Israel tấn công các cơ sở hạt nhân, nhà máy tên lửa của Iran

Huyền Trần
Junior Analyst
Israel tuyên bố phát động "Chiến dịch Sư Tử Trỗi Dậy", nhắm vào các cơ sở hạt nhân và quân sự của Iran nhằm ngăn Tehran chế tạo vũ khí hạt nhân. Nhiều nhân vật cấp cao Iran, bao gồm chỉ huy Vệ binh Cách mạng và các nhà khoa học hạt nhân, đã thiệt mạng. Căng thẳng leo thang nhanh chóng, khi Iran thề sẽ đáp trả, còn Mỹ khẳng định không liên quan nhưng đang đặt quân đội trong tình trạng cảnh giác cao độ.

Israel tuyên bố đã tiến hành không kích nhắm vào các cơ sở hạt nhân, nhà máy tên lửa đạn đạo và các chỉ huy quân sự của Iran vào thứ Sáu, mở màn cho một chiến dịch quân sự mà nước này dự kiến sẽ kéo dài nhằm ngăn Tehran phát triển vũ khí hạt nhân.
Theo truyền thông Iran và lời kể của các nhân chứng, nhiều vụ nổ lớn đã xảy ra tại các địa điểm nhạy cảm, bao gồm cả cơ sở làm uranium chủ chốt ở Natanz. Trước nguy cơ bị trả đũa bằng tên lửa và máy bay không người lái, Israel đã ban bố tình trạng khẩn cấp trên toàn quốc.
Truyền hình nhà nước Iran đưa tin người đứng đầu Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC), ông Hossein Salami, đã thiệt mạng, cùng với đó là nhiều người, bao gồm cả trẻ em, trong một vụ tấn công vào khu dân cư tại Tehran.
Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tuyên bố trong một đoạn video rằng: “Israel vừa phát động Chiến dịch Sư Tử Trỗi Dậy – một chiến dịch quân sự có mục tiêu nhằm loại bỏ mối đe dọa từ Iran đối với sự tồn vong của Israel. Chiến dịch này sẽ tiếp tục cho đến khi mối đe dọa bị triệt tiêu.”
Lãnh tụ tối cao Iran, Ayatollah Ali Khamenei, đã lên án cuộc tấn công là “tội ác đẫm máu” và cảnh báo rằng Israel sẽ phải đối mặt với “một kết cục cay đắng.”
Một quan chức quân sự Israel cho biết chiến dịch đang nhắm vào “hàng chục” mục tiêu hạt nhân và quân sự, bao gồm cả cơ sở ở Natanz. Quan chức này cũng cảnh báo rằng Iran hiện đã tích trữ đủ nguyên liệu để chế tạo khoảng 15 đầu đạn hạt nhân trong vòng vài ngày.
Mặc dù chính phủ Hoa Kỳ phủ nhận liên quan đến chiến dịch, sự kiện này làm dấy lên lo ngại về nguy cơ leo thang căng thẳng tại Trung Đông – khu vực chiến lược trong ngành sản xuất năng lượng toàn cầu.
Theo Axios, ngoài các cuộc không kích, cơ quan tình báo Mossad của Israel cũng đã chỉ đạo nhiều hoạt động phá hoại bí mật trong lãnh thổ Iran, nhắm vào các cơ sở tên lửa chiến lược và hệ thống phòng không. Truyền thông nhà nước Iran đưa tin hai nhà khoa học hạt nhân, Fereydoun Abbasi và Mohammad Mehdi Tehranchi, đã thiệt mạng trong các cuộc tấn công ở Tehran.
Sân bay Ben Gurion tại Tel Aviv hiện đã bị đóng cửa vô thời hạn. Hệ thống phòng không Israel đang ở mức cảnh báo cao nhất để đối phó với nguy cơ tấn công trả đũa từ Iran.
Bộ trưởng Quốc phòng Israel, Yoav Gallant, cho biết một đợt tấn công bằng tên lửa và UAV từ Iran nhắm vào Israel và dân thường là điều "gần như chắc chắn sẽ xảy ra." Trong khi đó, Tham mưu trưởng quân đội Israel, Eyal Zamir, thông báo đã huy động hàng chục nghìn binh sĩ trên toàn tuyến biên giới, nhấn mạnh rằng “Israel đang tham gia một chiến dịch lịch sử chưa từng có tiền lệ – nhằm ngăn chặn một mối đe dọa hiện hữu từ kẻ thù có ý định tiêu diệt chúng ta.”
Bộ trưởng Nội các Gideon Saar đang khẩn trương liên hệ với các đối tác quốc tế để thảo luận về hành động quân sự của Israel.
Về phía Mỹ, Nhà Trắng xác nhận Tổng thống Donald Trump đã triệu tập Hội đồng An ninh Quốc gia vào sáng thứ Sáu. Tuy nhiên, Ngoại trưởng Marco Rubio khẳng định Washington không tham gia chiến dịch và Tel Aviv đã hành động đơn phương.
"Chúng tôi không liên quan đến các cuộc tấn công và ưu tiên hàng đầu của chúng tôi là bảo vệ nhân sự và lợi ích của Hoa Kỳ trong khu vực," Rubio nhấn mạnh. Ông cũng cảnh báo Iran không được nhắm vào mục tiêu của Mỹ.
Bộ Ngoại giao Mỹ đã yêu cầu toàn bộ nhân viên chính phủ và thân nhân tại Israel ở yên tại chỗ cho đến khi có thông báo mới.
Trên thị trường tài chính, các đợt không kích đã khiến chứng khoán toàn cầu lao dốc, đặc biệt là các hợp đồng tương lai tại Mỹ. Giá dầu tăng vọt, trong khi dòng tiền đổ vào các tài sản trú ẩn như vàng và đồng franc Thụy Sĩ.
Trong khi đó, các nỗ lực ngoại giao nhằm làm dịu tình hình hạt nhân dường như đang gặp bế tắc. Một vòng đàm phán mới giữa Mỹ và Iran về chương trình làm giàu uranium của Tehran dự kiến sẽ diễn ra tại Oman vào Chủ nhật, nhưng cả hai phía đều cho thấy không có dấu hiệu nhượng bộ.
Mặc dù các cơ quan tình báo Mỹ vẫn giữ nguyên đánh giá rằng Iran chưa nối lại chương trình vũ khí hạt nhân bị đình chỉ từ năm 2003, họ cũng thừa nhận rằng Israel đã có sự chuẩn bị cho hành động quân sự từ trước.
Một quan chức Mỹ giấu tên tiết lộ quân đội Mỹ đang lên kế hoạch cho nhiều kịch bản tại Trung Đông, bao gồm cả khả năng sơ tán công dân Mỹ trong trường hợp xung đột lan rộng.
Reuters