Một số nhà hoạch định chính sách của Ngân hàng Nhật Bản (BoJ) đã bày tỏ quan điểm nên giữ nguyên lãi suất trong thời điểm hiện tại, do lo ngại về những bất ổn kinh tế xuất phát từ chính sách thuế quan của Mỹ, theo bản tóm tắt ý kiến từ cuộc họp chính sách tháng 6 được công bố hôm thứ Tư.

Trong khi đó, một số thành viên khác trong Hội đồng Chính sách gồm chín người cho rằng áp lực lạm phát tại Nhật Bản đang tăng nhanh hơn dự kiến. Một thành viên thậm chí nhấn mạnh BoJ có thể cần “tăng lãi suất một cách dứt khoát” vào một thời điểm nào đó trong tương lai, bất chấp mức độ bất định kinh tế còn cao.

Những quan điểm trái chiều này phản ánh thách thức mà BoJ đang đối mặt: làm thế nào để từng bước rút khỏi chính sách lãi suất siêu thấp kéo dài, đồng thời tránh gây ra cú sốc lạm phát hoặc đe dọa đến đà phục hồi mong manh của nền kinh tế.

Tại cuộc họp tháng 6, BoJ quyết định giữ nguyên lãi suất ngắn hạn ở mức 0,5%, đồng thời thông báo sẽ giảm tốc độ thu hẹp bảng cân đối kế toán bắt đầu từ năm sau. Động thái này cho thấy ngân hàng trung ương vẫn đang ưu tiên sự thận trọng trong việc rút dần các biện pháp kích thích kinh tế quy mô lớn được duy trì trong hơn một thập kỷ.

Một số thành viên cảnh báo rằng chính sách thương mại của Mỹ — đặc biệt là các mức thuế quan mở rộng — có thể gây ra rủi ro đáng kể đối với nền kinh tế Nhật Bản. “Dù phần lớn các chỉ số kinh tế trong tháng 4 và 5 vẫn ổn định, nhưng tác động thực sự từ thuế quan có thể chưa xuất hiện,” một thành viên nhận định.

Một ý kiến khác cho rằng BoJ cần thêm thời gian để đánh giá chính xác mức độ ảnh hưởng từ chính sách thuế của Mỹ, vì điều này “chắc chắn sẽ gây áp lực tiêu cực lên niềm tin kinh doanh.” Một thành viên khác mô tả nền kinh tế Nhật hiện đang “hơi đình trệ”, dù chưa có bằng chứng rõ ràng về ảnh hưởng trực tiếp từ các rào cản thương mại.

Tuy nhiên, không phải tất cả các thành viên đều bi quan. Một số cho rằng tác động từ thuế quan có thể bị hạn chế và rằng các doanh nghiệp Nhật Bản sẽ không dễ dàng từ bỏ các kế hoạch tăng lương và đầu tư chỉ vì những biến động bên ngoài.

Mối quan ngại khác nổi lên trong cuộc họp là xu hướng lạm phát đang vượt ngoài kỳ vọng. Một số thành viên chỉ ra rằng giá gạo – một mặt hàng thiết yếu trong đời sống người dân Nhật – đã tăng mạnh, và điều này có thể tác động đến lạm phát kỳ vọng trong dân chúng. “Chúng ta cần theo dõi sát các diễn biến liên quan đến giá gạo,” một thành viên nhấn mạnh.

Một ý kiến khác ghi nhận: “Mặc dù môi trường quốc tế đầy bất định do chính sách thương mại, nhưng ở trong nước, tiền lương có dấu hiệu ổn định và lạm phát tiêu dùng vẫn cao hơn một chút so với kỳ vọng.”

BoJ đã chính thức kết thúc chương trình nới lỏng tiền tệ cực đoan vào năm ngoái, và vào tháng 1/2025 đã lần đầu tiên tăng lãi suất ngắn hạn lên 0.5% – một bước đi cho thấy niềm tin rằng nền kinh tế Nhật Bản đang tiến gần đến việc đạt mục tiêu lạm phát bền vững ở mức 2%.

Mặc dù ngân hàng trung ương đã nhiều lần khẳng định sẵn sàng tiếp tục tăng lãi suất, nhưng những rủi ro từ bên ngoài, như chính sách thuế quan của Mỹ, đã buộc họ phải điều chỉnh lại dự báo tăng trưởng và cân nhắc kỹ hơn về thời điểm hành động tiếp theo.

Làm cho triển vọng chính sách trở nên phức tạp hơn nữa là thực tế rằng lạm phát tiêu dùng của Nhật Bản đã duy trì trên mức mục tiêu 2% trong hơn ba năm liên tiếp, trong bối cảnh các doanh nghiệp tiếp tục chuyển chi phí đầu vào gia tăng sang người tiêu dùng.

Theo kết quả một cuộc khảo sát gần đây của Reuters, phần lớn chuyên gia cho rằng lần tăng lãi suất 25 bps tiếp theo của BoJ sẽ diễn ra vào đầu năm 2026, cho thấy thị trường vẫn kỳ vọng vào một tiến trình bình thường hóa chính sách rất thận trọng.

Cuộc họp chính sách tiền tệ tiếp theo của BoJ dự kiến diễn ra vào ngày 30–31 tháng 7, tại đó ngân hàng trung ương sẽ công bố các dự báo kinh tế và lạm phát hàng quý mới nhất.