“Nền kinh tế toàn cầu đang chịu tác động từ cạnh tranh địa chính trị, biến đổi khí hậu, chuyển đổi số, và đặc biệt là các chính sách thuế quan từ các thị trường lớn như Hoa Kỳ,” Thứ trưởng Bộ Công Thương Phan Thị Thắng phát biểu tại một hội nghị đầu tư ở Hà Nội vào thứ Tư. “Tuy nhiên, Việt Nam vẫn có nhiều cơ hội để bứt phá.”

Việt Nam, một cường quốc xuất khẩu với thặng dư thương mại lớn thứ ba thế giới với Mỹ vào năm ngoái, đang cố gắng cân bằng giữa các yêu cầu của Washington và duy trì mối quan hệ tốt đẹp với Bắc Kinh, đối tác thương mại lớn nhất của mình. Mỹ cho biết đã đạt được thỏa thuận sơ bộ, áp mức thuế 20% đối với hàng hóa Việt Nam và 40% đối với hàng trung chuyển, chủ yếu nhắm vào Trung Quốc.

Bộ Công Thương Việt Nam đang phối hợp với các doanh nghiệp để đối phó với thuế quan, bao gồm việc nâng cao chất lượng sản phẩm, bà Thắng cho biết. “Đây là cơ hội để tăng giá trị gia tăng và chuyển hướng sang các sản phẩm công nghệ cao.”

Các nhà đàm phán Việt Nam vẫn đang làm việc để hoàn tất chi tiết của thỏa thuận thương mại do Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố tuần trước. Mức thuế 20% là một sự giảm đáng kể so với mức 46% từng được đe dọa trước đó và đặt Việt Nam ở vị thế vượt trội so với các đối thủ trong khu vực như Thái Lan, Malaysia và Indonesia, những nước đã nhận được thư vào thứ Hai với mức thuế từ 25% trở lên.

Mặc dù Việt Nam hiện đang giữ lợi thế đi đầu ở châu Á, nhưng có khả năng các nước láng giềng sẽ đạt được mức thuế thấp hơn. Và vẫn chưa rõ các điều khoản của mức thuế 40% đối với hàng trung chuyển sẽ được áp dụng và thực thi như thế nào.

Tuy nhiên, các nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán Việt Nam coi mức thuế 20% là “tin tốt,” theo bà Thu Nguyễn, Phó Tổng Giám đốc VinaCapital Fund Management, người kỳ vọng sẽ thấy nhiều công ty công nghệ hơn niêm yết tại Việt Nam. Chứng khoán Việt Nam đã tăng lên mức cao nhất trong ba năm khi căng thẳng thương mại chuyển hướng sang các quốc gia châu Á khác phải đối mặt với mức thuế cao hơn.

Việt Nam đã chứng kiến tăng trưởng tăng tốc trong quý thứ hai khi các nhà mua hàng nước ngoài đẩy mạnh nhập khẩu trước khi mức thuế Trump tăng cao hơn, nhưng sự bất ổn trên thị trường toàn cầu đã khiến ngân hàng trung ương sẵn sàng thực hiện các biện pháp để kiềm chế lạm phát và hỗ trợ tăng trưởng.

Một trong những điểm vướng mắc lớn nhất trong suốt quá trình đàm phán là mối quan hệ thương mại của Việt Nam với Trung Quốc. Mỹ yêu cầu Hà Nội có thêm hành động để ngăn chặn hàng hóa Trung Quốc được chuyển hướng và đóng gói lại qua Việt Nam để né mức thuế cao hơn. Bắc Kinh cho biết họ đang xem xét thỏa thuận thương mại này và sẽ đáp trả nếu lợi ích của họ bị tổn hại.

“Việt Nam sẽ tiếp tục tiến lên, tiếp tục củng cố quan hệ với khu vực tư nhân Mỹ,” ông Ted Osius, Chủ tịch Hội đồng Kinh doanh Mỹ-ASEAN, phát biểu tại Hà Nội. “Việt Nam có quan hệ thương mại rất mạnh mẽ với châu Âu, với Trung Quốc, với phần còn lại của châu Á, và sẽ tiếp tục theo đuổi thương mại theo nhiều hướng.”