Tổng thống Donald Trump đã công bố một loạt thuế quan mới đối với khoảng 14 quốc gia, đánh dấu sự kết thúc của giai đoạn tạm hoãn thuế nhân dịp Ngày Giải phóng kéo dài 90 ngày. Tuy nhiên, việc thực thi chính thức sẽ được hoãn đến ngày 1 tháng 8 nhằm tạo thêm dư địa cho các cuộc đàm phán tiếp theo. Trong số các thị trường châu Á trọng điểm mà chúng tôi theo dõi, mức thuế phần lớn không thay đổi so với thông báo hồi tháng 4, bao gồm Nhật Bản (25%), Hàn Quốc (25%), Indonesia (32%), Malaysia (25%) và Thái Lan (36%), ngoại trừ một số điều chỉnh nhỏ. Đáng chú ý, các quốc gia như Campuchia và Lào chứng kiến mức cắt giảm thuế so với trước, song thuế suất tuyệt đối vẫn duy trì ở mức cao – gần 40%.

Về lâu dài, có ba câu hỏi trọng yếu cần được xem xét để đánh giá tác động vĩ mô và thị trường. Thứ nhất, liệu còn bao nhiêu dư địa thực tế cho các cuộc đàm phán trước thời hạn ngày 1 tháng 8. Mặc dù Tổng thống Trump khẳng định mức thuế chưa hoàn toàn cố định, vẫn chưa rõ các quốc gia châu Á nhỏ hơn có thể đề xuất thêm điều gì đáng kể ngoài các nội dung đã được bàn luận trong ba tháng qua. Riêng Hàn Quốc đã bày tỏ ý định tập trung vào việc dỡ bỏ các rào cản phi thuế quan – chẳng hạn như quy định kỹ thuật và thủ tục hành chính – có thể mở ra hướng tiếp cận mới cho đàm phán.

Thứ hai, các quốc gia như Ấn Độ, Philippines và Singapore – hiện chưa nằm trong danh sách áp thuế – có thể có cơ hội đạt được thỏa thuận thương mại, dù chúng tôi nghi ngờ điều này chủ yếu phản ánh sự chậm trễ về mặt hành chính trong việc gửi thông báo thuế. Thứ ba, tất cả các thư thông báo đều nhấn mạnh rằng mức thuế cao hơn sẽ được áp dụng cho hàng hóa "chuyển tải", tương tự như các điều khoản trong thỏa thuận Mỹ - Việt Nam. Tuy nhiên, cách định nghĩa và thực thi vẫn còn thiếu rõ ràng. Chúng tôi cho rằng Hoa Kỳ có thể áp dụng tiêu chí về hàm lượng nước ngoài để xác định tính chuyển tải, nhưng điều đó sẽ đòi hỏi một cơ chế theo dõi xuất xứ phức tạp, đồng nghĩa với việc viết lại một phần quy tắc xuất xứ thương mại toàn cầu hiện nay.

Phản ứng ban đầu của thị trường tương đối khiêm tốn. USD tăng giá, trong khi các đồng tiền châu Á như KRW và JPY chịu áp lực giảm do nằm trong nhóm đầu tiên bị công bố mức thuế. Chỉ số S&P 500 giảm 0.8%, phản ánh tâm lý lo ngại gia tăng đối với tài sản rủi ro. Tuy nhiên, một phần đà tăng của USD trong phiên Mỹ đã suy yếu khi bước vào phiên giao dịch châu Á. Trong khi đó, đồng Euro vượt trội hơn khi xuất hiện thông tin rằng EU có thể chỉ đối mặt với mức thuế 10%, trong bối cảnh các nhà đàm phán Mỹ - EU đang thảo luận chi tiết về một thỏa thuận thương mại tiềm năng.

Diễn biến nhẹ nhàng của thị trường có thể phản ánh việc nhà đầu tư đang đặt cược vào khả năng đàm phán thành công để giảm thuế, hoặc có thể là do họ tiếp tục kỳ vọng theo kịch bản quen thuộc TACO (Trump Always Calls Off – Trump Luôn Rút Lui). Về phần mình, chúng tôi chưa thực sự chắc chắn, nhưng nhận thấy rằng thị trường tài sản rủi ro dường như đang đánh giá quá thấp tác động của gói thuế lần này, vốn khá tương đồng với những gì được đưa ra trong Ngày Giải phóng trước đó. Tất nhiên, vẫn còn cần thêm thông tin rõ ràng về các mức thuế áp dụng cho các quốc gia chưa được công bố, nhưng thông điệp chủ đạo từ đợt thông báo này là: cấu trúc thuế hiện tại gần như không thay đổi so với tháng 4/2025, ít nhất là đến thời điểm hiện tại.

Ảnh hưởng đối với thị trường tiền tệ phức tạp hơn nhiều so với thị trường cổ phiếu hay các tài sản rủi ro khác. Như từng chứng kiến trong Ngày Giải phóng 1.0, USD đã giảm mạnh (trong khi một số đồng tiền châu Á tăng giá) ngay cả khi thị trường chứng khoán bị bán tháo. Một phần nguyên nhân đến từ việc mức thuế rộng khắp làm gia tăng mức độ bất định chính sách tại Hoa Kỳ, đồng thời khiến triển vọng tăng trưởng của nền kinh tế này bị ảnh hưởng tiêu cực.

Do đó, liệu xu hướng này có tiếp diễn hay không sẽ phụ thuộc lớn vào chi tiết cụ thể của các mức thuế tiếp theo và danh sách các quốc gia bị ảnh hưởng. Điều này cũng sẽ tác động trực tiếp đến kỳ vọng của thị trường về mức độ bất định chính sách – một yếu tố có ảnh hưởng sâu rộng đến tỷ giá trong giai đoạn sắp tới.