Bắc Kinh đứng trước bài toán khó trong cuộc chiến thương mại mới với Trump

Bắc Kinh đứng trước bài toán khó trong cuộc chiến thương mại mới với Trump

Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

09:13 11/07/2025

Bắc Kinh thề sẽ trả đũa những quốc gia giúp Washington loại bỏ nước này khỏi chuỗi cung ứng. Tuy nhiên, việc sử dụng biện pháp cứng rắn với các đối tác châu Á từng phản tác dụng trong quá khứ, và những lợi ích mà Trung Quốc có thể đưa ra có thể bị hạn chế

Trước làn sóng thuế quan do Tổng thống Mỹ Donald Trump phát động, Bắc Kinh đang phải cân nhắc kỹ lưỡng giữa việc trả đũa hay tìm cách thu hút lại các đối tác thương mại – đặc biệt là các quốc gia châu Á. Dù Trung Quốc đã tuyên bố sẽ có biện pháp đáp trả các nước tuân theo mong muốn của Washington nhằm loại nước này khỏi chuỗi cung ứng toàn cầu, song các lựa chọn hiện tại đều tiềm ẩn rủi ro chính trị và kinh tế không nhỏ.

Lo ngại lớn nhất của Trung Quốc là một “vòng vây chiến lược” đang hình thành – điều mà Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent công khai nhắc tới như một phần trong kế hoạch tái cấu trúc thương mại toàn cầu để cô lập nền kinh tế lớn thứ hai thế giới. Các bước đi gần đây của Trump cho thấy nhận định này không phải vô căn cứ. Đầu tháng này, ông tuyên bố đạt được thỏa thuận với Việt Nam để áp mức thuế 20% đối với hàng xuất khẩu sang Mỹ, cùng với mức thuế cao hơn với hàng hóa trung chuyển qua Việt Nam từ các nước thứ ba – một động thái có thể làm khó đáng kể cho các nhà sản xuất Trung Quốc vốn đang tận dụng Việt Nam như trạm trung chuyển.

Dù vậy, nếu Bắc Kinh đáp trả bằng biện pháp mạnh với các nước Đông Nam Á như đã từng làm với Úc vào năm 2020 – khi áp hàng loạt hạn chế đối với rượu vang, thịt bò và hải sản Úc – rủi ro phản tác dụng là rất cao. Thực tế, Úc đã thành công trong việc chuyển hướng thương mại sang các thị trường khác và giảm phụ thuộc vào Trung Quốc, khiến đòn phản công của Bắc Kinh trở nên kém hiệu quả.

Do đó, một lựa chọn mềm mỏng và an toàn hơn có thể là gia tăng ưu đãi thương mại. Gần đây, Trung Quốc tuyên bố sẽ xóa bỏ toàn bộ thuế quan với hàng xuất khẩu từ châu Phi – một động thái chủ yếu mang tính biểu tượng nhưng có tác dụng địa chính trị đáng kể. Nếu áp dụng tương tự với Đông Nam Á, ảnh hưởng thực tế có thể không lớn vì phần lớn hàng hóa đã được miễn thuế, nhưng về mặt chính trị, điều này có thể khiến Mỹ phải điều chỉnh cách tiếp cận. Bằng chứng là sau cuộc gặp với lãnh đạo năm quốc gia châu Phi hôm thứ Tư, Trump đã tuyên bố họ sẽ được miễn trừ các mức thuế trả đũa cao hơn, đồng thời khẳng định: “Chúng tôi đối xử với châu Phi tốt hơn nhiều so với Trung Quốc hay bất kỳ ai khác”.

Ngoài các chính sách thuế, Trung Quốc cũng có thể thu hút các quốc gia trong khu vực bằng cam kết đầu tư hạ tầng. Tại Hội nghị thượng đỉnh BRICS đang diễn ra, các quan chức Việt Nam đã hối thúc Trung Quốc ưu tiên các dự án lớn, trong đó có tuyến đường sắt xuyên biên giới trị giá 8.3 tỷ USD. Tuy nhiên, mức độ hấp dẫn của các đề xuất này còn phụ thuộc vào việc Bắc Kinh sẵn sàng chia sẻ công nghệ đến đâu, cũng như điều kiện tài chính kèm theo – và ở cả hai khía cạnh, Trung Quốc hiện đang tỏ ra thận trọng hơn so với trước.

Trong bối cảnh bị kẹt giữa hai siêu cường, các quốc gia đang ngày càng đòi hỏi thêm điều kiện có lợi, đồng nghĩa với việc bất kỳ hành động trả đũa nào từ Trung Quốc cũng sẽ đối mặt với rủi ro gia tăng và hiệu quả không chắc chắn. Đây là thế tiến thoái lưỡng nan mà Bắc Kinh cần phải tính toán kỹ lưỡng nếu muốn duy trì vị thế và ảnh hưởng kinh tế của mình trong khu vực.

 

Reuters

Broker listing

Thư mục bài viết

Cùng chuyên mục

Thuế quan, công nghệ bứt phá và thị trường đặt cược vào sự rút lui, không phải sụp đổ

Thuế quan, công nghệ bứt phá và thị trường đặt cược vào sự rút lui, không phải sụp đổ

Thị trường tài chính tiếp tục bứt phá, bất chấp những cơn gió ngược từ chính trị, với động lực chính đến từ nhóm cổ phiếu công nghệ dẫn đầu. Nvidia là “viên ngọc sáng” trong làn sóng AI, vừa vượt mốc vốn hóa 4 nghìn tỷ USD, đẩy giá cổ phiếu bay cao, vượt lên trên những mối lo về căng thẳng thương mại và các phát biểu cứng rắn từ Tổng thống Mỹ. Trong khi đó, các biện pháp thuế quan mới từ Trump, từ đồng đến dược phẩm, thậm chí cả Brazil, vẫn tiếp tục được triển khai, nhưng dường như không để lại tác động rõ ràng đến thị trường.
Ngành ô tô Trung Quốc chịu áp lực kép: Dư cung, chiến tranh giá và căng thẳng tài chính

Ngành ô tô Trung Quốc chịu áp lực kép: Dư cung, chiến tranh giá và căng thẳng tài chính

Ngành ô tô Trung Quốc đang chịu sức ép lớn từ dư thừa công suất và cuộc chiến giá kéo dài, làm xói mòn biên lợi nhuận và kéo dài chu kỳ thanh toán cho nhà cung cấp. Dữ liệu từ 33 nhà sản xuất cho thấy các chỉ số tài chính chủ chốt đều suy giảm từ năm 2019 đến 2024. Trong khi một số công ty như BYD cải thiện được lợi nhuận, phần lớn doanh nghiệp trong ngành đối mặt với nợ tăng, tồn kho cao và áp lực thanh khoản. Chính phủ Trung Quốc đã cam kết kiểm soát cuộc đua giảm giá và thúc đẩy tái cấu trúc ngành một cách có trật tự.
Chứng khoán châu Á tăng nhẹ nhờ Nvidia và kỳ vọng Fed hạ lãi suất, thị trường phớt lờ chính sách thuế quan mới của Trump

Chứng khoán châu Á tăng nhẹ nhờ Nvidia và kỳ vọng Fed hạ lãi suất, thị trường phớt lờ chính sách thuế quan mới của Trump

Cổ phiếu châu Á tăng vào thứ Năm nhờ động lực từ Nvidia chạm mốc vốn hóa 4 nghìn tỷ USD và kỳ vọng Fed sẽ cắt giảm lãi suất trong năm nay. Trong khi đó, thị trường phản ứng thờ ơ với các mức thuế mới từ Tổng thống Trump, bao gồm thuế 50% đối với đồng và hàng xuất khẩu từ Brazil. Đồng USD suy yếu, giá dầu giảm nhẹ, còn Bitcoin tiếp tục dao động gần mức đỉnh lịch sử.
Thị trường chứng khoán vẫn "xanh" bất chấp sức ép từ thuế quan, NVIDIA vượt mốc 4.000 tỷ USD

Thị trường chứng khoán vẫn "xanh" bất chấp sức ép từ thuế quan, NVIDIA vượt mốc 4.000 tỷ USD

Trọng tâm của thị trường vẫn đặt vào triển vọng tăng trưởng, khi các ông lớn công nghệ tiếp tục kéo thị trường chứng khoán vượt qua làn khói mờ của bất ổn thương mại. Việc Nvidia bứt phá vượt ngưỡng vốn hóa 4,000 tỷ USD đã tiếp thêm sinh lực cho phe mua, ngay cả khi những tuyên bố cứng rắn mới nhất về thuế quan từ Tổng thống Trump đang đe dọa làm chao đảo tâm lý nhà đầu tư. Tựa như con tàu chủ lực dẫn đầu đoàn hạm, Nvidia tiến thẳng qua sóng gió đầu năm với cánh buồm căng gió—không phải nhờ cường điệu, mà nhờ nhu cầu thực sự, đơn hàng đã được khóa chặt và lực kéo không ngừng từ các khoản đầu tư vào hạ tầng AI.
OPEC+ bỏ dao mổ, cầm đinh ba: Trận chiến thị phần bắt đầu

OPEC+ bỏ dao mổ, cầm đinh ba: Trận chiến thị phần bắt đầu

Thị trường dầu mỏ vật chất đang biến thành một chiến trường khốc liệt, nơi kỷ luật cung cấp bị thay thế bởi cuộc đấu tranh giành thị phần không khoan nhượng. OPEC+ đã bỏ “dao mổ”—công cụ quản lý giá nhẹ nhàng—để cầm “đinh ba”, đâm thẳng vào thị phần bằng sức mạnh cung ứng. Đợt tăng sản lượng gần 550,000 thùng/ngày cho tháng 8 không chỉ đơn thuần là một điều chỉnh—mà là một tuyên bố chiến lược. Nhóm này được dự đoán sẽ đảo ngược toàn bộ mức cắt giảm 2.2 triệu thùng/ngày vào tháng 9, sớm hơn gần một năm so với kế hoạch ban đầu.
Chính sách tiền tệ toàn cầu: Thận trọng là lựa chọn chiến lược

Chính sách tiền tệ toàn cầu: Thận trọng là lựa chọn chiến lược

Mỗi năm, mùa hè đánh dấu thời điểm diễn ra hai hội nghị ngân hàng trung ương quan trọng, nơi các nhà hoạch định chính sách tiền tệ, học giả và đại diện khu vực tư nhân hội tụ để thảo luận các nghiên cứu mới và trao đổi quan điểm về triển vọng kinh tế toàn cầu. Đầu tiên là Diễn đàn ECB, tổ chức vào cuối tháng 6 tại thị trấn ven biển lộng gió Sintra, Bồ Đào Nha; kế đến là hội nghị Jackson Hole vào cuối tháng 8 tại vùng núi Rocky Mountains, Wyoming, Mỹ. Năm nay, dù gió ở Sintra thổi mạnh không ngừng, các cuộc thảo luận vẫn diễn ra một cách điềm tĩnh, tập trung và sâu sắc – một phép ẩn dụ phù hợp cho tâm thế của các ngân hàng trung ương hiện nay.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ