Trước thềm cuộc họp của Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BoJ), thị trường tài chính toàn cầu đang đứng trước nguy cơ có một làn sóng tháo chạy khỏi carry trade yên Nhật quy mô lớn.

Đợt tăng lãi suất của BoJ vào cuối tháng 7 từng gây ra một cú sốc lớn trên thị trường tài chính toàn cầu, đồng yên tăng vọt, lợi suất trái phiếu giảm mạnh và chứng khoán lao dốc. Tuy nhiên, sau cú sốc ban đầu, thị trường dần ổn định trở lại khi nhà đầu tư điều chỉnh kỳ vọng và thích nghi với diễn biến mới. Bất chấp những lo ngại ban đầu, chỉ số S&P 500 – thước đo chính của thị trường chứng khoán Mỹ – không chỉ phục hồi mà còn đạt mức cao mới trước khi tháng 9 kết thúc, phản ánh niềm tin của giới đầu tư vào khả năng thị trường hấp thụ các thay đổi từ chính sách tiền tệ của BoJ.

Thị trường tài chính có thể nổi tiếng với trí nhớ ngắn hạn, nhưng điều đó không có nghĩa là họ hoàn toàn quên những rủi ro đã từng xảy ra. Hiện tại, thị trường quyền chọn ngoại hối đang phản ánh tâm lý thận trọng của nhà đầu tư, họ dự báo đồng yên khả năng cao sẽ tăng giá trong tuần tới. Điều này cho thấy nỗi lo về việc Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BoJ) tăng lãi suất vẫn đang hiện hữu, khiến các nhà đầu tư đồng loạt rút khỏi vị thế carry trade JPY. Nếu kịch bản này xảy ra, dòng vốn đầu tư sử dụng đồng yên làm nguồn tài trợ có thể bị rút khỏi các thị trường khác, khiến đồng yên tăng giá mạnh và gây ra những biến động lớn trên thị trường tài chính toàn cầu.

Thị trường quyền chọn ngoại hối hiện đang phản ánh xu hướng gia tăng khả năng đồng yên mạnh lên trong thời gian tới, các quyền chọn một chạm - một loại quyền chọn mà chỉ cần giá tài sản đạt hoặc vượt qua mức giá thực hiện (strike price) trong suốt thời gian tồn tại của quyền chọn là người sở hữu quyền chọn có thể nhận được lợi nhuận - đều dự đoán đồng Yên sẽ tăng giá. Cụ thể, quyền chọn với mức giá thực hiện 154.4, tương ứng với khả năng tỷ giá USD/JPY giảm xuống, có xác suất lên đến 68%, trong khi quyền chọn với mức giá thực hiện 158.4, phản ánh khả năng đồng yên yếu đi, chỉ có xác suất 62%. Các quyền chọn còn cho thấy xác suất đồng yên mạnh lên 3% so với đồng euro trong vòng một tháng là 30%, cao hơn so với chỉ 24% khả năng đồng yên yếu đi 3%.

Tuy vậy, các nhà đầu tư dường như đã chuẩn bị tốt hơn so với lần tăng lãi suất vào mùa hè năm ngoái. Khi đó, đồng yên mạnh lên đáng kể trước cuộc họp của BoJ, gây ra một cú sốc lớn trên thị trường. Tuy nhiên, lần này, đồng yên không có dấu hiệu tăng mạnh trước cuộc họp, cho thấy các nhà giao dịch đã chủ động hơn và có thể giảm thiểu được sự biến động mạnh mẽ như trước. Điều này có thể giúp thị trường ổn định hơn khi BoJ đưa ra quyết định tiếp theo.

Nhưng các rủi ro tiềm ẩn từ chính sách tiền tệ của BoJ vẫn là yếu tố khó lường. Cụ thể, bảng cân đối kế toán khổng lồ của BoJ, với mức nợ công cao và các tài sản tiềm ẩn rủi ro lớn, vẫn có thể tạo ra những tác động không thể đoán trước đối với thị trường toàn cầu. Những "rủi ro đuôi" (tail risk) này chưa được đánh giá đúng mức và có thể trở thành mối đe dọa lớn nếu tình hình tài chính của BôJ không ổn định, đặc biệt trong bối cảnh Nhật Bản đang duy trì lãi suất thấp trong suốt thời gian dài.