Tổng thống Trump tuyên bố ông không có ý định sa thải Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang (Fed) Jerome Powell, song tiếp tục gây áp lực buộc Fed phải hạ lãi suất. Tuy nhiên, nhiều khả năng ngân hàng trung ương sẽ giữ nguyên lãi suất trong cuộc họp chính sách vào tháng Năm tới. Hiện tại, cuộc giằng co giữa áp lực cắt giảm lãi suất và lập trường kiên định của Fed vẫn chưa ngã ngũ.

Phát biểu tại Phòng Bầu dục hôm thứ Tư, ông Trump nói: “Tôi có thể sẽ gọi cho [Powell]. Tôi chưa gọi, nhưng tôi tin ông ấy đang mắc sai lầm khi không hạ lãi suất. Hy vọng ông ấy sẽ làm điều đúng đắn. Điều đúng đắn chính là hạ lãi suất.”

Tuy nhiên, nếu đây là nỗ lực nhằm thay đổi kỳ vọng của thị trường thì có vẻ chưa đạt được hiệu quả. Thị trường hợp đồng tương lai lãi suất Fed hiện đang định giá với xác suất 94% rằng Fed sẽ không thay đổi lãi suất tại cuộc họp ngày 7/5. Khả năng Fed cắt giảm lãi suất theo mong muốn của Trump chỉ tăng nhẹ vào tháng Sáu, với xác suất khoảng 59%.

Lợi suất trái phiếu chính phủ Mỹ kỳ hạn hai năm — chỉ báo nhạy cảm với chính sách tiền tệ — hiện đã giảm xuống thấp hơn 57 bps so với mức lãi suất mục tiêu trung vị của Fed là 4.33%. Đây là dấu hiệu rõ ràng cho thấy thị trường đang kỳ vọng Fed sẽ cắt giảm lãi suất trong thời gian tới.

Tuy vậy, áp lực từ phía Tổng thống có thể sẽ không mấy tác động tới Fed nếu ngân hàng trung ương chưa tin rằng đà tăng lạm phát hiện nay chỉ là tạm thời — điều này vẫn chưa được phản ánh trong một số khảo sát gần đây.

Ví dụ, khảo sát hàng tháng của Fed Atlanta cho thấy doanh nghiệp tiếp tục nâng kỳ vọng lạm phát trong vòng một năm tới. Trong tháng Tư, mức kỳ vọng này tăng tháng thứ tư liên tiếp, đạt 2.8% — cao nhất kể từ tháng 7 năm 2023.

Điều đáng lo ngại hơn là kỳ vọng lạm phát của người tiêu dùng cũng tăng vọt. Cuộc khảo sát tâm lý người tiêu dùng của Đại học Michigan trong tháng này ghi nhận kỳ vọng lạm phát một năm ở mức 6.7% — cao nhất kể từ năm 1981 và vượt xa mục tiêu 2% của Fed.

Chỉ ba tháng trước, mức kỳ vọng này chỉ là 3.3%.

Dù vậy, tỷ lệ lạm phát kỳ vọng trong 5 năm tới của thị trường trái phiếu chính phủ Mỹ — được phản ánh qua chỉ số breakeven — vẫn ổn định ở mức 2.33%, tương đương với đầu năm nay. Dữ liệu này cho thấy còn nhiều tranh luận về mức độ áp lực giá đang tích tụ trong nền kinh tế.

Tuần trước, Chủ tịch Powell cho biết: “Hiện tại, chúng tôi đang ở vị thế tốt để chờ đợi sự rõ ràng hơn” liên quan đến các chính sách như nhập cư, thuế, quy định và thuế quan.

Trong khi đó, các CEO của ba nhà bán lẻ lớn nhất nước Mỹ — Walmart, Target và Home Depot — đã cảnh báo với Tổng thống rằng các mức thuế của ông có thể khiến giá hàng hóa tăng cao.

Cùng lúc, các tín hiệu cho thấy nền kinh tế Mỹ đang chững lại ngày càng rõ nét, điều có thể giúp giảm áp lực lạm phát. Theo dữ liệu mới từ CapitalSpectator.com, dự báo trung vị cho tăng trưởng GDP quý I đã cho thấy sự giảm tốc mạnh. Dữ liệu khảo sát PMI cũng cho thấy hoạt động kinh tế tiếp tục suy yếu trong tháng Tư. Điều này cho thấy chính sự suy yếu của nền kinh tế có thể là yếu tố giúp làm dịu lạm phát.

Yếu tố then chốt hiện nay là liệu tăng trưởng chậm lại có đủ sức bù đắp cho áp lực lạm phát gia tăng do thuế quan gây ra hay không. “Sự rõ ràng hơn” mà ông Powell chờ đợi vẫn chưa xuất hiện, nhưng dữ liệu sắp tới có thể là yếu tố quyết định cán cân nghiêng về phía nào.

Tuy nhiên, vẫn còn một rủi ro lớn: Tình trạng đình lạm — khi tăng trưởng kinh tế yếu và lạm phát cao cùng tồn tại — có thể khiến cả Fed và chính quyền rơi vào tình thế phải tiếp tục duy trì hiện trạng trong thời gian dài.