Giá dầu tăng vọt do lo ngại leo thang căng thẳng giữa Mỹ và Iran

Nguyễn Tuấn Đạt
Junior Analyst
Giá dầu tăng mạnh vào thứ Tư sau khi Lầu Năm Góc cho phép người thân của các quân nhân ở một số khu vực Trung Đông rời khỏi khu vực này trong bối cảnh lo ngại về sự leo thang căng thẳng giữa Mỹ và Iran.

Dầu thô Brent, thước đo giá dầu quốc tế, đã tăng 5% so với mức đóng cửa vào thứ Ba, lên 70 USD một thùng trong phiên giao dịch buổi chiều tại New York. Dầu thô West Texas Intermediate chuẩn của Mỹ cũng tăng với mức tương tự, đạt mức cao nhất kể từ tháng Tư.
Giá đã ổn định hơn vào sáng thứ Năm tại châu Á, ở mức 69.42 USD một thùng đối với Brent và 67.93 USD đối với West Texas Intermediate.
Sự tăng giá dầu thô diễn ra vài giờ sau khi Donald Trump nói rằng ông hiện “ít tin tưởng hơn” vào một thỏa thuận hạt nhân với Iran, bất chấp các cuộc đàm phán giữa hai nước trong năm nay.
Vào tối thứ Tư, Tổng thống Mỹ đã xác nhận việc rút nhân viên không thiết yếu khỏi Trung Đông. “Họ đang được di chuyển ra ngoài vì đó là một nơi nguy hiểm và chúng ta sẽ xem điều gì xảy ra,” ông nói với các phóng viên.
“Họ không thể có vũ khí hạt nhân, rất đơn giản,” Tổng thống nói thêm, ám chỉ Iran.
Mỹ đã cảnh báo sẽ xem xét các lựa chọn quân sự để ngăn Tehran sở hữu vũ khí hạt nhân nếu các nỗ lực ngoại giao thất bại. Israel cũng đã thúc đẩy các cuộc tấn công chống lại Iran, tin rằng Cộng hòa Hồi giáo đang ở thời điểm suy yếu nhất trong nhiều thập kỷ và có cơ hội để tấn công.
Bộ trưởng Quốc phòng Iran cho biết vào thứ Tư rằng nước này sẽ nhắm mục tiêu vào các tài sản quân sự của Mỹ trong khu vực để đáp trả bất kỳ cuộc tấn công nào “không do dự”, trong những bình luận đã làm rung chuyển thị trường năng lượng.
“Dầu thô rõ ràng đã phản ứng với tin tức đến từ Trung Đông,” một nhà môi giới dầu mỏ có trụ sở tại London cho biết.
Hạn chót 60 ngày mà Trump đặt ra cho Iran để đồng ý một thỏa thuận hạt nhân mới sẽ hết hạn vào thứ Năm. Tehran cho biết trong tuần này sẽ có vòng đàm phán thứ sáu vào Chủ nhật, mặc dù điều này chưa được xác nhận bởi Mỹ hoặc Oman, nước đang tạo điều kiện cho các cuộc đàm phán.
Việc người thân của quân nhân Mỹ tự nguyện rời khỏi một số khu vực Trung Đông đã được Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth cho phép, theo một quan chức quốc phòng Mỹ.

“Sự an toàn và an ninh của các quân nhân và gia đình họ vẫn là ưu tiên hàng đầu của chúng tôi và Bộ Tư lệnh Trung tâm Hoa Kỳ (Centcom) đang theo dõi sự phát triển căng thẳng ở Trung Đông,” quan chức này cho biết. Centcom chịu trách nhiệm về các hoạt động quân sự trên khắp khu vực.
Một quan chức Bộ Ngoại giao cho biết Mỹ đã chọn “giảm bớt sự hiện diện của Phái bộ của chúng tôi ở Iraq”, lưu ý rằng họ “liên tục đánh giá tình hình nhân sự thích hợp tại tất cả các đại sứ quán của chúng tôi”.
Văn phòng Hoạt động Thương mại Hàng hải của Hải quân Hoàng gia Anh trước đó vào thứ Tư đã cho biết rằng họ “đã được thông báo về những căng thẳng gia tăng trong khu vực có thể dẫn đến sự leo thang hoạt động quân sự, ảnh hưởng trực tiếp đến các thủy thủ”.
Không rõ điều gì đã khiến Mỹ cho phép người thân của quân nhân tự nguyện rời khỏi khu vực. Một quan chức chính phủ Anh cho biết họ không làm theo Mỹ đối với lực lượng của mình trong khu vực, nhưng đang xem xét lại lập trường của mình.
Đà tăng của Brent vào thứ Tư là một “phản ứng thái quá cho thấy thị trường đang có phần bán khống và đầy lo âu”, Jorge Montepeque, giám đốc điều hành của Onyx Capital, một nhà cung cấp thanh khoản phái sinh dầu mỏ, cho biết. Vị thế “bán khống” là một cược rằng giá dầu sẽ giảm.
Chính quyền Trump đang trong các cuộc đàm phán gián tiếp với Iran nhằm đạt được một thỏa thuận để kiềm chế chương trình hạt nhân mở rộng của Tehran và giải quyết tình trạng bế tắc kéo dài với Cộng hòa Hồi giáo.
Iran đã phản ứng tiêu cực trước đề xuất của Mỹ về một thỏa thuận tạm thời, trong bối cảnh Trump thúc đẩy nước này từ bỏ chương trình làm giàu trong nước.
Tehran, quốc gia đã tuyên bố sẽ đệ trình một đề xuất phản công, khẳng định đó là một ranh giới đỏ, nói rằng họ có quyền làm giàu uranium với tư cách là một bên ký kết hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân.
Trump nói với The New York Post vào thứ Tư rằng ông “ít tin tưởng hơn vào việc một thỏa thuận đang được thực hiện”, mặc dù ông nhắc lại rằng ông sẽ thích một thỏa thuận hơn hành động quân sự.
Bộ trưởng Quốc phòng Iran Aziz Nasirzadeh nói với các phóng viên vào thứ Tư rằng “nếu một cuộc xung đột bị áp đặt lên chúng tôi . . . tất cả các căn cứ của Mỹ đều nằm trong tầm với của chúng tôi và chúng tôi sẽ không ngần ngại nhắm mục tiêu vào chúng ở các quốc gia chủ nhà”.
Tuy nhiên, các nhà ngoại giao phương Tây cho biết Tehran rất muốn tránh xung đột quân sự và muốn các cuộc đàm phán thành công để có thể đảm bảo việc giảm bớt lệnh trừng phạt nhằm thúc đẩy nền kinh tế đang gặp khó khăn.
Helima Croft, một cựu nhà phân tích CIA hiện đang làm việc tại RBC Capital Markets, cho biết việc nhân viên Mỹ không thiết yếu rời khỏi khu vực đang làm gia tăng căng thẳng địa chính trị.
“Mặc dù không phải là lệnh sơ tán hoàn toàn, những quyết định này thường không được đưa ra một cách nhẹ nhàng và thường liên quan đến một cuộc đánh giá tình báo đáng kể,” Croft nói. “Điều này làm tăng nguy cơ về một môi trường đe dọa gia tăng trong khu vực.”
Financial Times