật thuế sẽ làm tăng thêm hàng nghìn tỷ USD trong những năm tới vào thâm hụt ngân sách, vào thời điểm khẩu vị của nhà đầu tư đối với tài sản Mỹ trên toàn cầu đang suy yếu.

“Đừng nhầm lẫn, thị trường trái phiếu sẽ có tiếng nói riêng về các điều khoản của dự luật ngân sách,” George Catrambone, người đứng đầu mảng trái phiếu và giao dịch tại DWS Americas, cho biết.

Tâm lý nhà đầu tư đối với Trái phiếu Kho bạc Mỹ đã xấu đi vào thứ Tư sau phiên đấu thầu trái phiếu kỳ hạn 20 năm thu hút nhu cầu yếu.

Đợt sụt giảm này cũng gây áp lực lớn khiến các nhà lập pháp Đảng Cộng hòa bảo thủ phản đối kế hoạch cắt giảm thuế của Trump. Trước phiên đàm phán quan trọng dự kiến diễn ra chiều nay tại Nhà Trắng, một số người trong số họ đã lên mạng xã hội để chỉ ra sự sụt giảm của trái phiếu và thông điệp mà nó đang gửi gắm.

Nghị sĩ Chip Roy, một đảng viên Đảng Cộng hòa từ Texas và là người dẫn đầu nhóm những người theo đường lối thắt chặt tài khóa, đã lưu ý về một bài đăng trên X nói về “phiên đấu thầu trái phiếu tồi tệ”. Riêng, Warren Davidson, một đảng viên Đảng Cộng hòa từ Ohio, cũng nhấn mạnh một bài đăng về lợi suất tăng.

Nhìn chung, các nhà đầu tư trái phiếu đang yêu cầu được bù đắp nhiều hơn để mua các kỳ hạn dài hơn – và không chỉ riêng đối với Mỹ. Lợi suất trái phiếu kỳ hạn 30 năm của Nhật Bản và Vương quốc Anh cũng đã tăng mạnh trong tuần này.

“Thị trường trái phiếu đang đưa ra tín hiệu cảnh báo cho các nhà hoạch định chính sách rằng các vấn đề về tính bền vững tài khóa không thể bị bỏ qua quá lâu nữa,” Priya Misra, quản lý danh mục đầu tư tại JPMorgan Asset Management, cho biết. “Không chỉ riêng thị trường trái phiếu, mà giờ đây những lo ngại đó đang ảnh hưởng đến tâm lý rủi ro và thị trường chứng khoán/cổ phiếu, tín dụng cũng đang chú ý.”

Sự trỗi dậy của các “bond vigilantes” – nhóm nhà đầu tư dùng sức mạnh thị trường để buộc chính phủ giữ kỷ luật tài khóa – đang trở thành yếu tố áp lực lớn đối với Washington. Không có quyền lực chính trị, họ thể hiện quan điểm bằng cách bán tháo trái phiếu hoặc đòi hỏi lãi suất cao hơn, khiến chi phí vay mượn của chính phủ tăng vọt. Điều này từng xảy ra vào đầu nhiệm kỳ của Tổng thống Bill Clinton năm 1993 và trong cuộc khủng hoảng nợ châu Âu hậu khủng hoảng tài chính 2008. Giờ đây, khi lãi suất trái phiếu Mỹ lên gần mức cao nhất hai thập kỷ, thị trường đang phát tín hiệu rõ ràng: nếu chính phủ tiếp tục phớt lờ vấn đề nợ và thâm hụt, chính thị trường sẽ là bên buộc họ phải hành động.

Thị trường trái phiếu đang phát đi một cảnh báo nghiêm khắc tới Washington: nếu chính phủ tiếp tục né tránh việc cải tổ các chương trình phúc lợi như An sinh xã hội, Medicare và Medicaid – những nguồn chi tiêu lớn góp phần đẩy thâm hụt ngân sách lên cao – thì thị trường sẽ buộc phải ra tay. Theo Tim Magnusson, Giám đốc đầu tư tại Garda Capital Partners, chỉ khi chi phí vay mượn tăng mạnh dưới áp lực từ nhà đầu tư, chính phủ mới bị ép phải tuân theo kỷ luật tài khóa. "Chừng nào chưa cải tổ hệ thống phúc lợi, họ sẽ không thể tạo ra thay đổi thực chất. Thị trường trái phiếu luôn là bên mang lại kỷ luật," ông nói.

Mặc dù lợi suất hiện tại của Mỹ trong khoảng 4% đến 5% gần với mức phổ biến trước năm 2007 và khủng hoảng tài chính – và Mỹ trong lịch sử đã từng trả lãi suất cao hơn nhiều vào những thời điểm nhất định – nợ và thâm hụt giờ đây lớn hơn theo cấp số nhân, và đó là điều tạo nên sự khác biệt lớn.

Nhìn vào tình hình thâm hụt ngân sách củng cố lý do tại sao thị trường trái phiếu đang lo ngại. Tỷ lệ tổng nợ công của Mỹ so với quy mô nền kinh tế là khoảng 100%, theo Văn phòng Ngân sách Quốc hội. Chỉ riêng các khoản thanh toán lãi vào khoảng 880 tỷ USD trong năm 2024, dữ liệu của CBO cho thấy, vượt quá ngân sách quốc phòng.

Số lượng trái phiếu Kho bạc Mỹ đang lưu hành đã tăng vọt lên gần 30 nghìn tỷ USD từ mức chưa đầy 14 nghìn tỷ USD vào cuối năm 2016, phản ánh việc cắt giảm thuế được thông qua trong nhiệm kỳ đầu tiên của Trump và sau đó là sự bùng nổ vay nợ trong thời kỳ Covid, dưới cả hai đời tổng thống Trump và cựu Tổng thống Joe Biden. Tổng doanh số bán nợ chính phủ hàng năm đạt mức kỷ lục 2,6 nghìn tỷ USD vào năm ngoái, theo Sifma, hiệp hội thương mại của thị trường trái phiếu.

“Chính quyền dường như đang đặt một cược khá mạo hiểm hoặc rủi ro rằng tăng trưởng sẽ giải quyết được đường cong nợ và thâm hụt,” Bill Campbell, quản lý danh mục đầu tư tại DoubleLine, cho biết. “Nhưng bạn đang gặp rủi ro là nếu điều đó không xảy ra, bạn đã làm tăng thêm đường cong tình hình tài khóa xấu đi. Bạn đang gặp rủi ro rằng bạn có thể sẽ khiến đường cong đó càng khó giải quyết hơn trong tương lai.”

Mối lo ngại ngày càng tăng của nhà đầu tư đặt ra một thách thức đối với Mỹ, quốc gia đã tận dụng tối đa vị thế của USD là tiền tệ dự trữ chính của thế giới trong nhiều thập kỷ qua. Nó cũng củng cố kịch bản tồi tệ nhất được vẽ ra bởi Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent, người đã nói với các nhà lập pháp Mỹ trong tháng này rằng đường đi của nợ của quốc gia là không bền vững.

Ông cũng cho thấy sự nhận thức về sức mạnh của 'biệt đội trái phiếu', nói thêm rằng “rất khó biết” điểm bùng phát mà tại đó các nhà đầu tư sẽ “nổi loạn.”