Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố rằng ông sẽ sớm đề cử người kế nhiệm Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Jerome Powell, dù nhiệm kỳ của Powell vẫn còn kéo dài gần một năm nữa, đến tháng 5 năm 2026. Động thái này đang làm dấy lên lo ngại trên thị trường tài chính, với nhiều nhà đầu tư cảnh báo rằng một quyết định sớm có thể gây ra bất ổn, đặc biệt nếu người được lựa chọn bị xem là chịu ảnh hưởng chính trị hoặc có quan điểm trái ngược với ban lãnh đạo hiện tại của Fed.

Ông Trump từ lâu đã thể hiện sự bất mãn với Powell và chính sách lãi suất hiện hành của Fed, dù gần đây ông đã giảm nhẹ giọng điệu và tuyên bố không có ý định sa thải Powell. Tuy vậy, vào đầu tháng này, Trump xác nhận rằng ông sẽ đưa ra quyết định về người kế nhiệm. Với việc nhiệm kỳ của Powell chưa kết thúc và hiện không có ghế trống nào trong Hội đồng Thống đốc, các nhà đầu tư cho rằng bất kỳ thông báo nào cũng sẽ tạo ra "hiệu ứng Chủ tịch Fed bóng tối" – tức sự tồn tại song song giữa một người điều hành chính thức và một người kế nhiệm được công bố sớm, có thể phát tín hiệu mâu thuẫn về chính sách tiền tệ.

Giới đầu tư cho rằng rủi ro lớn nhất là sự đe dọa đối với tính độc lập của Fed. Một Chủ tịch mới bị xem là “bù nhìn chính trị” sẽ làm giảm uy tín của ngân hàng trung ương, vốn được xem là trụ cột của sự ổn định trong nền kinh tế Mỹ. “Bất kỳ ai được bổ nhiệm, điều quan trọng là phải xem người đó có bị xem là lựa chọn vì mục tiêu chính trị hay không”, Eric Winograd, chuyên gia kinh tế tại AllianceBernstein, nhận xét. Ông nhấn mạnh rằng thị trường cần một Chủ tịch Fed có khả năng đưa ra quyết định độc lập, không bị ảnh hưởng bởi ý chí của tổng thống.

Fed là cơ quan điều hành chính sách tiền tệ với nhiệm vụ kép: Đảm bảo việc làm tối đa và ổn định giá cả. Dù Chủ tịch Fed đóng vai trò quan trọng, người này chỉ là một trong 18 thành viên của Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC), nơi các quyết định được đưa ra dựa trên đồng thuận. Do đó, việc bổ nhiệm sớm một Chủ tịch có quan điểm trái ngược Powell có thể làm phức tạp thêm quá trình hoạch định chính sách.

Callie Cox, chiến lược gia trưởng tại Ritholtz Wealth Management, cảnh báo rằng một Chủ tịch Fed bị xem là “công cụ chính trị” có thể làm xói mòn niềm tin của giới đầu tư vào định chế tài chính độc lập. “Tính độc lập của Fed là quy tắc vàng đối với thị trường. Một khi điều đó bị đe dọa, hậu quả sẽ rất nghiêm trọng.”

Jason Draho từ UBS cũng lưu ý rằng một lựa chọn không điển hình sẽ tạo ra biến động lớn nếu được công bố trong vài tháng tới, khi thị trường vẫn kỳ vọng Powell giữ ghế đến hết nhiệm kỳ. Ông cảnh báo rằng sự chủ quan trước kịch bản thay đổi lãnh đạo có thể khiến thị trường bị bất ngờ.

Theo các thị trường dự đoán như Polymarket và Kalshi, danh sách ứng viên hàng đầu bao gồm Kevin Hassett (cố vấn kinh tế Nhà Trắng), Kevin Warsh (cựu Thống đốc Fed), Judy Shelton (ứng viên trước đây của Trump bị Thượng viện từ chối), Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent, và Thống đốc Fed hiện tại Christopher Waller. Tuy nhiên, Nhà Trắng và Fed đều từ chối bình luận về các ứng viên tiềm năng.

Nhiều chuyên gia lo ngại rằng nếu một Chủ tịch Fed mới được công bố quá sớm, thị trường sẽ phải đối mặt với sự “lãnh đạo kép”: một người đang nắm quyền chính thức và một người kế nhiệm tiềm năng phát tín hiệu trái ngược. Ryan Sweet, kinh tế gia trưởng tại Oxford Economics, mô tả kịch bản này như “hai người cùng lái một con tàu”, một người giữ tay lái, người kia ngồi phía sau chỉ đạo.

Dù Fed đã hạ lãi suất vào năm ngoái và giữ lãi suất ổn định ở mức 4.25–4.5% trong năm nay, Trump liên tục chỉ trích Powell vì không tiếp tục cắt giảm thêm. Trong tuần trước, ông gọi Powell là “kẻ ngu ngốc”, dù cũng nói rằng sẽ không sa thải ông.

Việc bổ nhiệm một Chủ tịch Fed mới vẫn cần sự phê chuẩn của Thượng viện, một quy trình có thể mất vài tháng. Một số nhà đầu tư cho rằng phản ứng thị trường sẽ phụ thuộc vào ứng viên được công bố: nếu là người quen thuộc và có hồ sơ phản ứng phù hợp với dữ liệu kinh tế, phản ứng có thể êm đềm; ngược lại, một ứng viên gây tranh cãi có thể đẩy lợi suất trái phiếu biến động mạnh.

Một số nhà đầu tư tỏ ra nghi ngờ rằng Trump thực sự sẽ công bố sớm người kế nhiệm Powell, và cho rằng ông có thể đợi gần đến thời điểm mãn nhiệm mới đưa ra quyết định. Ngoài ra, nhân vật được chọn cuối cùng có thể không nằm trong danh sách các cái tên được đồn đoán hiện nay. “Nếu phải cá cược, tôi sẽ chọn một người khác. Tôi sẽ đặt cược vào toàn bộ danh sách,” Winograd nói.