Ông Trump 'lạm quyền' sa thải hai ủy viên FTC, nguy cơ mở ra 'kẽ hở chính trị' trong các cơ quan giám sát độc lập

Ông Trump 'lạm quyền' sa thải hai ủy viên FTC, nguy cơ mở ra 'kẽ hở chính trị' trong các cơ quan giám sát độc lập

Mai Khánh Linh

Mai Khánh Linh

Junior Editor

09:53 25/04/2025

Hai ủy viên của Ủy ban Thương mại Liên bang Mỹ (FTC) đang kiện chính quyền Tổng thống Donald Trump sau khi bị bất ngờ sa thải dù nhiệm kỳ chưa kết thúc. Nhưng đây không chỉ là câu chuyện cá nhân – theo họ, đây là dấu hiệu cảnh báo nghiêm trọng cho tương lai của nền kinh tế Mỹ, nếu các cơ quan giám sát độc lập bị biến thành công cụ chính trị.

Cả hai từng được Thượng viện phê chuẩn – một người thậm chí do chính ông Trump đề cử và được phê chuẩn tuyệt đối hai lần. Họ là những người đã mạnh tay xử lý hành vi độc quyền, chống lại các tập đoàn lớn lạm dụng thị trường, bảo vệ người tiêu dùng, người lao động và doanh nghiệp nhỏ.

Theo họ, vụ kiện không mang màu sắc chính trị – không phải chuyện bảo thủ hay cấp tiến, cũng không phải tranh cãi về tự do kinh doanh hay siết chặt quản lý. Vấn đề cốt lõi là: nước Mỹ sẽ tiếp tục được vận hành bằng luật pháp, hay bị chi phối bởi ý muốn nhất thời của chính trị gia?

Từ năm 1935, án lệ Humphrey’s Executor v. United States đã quy định rõ: Tổng thống không được sa thải ủy viên FTC nếu không có lý do chính đáng. Phán quyết này giúp đảm bảo tính độc lập của các cơ quan như Fed, SEC, FDIC – điều tối quan trọng để tránh biến họ thành công cụ chính trị.

Hiện tại, FTC đang kiện Amazon, Meta và giám sát một thỏa thuận pháp lý với X (Twitter cũ) – đều là các tập đoàn có liên hệ tài chính hoặc chính trị với ông Trump. Nếu Tổng thống có thể thay ủy viên FTC theo ý mình, không gì ngăn được việc “thay người để dừng kiện”.

Nguy hiểm hơn, nếu tiền lệ này mở ra, mọi Tổng thống sau này – dù thuộc đảng nào – đều có thể can thiệp sâu vào các cơ quan từng độc lập, từ FTC đến Fed. Hậu quả là gì? Mất niềm tin thị trường, đầu tư sụt giảm, trái phiếu chính phủ bị nhà đầu tư mất lòng tin, và dòng chảy dữ liệu quốc tế – vốn là trụ cột của thương mại kỹ thuật số – có thể bị đe dọa.

Một nhóm các chuyên gia tài chính, ngân hàng trung ương đã lên tiếng, kêu gọi Tòa án Tối cao Mỹ giữ nguyên tính độc lập của Fed và các cơ quan tương tự. Họ cảnh báo rằng: nếu nguyên tắc pháp lý từ năm 1935 bị đảo ngược, hậu quả sẽ vượt xa một vụ sa thải – đó là mối đe dọa với toàn bộ hệ thống kinh tế Mỹ.

Thị trường cần sự ổn định. Doanh nghiệp cần luật lệ rõ ràng. Nhà đầu tư cần một hệ thống công bằng, không bị chi phối bởi chính trị. Và người dân cần biết rằng các cơ quan giám sát đang hoạt động vì lợi ích chung, không phải theo mệnh lệnh của Tổng thống nào đó.

“Bảo vệ sự độc lập của cơ quan quản lý là nguyên tắc tối thiểu để bảo vệ toàn bộ nền kinh tế” – các ủy viên FTC khẳng định. Và đó là nguyên tắc mà nước Mỹ không thể đánh mất.

Financial Times

Broker listing

Cùng chuyên mục

Thỏa thuận ngừng bắn Israel - Iran tạm giữ vững, Powell giữ lập trường - Hội nghị thượng định NATO trở thành tâm điểm
Diệu Linh

Diệu Linh

Junior Editor

Thỏa thuận ngừng bắn Israel - Iran tạm giữ vững, Powell giữ lập trường - Hội nghị thượng định NATO trở thành tâm điểm

Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Jerome Powell thu hút sự chú ý khi điều trần trước Quốc hội, trong bối cảnh thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và Iran vẫn tạm thời được duy trì. Tổng thống Mỹ Donald Trump thể hiện sự không hài lòng trước các báo cáo về những vi phạm ban đầu từ cả hai phía ngay sau tuyên bố ngừng bắn. Trước khi lên đường đến Hà Lan dự Hội nghị Thượng đỉnh NATO, ông Trump chỉ trích gay gắt cả hai quốc gia, tuyên bố: “Chúng ta có hai nước đánh nhau lâu đến mức họ không biết mình đang làm cái quái gì.”
Mỹ chuẩn bị phát hành thêm 1 nghìn tỷ USD trái phiếu: Thị trường trái phiếu đối mặt áp lực cung lớn nửa cuối năm

Mỹ chuẩn bị phát hành thêm 1 nghìn tỷ USD trái phiếu: Thị trường trái phiếu đối mặt áp lực cung lớn nửa cuối năm

Thị trường trái phiếu Mỹ đang chuẩn bị cho đợt phát hành trái phiếu chính phủ quy mô lớn, có thể lên tới 1 nghìn tỷ USD trong nửa cuối năm, nếu trần nợ được điều chỉnh. Phần lớn lượng phát hành dự kiến tập trung vào các kỳ hạn ngắn từ hai đến bảy năm, nhằm tài trợ cho thâm hụt ngân sách ngày càng gia tăng. Giới phân tích cho rằng động thái này có thể gây áp lực lên thị trường tài chính, đặc biệt trong bối cảnh nhu cầu mua trái phiếu vẫn là một dấu hỏi lớn.
Từ người hòa giải đến kẻ môi giới quyền lực: Trump thao túng NATO với mối đe dọa 5% và một chút hỗn loạn

Từ người hòa giải đến kẻ môi giới quyền lực: Trump thao túng NATO với mối đe dọa 5% và một chút hỗn loạn

Trump đến châu Âu với tư cách là người kiến tạo “hòa bình”, nhưng mang theo đòn bẩy quyền lực chứ không phải ngoại giao. Sau thỏa thuận ngừng bắn tạm thời giữa Israel và Iran, ông phớt lờ châu Âu, áp đặt điều kiện và biến NATO thành một thương vụ đơn phương hơn là một liên minh.
Thực tế nghiệt ngã: Giá dầu lao dốc khi Trump kêu gọi hòa bình và thị trường lo ngại dư thừa nguồn cung

Thực tế nghiệt ngã: Giá dầu lao dốc khi Trump kêu gọi hòa bình và thị trường lo ngại dư thừa nguồn cung

Giá dầu sụp đổ sau tuyên bố ngừng bắn giữa Iran và Israel của Tổng thống Trump, khi cuộc xung đột được “giảm leo thang có kiểm soát” và không gây tổn hại đến hạ tầng dầu mỏ. Với rủi ro địa chính trị tan biến, thị trường quay lại đối mặt với thực tế nguồn cung dư thừa và nhu cầu yếu – một kịch bản khó hỗ trợ giá trong ngắn hạn.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ