Liệu nước Mỹ có đang trong giai đoạn “khủng hoảng thầm lặng”?

Liệu nước Mỹ có đang trong giai đoạn “khủng hoảng thầm lặng”?

Đặng Thùy Linh

Đặng Thùy Linh

Junior Analyst

16:00 21/12/2023

Nền kinh tế Mỹ được đánh giá là ổn định nhưng khả năng chi trả vẫn kém hơn bao giờ hết, ngay cả khi so sánh với cuộc đại suy thoái.

Một trong những xu hướng mới nhất của TikTok là “khủng hoảng thầm lặng”, điều này giải thích tại sao các chi phí chính như nhà ở, đi lại và thực phẩm lại chiếm tỷ trọng ngày càng cao trong thu nhập trung bình của người Mỹ. Một số TikToker cảm thấy rằng thời kỳ hiện tại khó tồn tại hơn so với thời kỳ kinh tế Mỹ khủng hoảng nhất.

Tuy nhiên, các nhà kinh tế lại không đồng tình với ý kiến này. Giáo sư Brett House của trường Columbia Business cho biết: “Bất kỳ quan điểm từ TikTok nào cho rằng cuộc sống vào năm 1923 tốt hơn so với hiện tại đều không thực tế”.

Ông nói rằng so với 100 năm trước, tuổi thọ thời nay cao hơn, chất lượng cuộc sống tốt hơn, cơ hội phát huy tiềm năng lớn hơn, nhân quyền được đề cao hơn và khả năng tiếp cận thông tin, giáo dục được mở rộng hơn.

Nếu chỉ nhìn vào các con số, nền kinh tế Mỹ thậm chí vẫn tăng trưởng trong đại dịch Covid-19, vượt qua các dự báo suy thoái trước đó.

Cục Nghiên cứu Kinh tế Quốc gia định nghĩa suy thoái kinh tế là sự suy giảm đáng kể trong hoạt động kinh tế và kéo dài hơn một vài tháng. Đã có hơn chục cuộc suy thoái trong 1 thế kỷ qua, một số cuộc suy thoái kéo dài tới một năm rưỡi.

Các cuộc suy thoái của Mỹ kể từ năm 1945

Cuộc suy thoái duy nhất mà Hoa Kỳ từng trải qua trong thời kỳ công nghiệp kéo dài một thập kỷ, từ sự sụp đổ của thị trường chứng khoán năm 1929 cho đến năm 1939, khi Hoa Kỳ bắt đầu huy động lực lượng cho Thế chiến thứ hai.

Susan Houseman, giám đốc nghiên cứu tại Viện nghiên cứu việc làm WE Upjohn, nói với CNBC rằng khủng hoảng là một “cấp độ nghiêm trọng hoàn toàn khác”. “Chúng tôi chưa từng trải qua điều gì giống như vậy trong 80 đến 90 năm qua”.

Trên thực tế, dữ liệu GDP quý mới nhất đã tăng cao hơn dự kiến, trong khi nỗ lực giảm lạm phát của Cục Dự trữ Liên bang cho đến nay đã thành công, một kỳ tích hiếm có trong lịch sử kinh tế.

Ngân hàng trung ương đưa ra tín hiệu rằng họ sẽ cắt giảm lãi suất vào năm 2024 ngay cả khi nền kinh tế vẫn phát triển để có thể “hạ cánh mềm”, khi mà lạm phát có thể quay trở lại mục tiêu 2% mà không làm tăng tỷ lệ thất nghiệp.

Sung Won Sohn, giáo sư tài chính và kinh tế tại Đại học Loyola Marymount và nhà kinh tế trưởng tại SS Economics, cho biết: “Nền kinh tế đang chậm lại và thị trường việc làm đang hạ nhiệt, nhưng chúng tôi không rơi vào tình trạng suy thoái”.

Tỷ lệ thất nghiệp đã giảm xuống 3.7% trong tháng 11, và tỷ lệ việc làm cho lao động sẵn có là 1.3 trên 1 - khác xa so với tỷ lệ thất nghiệp 25% trong những năm 1930.

Ông nói: “Tiền lương đang tăng nhanh hơn lạm phát, thúc đẩy sức mua, khó có thể là một cuộc khủng hoảng.”

Lạm phát ảnh hưởng đến người nghèo nhiều hơn người giàu

Nhưng bất kể tình hình kinh tế của đất nước như thế nào, nhiều người Mỹ đang phải vật lộn với giá cả cao ngất ngưởng cho các mặt hàng, và hầu hết đã cạn kiệt tiền tiết kiệm và hiện phải dựa vào thẻ tín dụng để trang trải cuộc sống.

Tomas Philipson, giáo sư nghiên cứu chính sách công tại Đại học Chicago và cựu quyền chủ tịch Hội đồng Cố vấn Kinh tế Nhà Trắng, cho biết các gia đình có thu nhập thấp bị ảnh hưởng đặc biệt nặng nề.

Đây là lý do tại sao người Mỹ không thể giữ tiền trong túi, ngay cả khi họ được tăng lương.

Những người lao động được trả lương thấp nhất chi tiêu nhiều hơn cho những nhu cầu thiết yếu như thực phẩm, tiền thuê nhà và gas, những khoản cũng có mức lạm phát cao hơn trung bình.

Philipson cho biết: “Lạm phát đã ảnh hưởng đến người nghèo nhiều hơn người giàu, xét về tỷ lệ thu nhập thực tế bị mất, bởi vì tỷ lệ này tương đối cao khi các khoản này chiếm tỷ trọng lớn trong ngân sách hộ gia đình”.

Thị trường nhà đất đè nặng lên tâm lý

Đặc biệt, nhà ở đã ảnh hưởng đến quan điểm của nhiều người Mỹ về tình hình chung của đất nước. Tính từ đầu năm đến nay, giá nhà trên toàn quốc đã tăng 6.1% yoy, cao hơn nhiều so với mức tăng trung bình trong 35 năm qua, theo S&P CoreLogic Case-Shiller.

Tỷ lệ thế chấp giảm nhưng vẫn ở trên 7% và nguồn cung nhà vẫn rất thấp. Điều đó giải thích tại sao người Mỹ lại cảm thấy tồi tệ về tình hình tài chính của mình, ngay cả khi đất nước đang ở trạng thái tốt, House nói. “Sở hữu căn nhà là mục tiêu lớn nhất mà hầu hết mọi người đều muốn thực hiện trong đời, vì vậy thị trường bất động sản có thể làm giảm cảm nhận của nhiều người Mỹ về nền kinh tế Mỹ.”

CNBC

Broker listing

Cùng chuyên mục

USD chịu áp lực khi lo ngại về tính độc lập của Fed gia tăng dưới thời Trump

USD chịu áp lực khi lo ngại về tính độc lập của Fed gia tăng dưới thời Trump

USD giảm khi các nhà đầu tư ngày càng lo ngại về khả năng Tổng thống Trump can thiệp vào hoạt động của Cục Dự trữ Liên bang, sau những phát ngôn chỉ trích Chủ tịch Jerome Powell và gợi ý sẽ thay thế ông bằng một nhân vật thân thiện hơn với mục tiêu chính sách của Nhà Trắng, làm dấy lên nghi ngại về tính độc lập và trung lập của Fed.
Thay thế Powell: Kỳ vọng thị trường tăng cao, nhưng độc lập của Fed đối mặt thách thức

Thay thế Powell: Kỳ vọng thị trường tăng cao, nhưng độc lập của Fed đối mặt thách thức

Sự chênh lệch giữa dự báo lãi suất của Fed và kỳ vọng cắt giảm sâu hơn từ thị trường một phần phản ánh khả năng Jerome Powell sẽ được thay thế bởi một người ôn hòa hơn nếu Trump trở lại Nhà Trắng. Dù vậy, các chuyên gia cảnh báo không nên đánh giá thấp vai trò của dữ liệu và sự đồng thuận trong nội bộ Fed, cũng như rủi ro làm suy yếu tính độc lập chính trị của ngân hàng trung ương.
10 nghìn tỷ USD và tiếp tục tăng: Phố Wall tăng vọt, phe gấu bị nghiền nát

10 nghìn tỷ USD và tiếp tục tăng: Phố Wall tăng vọt, phe gấu bị nghiền nát

Phố Wall đang tăng mạnh, với S&P 500 đạt mức cao kỷ lục và vốn hóa thị trường tăng gần 10 nghìn tỷ USD kể từ tháng Tư, nhờ lạm phát hạ nhiệt, chính sách ôn hòa hơn từ Fed và sự hồi phục của nhóm cổ phiếu ngân hàng. Trong khi đó, thị trường ngoại hối lại phản ánh lo ngại về rủi ro cấu trúc và bất ổn chính trị, tạo nên một giai đoạn phân kỳ nơi chỉ một bên có thể đúng.
Bỏ mặc chiến tranh, thị trường Mỹ lại lao lên: Lý do đằng sau sự vững vàng
Nguyễn Tuấn Đạt

Nguyễn Tuấn Đạt

Junior Analyst

Bỏ mặc chiến tranh, thị trường Mỹ lại lao lên: Lý do đằng sau sự vững vàng

Dù xung đột bùng phát ở Trung Đông, thị trường Mỹ dường như chẳng mảy may bận tâm. Chỉ số S&P 500 vẫn đều đặn leo cao, bất chấp loạt cú sốc từ địa chính trị, chính sách thuế quan, cho tới nỗi lo về thị trường nhà ở. Điều gì đang đứng sau sự vững vàng đến khó tin này?
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ