Tại sao Kamala Harris bất ngờ "lội ngược dòng"?

Tại sao Kamala Harris bất ngờ "lội ngược dòng"?

Quỳnh Chi

Quỳnh Chi

Junior Editor

09:22 31/10/2024

Mô hình dự báo thống kê của The Economist về cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ sẽ được cập nhật thêm sáu đợt trước thời điểm kiểm phiếu chính thức. Trong bối cảnh cuộc đua vẫn đang diễn ra gay cấn kể từ khi bà Kamala Harris được đề cử làm ứng viên đại diện Đảng Dân chủ, không còn nhiều cơ hội để các ứng viên thay đổi cục diện đáng kể. Cập nhật mới nhất mang đến tín hiệu tích cực cho những người ủng hộ bà Harris: tỷ lệ dự báo chiến thắng của Phó Tổng thống đã tăng 6 điểm phần trăm, biến cuộc đua trở thành một cuộc cạnh tranh cân bằng.

Có ba yếu tố chính dẫn đến diễn biến này: Thứ nhất, khối lượng dữ liệu khảo sát mới đáng kể - với 65 cuộc thăm dò được tích hợp vào mô hình hôm nay - giúp tăng độ tin cậy của các biến động nhỏ trong dự báo. Thứ hai, thời gian còn lại trước cuộc bầu cử đã thu hẹp. Mô hình trước đây vẫn mang tính dự báo dài hạn, cho phép các ứng viên có nhiều tuần hoặc tháng để tạo động lực. Với việc các tổ chức thăm dò đang công bố những khảo sát cuối cùng của chu kỳ này, dự báo sẽ sớm chuyển sang giai đoạn "dự báo hiện tại". Và cuối cùng là tính chất cực kỳ sát sao của cuộc đua, khiến cho ngay cả những biến động nhỏ trong tỷ lệ phiếu bầu dự kiến cũng có thể tác động mạnh đến xác suất chiến thắng tổng thể.

Dự báo cuộc bầu cử Tổng thống Hoa Kỳ 2024: Xu hướng bỏ phiếu và các cuộc thăm dò dư luận về Kamala Harris

Các cuộc thăm dò có trọng số ảnh hưởng cao nhất được công bố hôm qua tập trung tại bốn bang chiến địa: Michigan, North Carolina, Pennsylvania và Wisconsin. Tại các bang này, tỷ lệ ủng hộ dự kiến cho Harris đã ghi nhận mức tăng trung bình 0.4 điểm phần trăm - một biến động tuy nhỏ nhưng đủ để nâng xác suất chiến thắng của bà lên trung bình sáu điểm phần trăm tại cả bốn bang.

Xét về mặt số liệu thô, các cuộc thăm dò mới không thể hiện xu hướng đặc biệt thuận lợi cho Harris, với đa số kết quả cho thấy tình trạng cân bằng. Tuy nhiên, các công ty công bố khảo sát hôm qua - đặc biệt là AtlasIntel, Quantus và Trafalgar - có xu hướng đưa ra dự báo thiên về phía Donald Trump trong năm nay so với các tổ chức thăm dò khác khi khảo sát cùng một cuộc đua trong khung thời gian tương đồng. Mô hình mới đã thực hiện điều chỉnh toàn diện đối với các kết quả thăm dò để khắc phục những thiên kiến này. Sau điều chỉnh, biên độ phiếu bầu trung bình trong các cuộc thăm dò tại các bang chiến địa hôm qua đã tăng khoảng 0.5 điểm phần trăm có lợi cho Harris.

Mô hình dự báo bầu cử Tổng thống Hoa Kỳ 2024

Trong giai đoạn gần đây, mô hình đã thể hiện xu hướng nghiêng về phía Trump, với tỷ lệ phiếu bầu dự kiến trung bình cho Harris (không bao gồm đảng thứ ba) suy giảm xuống dưới ngưỡng 50% tại tất cả các bang chiến địa, ngoại trừ Michigan. Do đó, các kết quả thăm dò mới cho thấy tình trạng ngang bằng (như trường hợp Pennsylvania sau điều chỉnh) hoặc thậm chí Trump dẫn trước nhẹ (như tại North Carolina) vẫn phản ánh sự cải thiện đáng kể cho Harris, so với những dự báo tương đối bất lợi cho bà trong ngày hôm qua.

Tại Arizona và Georgia, các cuộc thăm dò mới công bố hôm qua cho thấy kết quả phân tán rộng, dao động từ Trump dẫn trước 8 điểm đến Harris nhỉnh hơn 1 điểm. Tuy nhiên, sau khi áp dụng các điều chỉnh cần thiết, trung bình các khảo sát mới này khá tương đồng với dự báo trước đó của mô hình về việc Trump dẫn trước 2 điểm tại cả hai bang. Kết quả là, các dự báo cho Arizona và Georgia vẫn giữ nguyên không đổi.

Những tiến triển khiêm tốn của Harris đã giúp bà tái lập thế cân bằng tại Nevada, Pennsylvania và Wisconsin, đồng thời tạo ra một lợi thế nhỏ tại Michigan. Trong khi đó, Trump vẫn duy trì được ưu thế nhỏ nhưng đáng kể tại Arizona, Georgia và North Carolina. Trong lần mô phỏng gần nhất của mô hình, hai ứng viên đều nhận được chính xác 50% số kết quả dự báo. Về trung bình, mỗi ứng viên đều đạt 269 phiếu đại cử tri - một kịch bản có thể dẫn đến sự can thiệp của Hạ viện để giải quyết thế bế tắc, với khả năng nghiêng về phía có lợi cho Trump. Tuy nhiên, mô hình chỉ dự báo xác suất 1% cho tình huống hòa phiếu đại cử tri thực tế, một kịch bản đòi hỏi Harris phải giành chiến thắng tại Michigan, Pennsylvania và Wisconsin trong khi thất bại tại khu vực bầu cử quốc hội thứ hai của Nebraska.

Mặc dù không thể dự đoán chính xác chiều hướng và quy mô của các sai số thăm dò, nhưng kinh nghiệm lịch sử cho thấy các cuộc khảo sát có thể đánh giá thấp một ứng viên với biên độ lớn hơn đáng kể so với những biến động nhỏ hàng ngày trong ước tính trung bình của mô hình. Bất kỳ sai số hệ thống nào như vậy đều có thể tạo ra chiến thắng mang tính quyết định cho ứng viên được hưởng lợi. Dù các cuộc thăm dò cho thấy tình trạng khá cân bằng, dự báo vẫn chỉ ra xác suất 40% ứng viên chiến thắng sẽ giành được số phiếu đại cử tri vượt trội hơn so với thành tích của Joe Biden năm 2020 hoặc Trump năm 2016.

Ngoài sai số thăm dò, yếu tố bất định chủ đạo khác trong mô hình là khoảng thời gian còn lại đến ngày bầu cử. Mô hình dự báo hoạt động bằng cách ước tính vị thế hiện tại của các ứng viên dựa trên dữ liệu sẵn có, sau đó mô phỏng các biến động tiềm năng hàng ngày cho đến ngày 5/11. Với chỉ còn 6 ngày, không gian cho các biến động đã trở nên hạn hẹp đáng kể.

Tác động lên xác suất dự báo mang tính nghịch lý. Khi cơ hội cho những thay đổi lớn trong dư luận giảm đi, các cuộc thăm dò hiện tại được gán trọng số cao hơn. Hệ quả là xác suất dự báo có thể dao động mạnh hơn giữa các ngày so với giai đoạn đầu chu kỳ. Xu hướng tích cực nhẹ nghiêng về Harris ngày hôm nay sẽ khó bị đảo ngược trong sáu ngày tới hơn so với một tháng trước đó.

Các cuộc thăm dò trong bản cập nhật dự báo hôm nay chủ yếu dựa trên dữ liệu phỏng vấn thu thập cách đây vài ngày, do đó khó có thể xác định chính xác nguyên nhân - nếu có - của sự gia tăng nhỏ trong tỷ lệ ủng hộ Harris. Một số khảo sát được công bố gần đây được thực hiện sau sự kiện vận động tranh cử của Trump tại Madison Square Garden ngày 27/10 - một động thái hiện được đánh giá rộng rãi là sai lầm chiến thuật trong chiến dịch của ông. Tuy nhiên, có lẽ phải đến sau cuộc bầu cử, chúng ta mới có thể đánh giá chính xác liệu sự kiện này có thực sự tác động đến quyết định của nhiều cử tri hay không. Dự kiến 6 ngày cuối cùng của chiến dịch sẽ diễn ra tương tự như ba tháng vừa qua: dồi dào chủ đề thảo luận nhưng không có ứng viên nào nắm được lợi thế quyết định.

The Economist

Broker listing

Cùng chuyên mục

Phố Wall biến động: Cổ phiếu công nghệ suy yếu, nhà đầu tư thận trọng trước chính sách và dữ liệu kinh tế

Phố Wall biến động: Cổ phiếu công nghệ suy yếu, nhà đầu tư thận trọng trước chính sách và dữ liệu kinh tế

Nasdaq và S&P 500 giảm nhẹ do áp lực chốt lời ở nhóm cổ phiếu công nghệ vốn hóa lớn sau giai đoạn tăng mạnh, trong khi Dow Jones được hỗ trợ nhờ dòng tiền vào các lĩnh vực nhạy cảm với chu kỳ kinh tế. Tâm lý thị trường bị chi phối bởi những đánh giá trái chiều về hiệu ứng của gói thuế chi tiêu mới, căng thẳng chính trị và kỳ vọng chính sách lãi suất từ Fed. Giới đầu tư đang theo dõi sát báo cáo việc làm sắp tới để định hình triển vọng chính sách tiền tệ.
Dự luật gây tranh cãi của Trump: Gánh nặng mới cho nền kinh tế Mỹ

Dự luật gây tranh cãi của Trump: Gánh nặng mới cho nền kinh tế Mỹ

Các thị trường ở châu Á mở cửa với một mắt hướng về Tokyo và mắt còn lại nhìn về Washington, nơi dự luật được gọi là 'Dự luật Lớn, Đẹp' của Trump đã vượt qua Thượng viện—nhưng không tránh khỏi việc để lại một loạt vết thương và phản ứng trái chiều.
Lo ngại USD suy yếu, giới đầu tư nước ngoài tăng tỷ lệ phòng ngừa rủi ro với chứng khoán Mỹ

Lo ngại USD suy yếu, giới đầu tư nước ngoài tăng tỷ lệ phòng ngừa rủi ro với chứng khoán Mỹ

Trước nguy cơ đồng đô la tiếp tục suy yếu và mất dần vai trò cân bằng trong danh mục đầu tư, các nhà quản lý tài sản quốc tế đang chủ động gia tăng tỷ lệ phòng ngừa rủi ro ngoại hối đối với cổ phiếu Mỹ. Sự thay đổi này phản ánh mối lo ngại ngày càng tăng về bất ổn chính sách tại Mỹ và tác động lan tỏa của biến động tiền tệ lên hiệu suất đầu tư toàn cầu.
Đóng cửa NY: Vòng xoay roulette—Dow tăng vọt, Nasdaq lao dốc, S&P thờ ơ

Đóng cửa NY: Vòng xoay roulette—Dow tăng vọt, Nasdaq lao dốc, S&P thờ ơ

Thị trường kết thúc phiên thứ Ba như một khối Rubik dở dang—đầy rối rắm, các mảnh ghép sai vị trí, và không có hướng đi rõ ràng. Từ độ cao 30,000 feet, bức tranh có vẻ tĩnh lặng, nhưng bên dưới bề mặt, cá mập vẫn đang lượn vòng. S&P 500 chỉ nhích nhẹ 0.1% sau khi vượt mốc 6.200 vào hôm trước. Nasdaq giảm 0.7%, chịu tác động từ cú rơi 5% của Tesla sau khi Elon Musk khơi lại cuộc đối đầu công khai với Donald Trump. Ngược lại, Dow Jones bứt phá 1%, dẫn đầu bởi nhóm cổ phiếu y tế—một cú bật của “mèo chết” mặc blouse trắng.
Dù phải trải qua nhiều biến động, thị trường Mỹ có vẻ vẫn vững vàng
Nguyễn Tuấn Đạt

Nguyễn Tuấn Đạt

Junior Analyst

Dù phải trải qua nhiều biến động, thị trường Mỹ có vẻ vẫn vững vàng

Dù thế giới đang đầy biến động với các chính sách khó lường từ chính quyền Trump, căng thẳng địa chính trị và lo ngại về thâm hụt ngân sách Mỹ, thị trường chứng khoán Mỹ vẫn tiếp tục đi lên. Nhiều người dự báo "chu kỳ u ám" sẽ sớm ập đến, nhưng nhà đầu tư cá nhân, doanh nghiệp Mỹ và làn sóng AI lại đang giúp Phố Wall giữ vững niềm tin và đà tăng trưởng.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ